Το Δημόσιο και οι εργολάβοι που είχαν αναλάβει τους πέντε οδικούς άξονες υπολόγιζαν πως στα 30 χρόνια εκμετάλλευσης θα είχαν έσοδα 60 δισ. ευρώ (!) από τα διόδια.

Με βάση τις εκτιμήσεις των συμβούλων του υπουργείου Ανάπτυξης τα έσοδα θα είναι περισσότερα από 33 δισ, δηλαδή σχεδόν τα μισά...

Με τα νέα, εξαιρετικά δυσάρεστα, δεδομένα έχει αρχίσει η δεύτερη φάση των διαπραγματεύσεων για την επανεκκίνηση των τεσσάρων οδικών αξόνων που έχουν βαλτώσει (Ιόνια Οδός, Μαλιακός – Κλειδί, Αξονας Κεντρικής Ελλάδας, Κόρινθος – Πάτρα).

Μολονότι υπάρχουν ακόμα αντιδράσεις μεταξύ των κοινοπραξιών που συμμετέχουν στα έργα, ο ειδικός διαπραγματευτής της κυβέρνησης Ευθ. Βιδάλης ασχολείται πλέον με τις τράπεζες. Στόχος; Να διαπιστώσει ποιες από αυτές και με ποιους όρους θα μείνουν στη χρηματοδότηση των έργων ώστε στη συνέχεια να διαπιστωθεί η «μαύρη τρύπα» που θα καλύψει το Δημόσιο.

Το αρχικό χρηματοδοτικό μοντέλο προέβλεπε πως από τις τράπεζες θα προέρχονταν τα 3,3 από τα 8,7 δισ. ευρώ που απαιτούνταν για τη χρηματοδότηση των οδικών αξόνων.

Περί τα 2,3 ήταν η χρηματοδοτική συμβολή του Δημοσίου και άλλα 2,3 δισ. θα πληρώνονταν την περίοδο κατασκευής από τους χρήστες μέσω των διοδίων και 800 εκατ. ήταν τα ίδια κεφάλαια των παραχωρησιούχων.

Με την περικοπή του φυσικού αντικειμένου δύο έργων (αν υπάρξει τελική συμφωνία), το συνολικό κόστος θα περιοριστεί αισθητά. Για παράδειγμα, περικόπτονται τα ορεινά τμήματα του Αξονα Κεντρικής Ελλάδας, δηλαδή τα πλέον ακριβά στην κατασκευή, όπως και μεγάλο τμήμα του άξονα Ολυμπία Οδός (από την Πάτρα μέχρι την Τσακώνα).


Οι τράπεζες

Εντεκα ελληνικές τράπεζες συνεισφέρουν το 50% των δανειακών κεφαλαίων, ενώ οι 32 ξένες το υπόλοιπο 50%. Το πρόβλημα εντοπίζεται μόνο σε αρκετούς διεθνείς τραπεζικούς ομίλους οι οποίοι ή έχουν ξεκαθαρίσει πως αποχωρούν από τη χρηματοδότηση ή ζητούν δεσμεύσεις τις οποίες είναι δύσκολο να δεχθεί η Κομισιόν.

Το μοναδικό έργο που προχωρά ικανοποιητικά είναι ο άξονας Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα τα δάνεια για το οποίο ανέρχονται σε 835 εκατ. ευρώ και το μεγαλύτερο μερίδιο (7,66% εκάστη) έχουν η Alpha Bank και η Πειραιώς. Ακολουθούν, με μερίδιο 7,03% η κάθε μία, οι Bank of Ireland, Bayerische Laba, WestLB, Αγροτική, Eurobank, Εμπορική, Γενική, Millenium και Εθνική.

Μικρότερο ποσοστό (5,47%) έχουν οι Royal Bank of Scotland και BNP Paribas. Στην ουσία, το 62,5% των κεφαλαίων προέρχεται από τις 9 ελληνικές τράπεζες και το 37,5% από τις ξένες.

Στον άξονα Κεντρικής Ελλάδος (Ε65), οι 8 ξένες τράπεζες συνεισφέρουν το 60,88% των δανειακών κεφαλαίων και 7 ελληνικές το υπόλοιπο 39,32%. Το μεγαλύτερο ποσοστό (9,54%) του δανείου έχει η Banco Espirito Santo και ακολουθούν οι Banco Bilbao Vizcaya Argentaria, Fortis και Πειραιώς με 9,53%. Σημαντικό ποσοστό έχουν και οι Caixa (μέσω Γαλλίας) και η Banco Santander. Η ισπανική παρουσία θεωρείται λογική καθώς στην κοινοπραξία παραχώρησης συμμετέχουν οι ACS και Cintra με τον όμιλο ΓΕΚ – ΤΕΡΝΑ.

Η ίδια κοινοπραξία έχει αναλάβει και την Ιόνια Οδό, αλλά στη χρηματοδότηση του συγκεκριμένου έργου οκτώ ελληνικές τράπεζες έχουν το 57,6% και έξι ξένες το 42,4%. Μεγαλύτερο ποσοστό έχει, πάντως, η Fortis (9,98%) και ακολουθούν με 8,11% οι Banco Santander, BBVA, Αγροτική, Eurobank, Millenium και Πειραιώς.

Συνωστισμός 25 τραπεζών καταγράφεται στην Ολύμπια Οδό, αλλά το δάνειο του 1,5 δισ. ευρώ μοιράζεται σχεδόν εξίσου μεταξύ ελληνικών και ξένων πιστωτικών ιδρυμάτων. Το 52,1% προέρχεται από τις 14 ξένες τράπεζες και το 47,6% από τις 11 ελληνικές.

Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως ήδη η ΕΤΕπ έχει το μεγαλύτερο ποσοστό στην κοινοπραξία δανειοδότησης της Ολυμπίας Οδού με 12,90%. Επίσης ενδιαφέρον είναι ότι το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό (8,9%) έχει η ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ, ενώ με ποσοστά γύρω στο 5% συμμετέχουν οι Natixis, Commerzbank, Bayerische Landesbank, DekaBank.

Δεκατέσσερις τράπεζες συμμετέχουν στη δανειοδότηση του τμήματος Μαλιακός – Κλειδί συνεισφέροντας 571 εκατ. ευρώ. Το 52,78% των δανείων προέρχονται από έξι ελληνικές και το 47,22% από 8 ξένες τράπεζες. Το μεγαλύτερο ποσοστό έχει η Πειραιώς (13,81%) ενώ με μερίδια άνω του 10% συμμετέχουν οι ING Bank και Dexia.