Τα περιουσιακά στοιχεία του φορολογούμενου θα αποτελούν βασικό «οδηγό» για τις ελεγκτικές υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, στο πλαίσιο του νέου τύπου ελέγχων που καθιερώνει.

Με απόφαση του υφυπουργού Οικονομικών Γιώργου Μαυραγάνη, για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος των φυσικών προσώπων θα εφαρμόζονται έμμεσες τεχνικές ελέγχου -κατά τα διεθνή πρότυπα- στη βάση της ανάλυσης ρευστότητας (source and application of funds method), της καθαρής θέσης (net worth method) και των τραπεζικών καταθέσεων και δαπανών σε μετρητά (bank deposits and cash expenditure method).

Στις περιπτώσεις ελέγχου φορολογούμενων υποκείμενων στις διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Στοιχείων (ΚΦΑΣ), τα ακαθάριστα έσοδα προσδιορίζονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και λαμβάνονται υπόψη στον προσδιορισμό των φόρων, τελών και εισφορών στις λοιπές φορολογίες.

Ειδικά στην περίπτωση όπου το προσδιοριζόμενο, με έμμεσες τεχνικές, καθαρό εισόδημα από άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας είναι μεγαλύτερο των αντίστοιχων δηλωθέντων ακαθάριστων εσόδων από την άσκηση της δραστηριότητας αυτής, ως ποσό ακαθαρίστων εσόδων λαμβάνεται το προσδιοριζόμενο καθαρό εισόδημα.

Οι νέες τεχνικές εφαρμόζονται στη διαδικασία του τακτικού ελέγχου για τον προσδιορισμό του πραγματικού φορολογητέου εισοδήματος στις περιπτώσεις όπου: α) υφίσταται αδικαιολόγητος πλουτισμός (περιουσιακά στοιχεία), β) πραγματοποιούνται δαπάνες οι οποίες δεν δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματα του φορολογούμενου φυσικού προσώπου (ατομικά ή και οικογενειακά), γ) υπάρχουν βάσιμες υποψίες ή πληροφορίες ότι το πραγματικό εισόδημα είναι μεγαλύτερο από το δηλωθέν.

Tο φορολογητέο εισόδημα προσδιορίζεται αναλύοντας τα έσοδα (φορολογητέα και μη), τις αγορές και δαπάνες (επαγγελματικές, ατομικές και οικογενειακές) και τις αυξήσεις και μειώσεις των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων (επαγγελματικών, ατομικών και οικογενειακών) του ελεγχόμενου.

Για την επιλογή των υποθέσεων προς έλεγχο θα συνεκτιμάται εφεξής το ύψος των επιστροφών φόρου, το μέγεθος της επιχείρησης, το φορολογικό παρελθόν (παραβάσεις), η τήρηση των φορολογικών υποχρεώσεων (υποβολή δηλώσεων, πληρωμές φόρου), τυχόν ανείσπρακτες ή ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Οι φοροελεγκτές θα λαμβάνουν υπόψη τους, για κάθε φορολογούμενο που θα ελέγχουν, στοιχεία που αφορούν:

- τις δαπάνες για την πληρωμή λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, ύδρευσης και τηλεφώνων, τις δαπάνες για την εξόφληση δόσεων δανείων
 
- τα έξοδα που πραγματοποιούνται, με την καταβολή μετρητών ή μέσω πιστωτικών καρτών,
 
-λοιπά έξοδα διαβίωσης, όπως δαπάνες για ταξίδια, επισκευή και συντήρηση ακινήτων, οχημάτων κ.λπ.
 
- το ύψος των καταθέσεων στις τράπεζες

Η ελεγκτική υπηρεσία, με την κοινοποίηση της εντολής ελέγχου, ζητεί από τον φορολογούμενο και ο τελευταίος υποχρεούται να παράσχει όποια στοιχεία κρίνονται από την ελεγκτική υπηρεσία απαραίτητα ως προς την περιουσιακή κατάσταση και τις συνθήκες διαβίωσής του, της συζύγου και των προστατευόμενων μελών αυτών κατά τις ελεγχόμενες χρήσεις.

Σε αυτά μπορούν να συμπεριλαμβάνονται στοιχεία για ακίνητα (οικόπεδα, αγροτεμάχια, κτίσματα κάθε μορφής), για κινητά μέσα (οχήματα κάθε μορφής, πλωτά και εναέρια μέσα), για επενδύσεις-συμμετοχές κάθε μορφής, για καταθέσεις κάθε μορφής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, για διαθέσιμα μετρητά, για έργα τέχνης, συλλογές και λοιπά τιμαλφή και για απαιτήσεις από τρίτους.

Ειδικά ως προς τα περιουσιακά στοιχεία των κατηγοριών έργων τέχνης, συλλογών και λοιπών τιμαλφών μπορεί να απαιτηθεί η παροχή στοιχείων μόνο εφόσον η αξία εκάστου υπερβαίνει το ποσό των 5.000 ευρώ.

Το βάρος της απόδειξης για τα διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία φέρει ο φορολογούμενος, το ύψος δε των δηλούμενων καταθέσεων και μετρητών κατά την έναρξη της πρώτης ελεγχόμενης χρήσης, προκειμένου να γίνει δεκτό, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το διαθέσιμο κεφάλαιο προηγούμενων ετών, όπως αυτό προσδιορίζεται με τις υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος.



* Δείτε αναλυτικά την απόφαση στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".