«Γκρεμίζει» η οικοδομή ΑΕΠ και Χρηματιστήριο

Στοιχεία σοκ που δείχνουν το πόσο αρνητικά επέδρασε στο ΑΕΠ και στην κερδοφορία 17 εισηγμένων εταιρειών η βύθιση της εγχώριας οικοδομικής δραστηριότητας. Η αναζήτηση αντίβαρου. Αναλυτικοί πίνακες.

Δημοσιεύθηκε: 8 Απριλίου 2013 - 08:07

Στέφανος Kοτζαμάνης [email protected]

«Γκρεμίζει» η οικοδομή ΑΕΠ και Χρηματιστήριο

Ζημίες πολύ μεγαλύτερες του μισού δισεκατομμυρίου ευρώ έχει προκαλέσει σε 17 εισηγμένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο οικοδομικό τομέα η κρίση της τελευταίας τετραετίας.

Η πρωτόγνωρη και απρόσμενη καταβαράθρωση της οικοδομικής δραστηριότητας επηρέασε αρνητικά τα αποτελέσματα δεκάδων κλάδων της ελληνικής οικονομίας, όπως του τσιμέντου (εισηγμένες ΑΓΕΤ Ηρακλής και ΤΙΤΑΝ), του ξύλου (Shelman, Ακρίτας, Ίντεργουντ), του προφίλ αλουμινίου (Alco Hellas, Βιοκαρπέτ, ΕΤΕΜ, Αλουμύλ), της εμπορίας σιδήρου-χάλυβα (Αφοί Κορδέλλου, ΣΙΔΜΑ, Ελαστρον, Μπήτρος) και άλλων όπως η Τζιρακιάν, η Σιδενόρ, η Kleemann και η Μαθιός Πυρίμαχα.

Ενδεικτικό του μεγέθους της πτώσης της οικοδομικής δραστηριότητας είναι το γεγονός ότι το 2007 (στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ) στην Ελλάδα είχαμε 103.865 νέες κατοικίες, το 2010 τις μισές από αυτές (52.325), το 2009 περίπου τις μισές από τις προηγούμενες (29.964) και το 2012 περίπου τα δύο τρίτα εκείνων του 2011 (16.724 μέχρι και τα τέλη Νοεμβρίου).

Ανάλογα είναι τα μηνύματα και από τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα, σύμφωνα με τον οποίο οι επενδύσεις σε κατοικίες στην Ελλάδα από τα 26,12 δισ. ευρώ του 2007 βυθίστηκαν πέρυσι στα 6,14 δισ. ευρώ (-76,5%) και προβλέπεται να κυμανθούν σε ακόμη πιο χαμηλά επίπεδα (5 δισ. ευρώ) φέτος.

Η πτώση των επενδύσεων στις κατοικίες εκτιμάται ότι μείωσε το ΑΕΠ κατά περίπου δέκα ποσοστιαίες μονάδες, δηλαδή περίπου κατά το 40% της συνολικής πτώσης του ΑΕΠ εξαιτίας της οικονομικής κρίσης!

Η όλη εξέλιξη δεν μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστη ούτε την οικονομική πορεία των εισηγμένων εταιρειών του Χ.Α., οι δραστηριότητες των οποίων σχετίζονται σε σημαντικό βαθμό με την πορεία της οικοδομής.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του δεύτερου παρατιθέμενου πίνακα, οι 17 αυτές εταιρείες υποχρεώθηκαν το 2012 σε ζημίες ύψους 42,3 εκατ. ευρώ το 2009, 58,3 εκατ. το 2010, 207,1 εκατ. το 2011 και 283,8 εκατ. ευρώ το 2012. Δηλαδή, κάθε πέρυσι και καλύτερα…

Αθροιστικά, οι ζημίες των επιχειρήσεων στην τετραετία προσέγγισαν τα 592 εκατ. ευρώ και μάλιστα θα ήταν πολύ υψηλότερες αν οι εισηγμένοι όμιλοι δεν κατάφερναν να υποκαταστήσουν ένα ποσοστό των «χαμένων» εγχώριων πωλήσεών τους σε εξαγωγές. Ακόμη όμως και για τις εταιρείες που τα κατάφεραν στον συγκεκριμένο τομέα, τα αποτελέσματα ήταν πενιχρά, καθώς:

• Σε αρκετές περιπτώσεις (π.χ. τσιμέντο, προϊόντα χάλυβα) το κόστος μεταφοράς είναι υψηλό και τα περιθώρια κέρδους των εξαγωγών είναι «χτυπημένα».

• Αρκετές εταιρείες χρειάστηκε να τροποποιήσουν το μίγμα των παραγόμενων προϊόντων τους (υλοποίηση επενδύσεων), υποκαθιστώντας προϊόντα που απευθύνονταν στην οικοδομή με προϊόντα που απευθύνονταν στον βιομηχανικό τομέα.

• Λόγω μιας σειράς παρεμβάσεων της πολιτείας, το κόστος ενέργειας αυξήθηκε δραματικά την τελευταία πενταετία για τις ελληνικές επιχειρήσεις.

• Το ύψος των επιτοκίων ανέβηκε από το 2010 και μετά, ως αποτέλεσμα της αύξησης του κινδύνου της ελληνικής οικονομίας.

Σε μερικές περιπτώσεις μάλιστα παρατηρείται η διακοπή λειτουργίας κάποιων μονάδων (π.χ. της Χαλκίδας για την ΑΓΕΤ Ηρακλής, της Shelman στην Εύβοια, προσωρινά της Σιδενόρ στη Μαγνησία), ή και πωλήσεις κάποιων συμμετοχών-θυγατρικών (βλέπε Alco Hellas στη Γερμανία, προσέλκυση στρατηγικού επενδυτή στο εξωτερικό από την ΤΙΤΑΝ).

Πέρα όμως από την πτωτική πορεία της τελευταίας τετραετίας, το κακό είναι πως καμιά από τις εισηγμένες δεν προβλέπει σταθεροποίηση της κατάστασης στην εγχώρια αγορά, τουλάχιστον για φέτος, στον οικοδομικό τομέα («η ελληνική πορεία συνεχίζεται το 2013 για μία ακόμη χρονιά» αναφέρει χαρακτηριστικά η ΑΓΕΤ Ηρακλής).

Αντίθετα, ορισμένες ελπίζουν ότι από τα τέλη του 2013 θα τονωθεί η ζήτηση από το κομμάτι των δημόσιων επενδύσεων.

Οι πολιτικές μάλιστα των εισηγμένων εταιρειών που υιοθετούνται μιλούν συνήθως: α) για μεγαλύτερη εξωστρέφεια, β) για αύξηση της παραγωγικότητας, γ) για περικοπές εξόδων, δ) για προσπάθεια περιορισμού των επισφαλειών, ε) για δημιουργία θετικών ελεύθερων ταμειακών ροών, στ) για εκμετάλλευση των χώρων των παραγωγικών εγκαταστάσεων με τη δημιουργία μονάδων εναλλακτικών πηγών ενέργειας.

Επενδύσεις σε κατοικίες
Έτος	Ποσό	Αυξητική επίδραση στο ΑΕΠ
2000	13.662
2001	14.244	0,37%
2002	16.404	1,31%
2003	13.384	1,16%
2004	18.205	-0,10%
2005	18.120	-0,05%
2006	20.801	1,39%
2007	26.122	2,61%
2008	17.349	-4,16%
2009	13.764	-1,70%
2010	10.785	-1,46%
2011	8.847	-1%
2012	6.141	-1,50%
2013	5.005	-0,67%
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Alpha Bank
Τα ποσά σε εκατομμύρια ευρώ

Χ.Α.: Η επίδραση της οικοδομικής κρίσης στα κέρδη των εταιρειών
Εταιρεία	2012	2011	2010	2009	Σύνολο
ΑΓΕΤ Ηρακλής	-76.275	-55.898	-45.814	15.364	-162623
ΤΙΤΑΝ	-24.516	11.011	102.212	123.393	212100
Έλαστρον	-3.977	-3.690	-622	-5.489	-13778
Μπήτρος	-10.408	-7.300	-5.214	-14.081	-37003
ΣΙΔΜΑ	-11.655	-11.865	-7.349	-17.507	-48376
Αφοί Κορδέλλου	-2.309	-1.408	-697	-2.987	-7401
Alco Hellas	-7.907	-9.525	-905	-4.472	-22809
Αλουμύλ	-11.445	-13.347	-1.596	-9.732	-36120
ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ	-11.578	-9.318	-5.840	-6.164	-32900
ΕΤΕΜ	-9.744	-14.817	-12.753	-13.018	-50332
Τζιρακιάν	-5.081	-5.806	-2.289	-6.057	-19233
ΣΙΔΕΝΟΡ	-66.648	-48.887	-23.008	-71.324	-209867
Ακρίτας	-10.001	-8.969	-5.452	-388	-24810
Ίντεργουντ	-2.137	-1.840	-660	-1.158	-5795
Σέλμαν	-30.201	-25.467	-48.304	-28.779	-132751
Kleemann	-501	-546	2.271	5.417	6641
Μαθιός Πυρίμαχα	-594	-1.897	121	93	-2277
Σύνολο	-283.882	-207.126	-58.291	-42.399	-591.698