Συνεχίζεται με αργό, αλλά σταθερό τρόπο η σταδιακή βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας στην ελληνική οικονομία, εκτιμά η Alpha Bank.

Σημειώνει ότι οι συνολικές καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα στα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα σημείωσαν περαιτέρω μικρή άνοδο τον Οκτ. ΄12, με αποτέλεσμα να ανέλθουν στα € 155,2 δισ., από € 154,2 δισ. τον Σεπτ. ΄12 και έναντι € 150,5 δισ. τον Ιούν. ’12.

Συνολικά, ωστόσο, οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα τον Οκτ. ΄12 ήταν σημαντικά μειωμένες κατά € 18,9 δισ. έναντι του Δεκ. του 2011 και κατά € 82,6 δισ. έναντι του ιστορικά υψηλού τους επιπέδου των € 237,8 δισ. τον Σεπτ. του 2009.

Επίσης, σύμφωνα με την έκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική του Νοεμβρίου 2012, ο λόγος των τραπεζικών δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο των δανείων ανήλθε στο 18,7% στο τέλος του α΄ 3μήνου του 2012, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι η επιδείνωση της ποιότητας των δανείων συνεχίζεται. Επίσης, η πιστοληπτική ικανότητα των οικονομικών μονάδων στον ιδιωτικό τομέα μειώνεται ουσιαστικά όσο η ύφεση επιδεινώνεται.

Έναντι των ανωτέρω, ο ρυθμός μεταβολής της τραπεζικής χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα (επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και νοικοκυριά) ήταν και πάλι αρνητικός τον Οκτ. του 2012 και διαμορφώθηκε στο -4,8%% σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης του κατά 4,5% τον Σεπτ. ’12, -4,8% τον Αύγ. ’12 και -2,2% τον Οκτ. ’11. Η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα ήταν και πάλι αρνητική κατά € 1,04 δισ. τον Οκτ. ’12 από αρνητική ροή € 468 εκατ. τον Σεπτ. ’12. Μάλιστα, όπως τονίζεται και στην έκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος (Νοέμβριος 2012), η μηνιαία καθαρή ροή τραπεζικής χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά είναι συστηματικά αρνητική εδώ και πολλούς μήνες.

Όπως διαπιστώνει η Alpha Bank, από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η μεγάλη πτώση των καταθέσεων των τραπεζών στο 10μηνο Ιαν. - Οκτ. 2012, αλλά ιδιαίτερα την περίοδο Σεπτ. 2009 - Οκτ. 2012 δεν αντανακλάται στο σύνολό της σε αντίστοιχη μείωση των τραπεζικών πιστώσεων. Όπως προκύπτει, ενώ οι καταθέσεις μειώθηκαν κατά € 82,6 δισ. έναντι του Σεπτ. 2009, οι χορηγήσεις των τραπεζών (πριν από τις διαγραφές) την ίδια περίοδο μειώθηκαν μόνο κατά €14,8 δισ. Αυτό έγινε δυνατό λόγω της κάλυψης των συνεπαγόμενων χρηματοδοτικών ανοιγμάτων των τραπεζών από την ΕΚΤ και την ΤτΕ.

Ωστόσο, η μεγάλη μείωση των καταθέσεων και η μεγάλη στενότητα ρευστότητας (παρά τη σημαντική χρηματοδοτική ενίσχυση που παρέχεται από την ΕΚΤ και την Τράπεζα της Ελλάδος), σε συνδυασμό με την ταχεία αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και τη μείωση της πιστοληπτικής ικανότητας των επιχειρήσεων που προκύπτουν λόγω του βαθέματος της ύφεσης στην οικονομία, έχει επηρεάσει αναπόφευκτα και τη δυνατότητα των τραπεζών να συνεχίσουν την πιστωτική τους επέκταση στα επίπεδα όπου βρισκόταν πριν από τη δημοσιονομική εκτροπή του 2009 και την κρίση δημοσίου χρέους στην Ελλάδα το 2010.

Αυτήν ακριβώς τη δραστικά περιορισμένη δυνατότητα των τραπεζών να χρηματοδοτούν τον ιδιωτικό τομέα αντικατοπτρίζουν οι έρευνες της Τραπέζης της Ελλάδος και άλλων οργανισμών, σύμφωνα με τις οποίες εκτός από τη μειωμένη ζήτηση για δάνεια εκ μέρους των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών η πτώση της πιστωτικής επέκτασης των τραπεζών προσδιορίζεται επίσης και από παράγοντες προσφοράς δανείων. Ειδικότερα, οι έρευνες δείχνουν ότι και οι όροι της προσφοράς δανείων από τις τράπεζες έχουν γίνει πολύ περισσότερο αυστηροί, με αποτέλεσμα προβλήματα χρηματοδότησης να αντιμετωπίζουν ακόμη και εξαγωγικοί κλάδοι και επιχειρήσεις της χώρας.

Όλα αυτά είναι το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της μεγάλης μείωσης των καταθέσεων αλλά και της δραστικής περικοπής των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών λόγω της συμμετοχής τους στην ανταλλαγή των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου που είχαν στην κατοχή τους, με απώλεια - διαγραφή άνω του 70% της αξίας αυτών των ομολόγων.

Όπως ήδη τονίστηκε, αυτές οι πολύ δυσμενείς εξελίξεις στο χρηματοοικονομικό σύστημα της χώρας ήταν αποτέλεσμα της δημοσιονομικής εκτροπής και της συνεπαγόμενης κρίσης δημοσίου χρέους και, επιπλέον, αποτέλεσμα ατυχών πολιτικών διεργασιών, ιδιαίτερα στην περίοδο Σεπτεμβρίου 2011 - Νοεμβρίου 2012.


Υπάρχει δυνατότητα ανάκαμψης το β΄ εξάμηνο

Η Αlpha Bank σημειώνει ότι οι τράπεζες ανταποκρίθηκαν επιτυχώς στις αντιξοότητες και εκτιμά ότι η διαφαινόμενη αποκατάσταση της ομαλότητας στο ελληνικό χρηματοοικονομικό σύστημα το 2013 αναμένεται να συμβάλει αποφασιστικά στην έγκαιρη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας από το β΄ 6μηνο του 2013 και σε επίτευξη ικανοποιητικών ρυθμών ανάπτυξης από το 2014 και μετά.

Επιπλέον, ουσιαστική ένδειξη για την έναρξη της διαδικασίας ομαλοποίησης της λειτουργίας της ελληνικής οικονομίας είναι και η εντυπωσιακή βελτίωση του οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του 2012, με το γενικό δείκτη του ΙΟΒΕ να ανέρχεται στις 79 μονάδες (υψηλότερη τιμή των τελευταίων 20 μηνών).