Η Ελλάδα χρειάζεται μια νέα συμφωνία για την ελάφρυνση του χρέους, διαφορετικά δεν έχει ελπίδες να γλυτώσει από το μαρτύριο της σταγόνας, εκτιμά ο Economist, παροτρύνοντας τους δανειστές της να διδαχτούν από την Ιστορία των υπερχρεωμένων αναπτυσσόμενων χωρών.

Το έγκριτο οικονομικό περιοδικό επισημαίνει ότι η κατάσταση που επικρατεί αυτήν τη στιγμή στη χώρα θυμίζει έντονα την εμπειρία των υπερχρεωμένων κρατών της Λ. Αμερικής και της Αφρικής τις δεκαετίες 1980 και 1990.

Η οικονομία συρρικνώνεται, το χρέος αυξάνεται συνεχώς, ενώ οι σκηνές από βίαιες συμπλοκές και εξαγριωμένους διαδηλωτές πρωταγωνιστούν σε καθημερινή βάση στα δελτία ειδήσεων.

Στην ίδια κατάσταση βρίσκονταν τις δεκαετίες 1980 και 1990 οι υπερχρεωμένες χώρες της Λ. Αμερικής και της Αφρικής.

Οι κυβερνήσεις των πλούσιων χωρών και το ΔΝΤ προσπαθούσαν χρόνια να τις βοηθήσουν με βραχυπρόθεσμα δάνεια διάσωσης. Όμως η ανάκαμψη ήρθε μόνο όταν μειώθηκαν τα χρέη τους, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που είχαν λάβει από τον επίσημο τομέα.

Όπως σημειώνει ο Economist, η οικονομία της Ελλάδας δεν θα ανακάμψει αν δεν υπάρξει μια νέα συμφωνία για επιπρόσθετη ανακούφιση από το βάρος του χρέους.

Η ανακούφιση αυτή πρέπει να γίνει σε δύο στάδια: Σε πρώτη φάση, πρέπει να υπάρξει συμφωνία για μείωση του χρέους εφόσον ικανοποιηθούν συγκεκριμένοι στόχοι. Στη συνέχεια, το χρέος πρέπει να κοπεί σταδιακά την επόμενη δεκαετία.

Το επικίνδυνο παιχνίδι της Ευρώπης

Αυτήν τη στιγμή, περισσότερο από το 70% του ελληνικού χρέους βρίσκεται στην κατοχή  του επίσημου τομέα, των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και του ΔΝΤ.

Οι πιθανότητες να αποπληρωθεί το χρέος αυτό από την Ελλάδα βουλιάζουν μαζί με την ελληνική οικονομία, τονίζει ο Economist.

Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις, το ελληνικό χρέος αναμένεται να ξεπεράσει το 190% του ΑΕΠ το 2014, περίπου 30 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερα από τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ πριν από έξι μήνες.

Πολλοί Ευρωπαίοι αναγνωρίζουν σε ιδιωτικές συνομιλίες ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να αποπληρώσει το χρέος, δημόσια όμως το αρνούνται κατηγορηματικά.

Η γερμανική κυβέρνηση τον τελευταίο καιρό εμφανίζεται πρόθυμη να δώσει στην Ελλάδα διετή παράταση, αλλά δεν δέχεται να συζητήσει καν οποιαδήποτε ελάφρυνση στα δάνεια του επίσημου τομέα.

Κατά τον Economist, η στάση αυτή είναι κατανοητή από πολιτική σκοπιά. Η Γερμανία φοβάται ότι οποιοδήποτε κούρεμα του χρέους θα εξαγριώσει τους Γερμανούς ψηφοφόρους και θα περιορίσει το κίνητρο της Ελλάδας για νέες μεταρρυθμίσεις.

Από οικονομική άποψη, όμως, οδηγεί στην απόλυτη καταστροφή. Από τη στιγμή όπου όλοι γνωρίζουν ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να αποπληρώσει τα χρέη της, η χώρα θα παραμείνει αποκλεισμένη από τις αγορές. Την ίδια ώρα, η αβεβαιότητα θα επηρεάσει αρνητικά τις επενδύσεις και θα επιβραδύνει την πορεία των ιδιωτικοποιήσεων.

O ενάρετος κύκλος εμπιστοσύνης και ανάπτυξης

Ο Εconomist υποστηρίζει ότι ένα καλό παράδειγμα μιας νέας συμφωνίας για την Ελλάδα είναι η πρωτοβουλία HIPC (Heavily Indebted Poor Countries) του 1996, κατά την οποία οι δανειστές συμφώνησαν να μειώσουν τα χρέη των πιο υπερχρεωμένων αναπτυσσόμενων κρατών, με τον όρο ότι θα εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις για τη μείωση της φτώχειας.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι η Πολωνία, όπου το 1991 οι πιστωτές συμφώνησαν να κόψουν το χρέος της αν εφαρμόζονταν μεταρρυθμίσεις.

Μια διαπραγμάτευση με τους επίσημους πιστωτές της Ελλάδας μπορεί να βασιστεί στις ίδιες αρχές. Αν η Ελλάδα εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις, τα δάνεια από τον επίσημο τομέα θα υποστούν σταδιακή ελάφρυνση, μέχρι να φτάσουν σε ένα επίπεδο που θα είναι βιώσιμο.

Η ελάφρυνση μπορεί να γίνει με μείωση των επιτοκίων και με επιμήκυνση της αποπληρωμής, ενδεχομένως και κατά 50 χρόνια.

Με τον τρόπο αυτόν, οι Έλληνες θα αρχίσουν και πάλι να ελπίζουν ότι θα βγουν από την κρίση, οι επενδυτές θα τοποθετήσουν κεφάλαια στη χώρα και θα δημιουργηθεί ένας ενάρετος κύκλος εμπιστοσύνης και ανάπτυξης.