Τριάντα δύο χρόνια μετά την έναρξη του σχεδιασμού για τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική, η κυβέρνηση, υπό την απειλή της Κομισιόν, ετοιμάζεται να προχωρήσει στην προκήρυξη των δύο εκ των τεσσάρων διαγωνισμών για τα εργοστάσια επεξεργασίας, μέσω Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).

Προκειμένου να περιοριστούν οι αντιδράσεις των κατοίκων (δύο από τα εργοστάσια θα κατασκευαστούν στο Γραμματικό και στην Κερατέα), εξετάζεται η λύση «2 συν 2». Δηλαδή να προχωρήσουν πρώτα οι διαγωνισμοί για τα δύο εργοστάσια στη Φυλή και στα Άνω Λιόσια και στη συνέχεια οι άλλοι δύο για τις «ευαίσθητες» περιοχές του Γραμματικού και της Κερατέας.

Η πρόταση για τις τέσσερις μονάδες επεξεργασίας των περίπου 1.355.000 τόνου απορριμμάτων που παράγονται ετησίως στην Αττική έγινε από τον διαδημοτικό σύνδεσμο (ΕΔΣΝΑ) πριν από λίγες ημέρες, έπειτα από πολύμηνη κωλυσιεργία, αντιδράσεις από τους συνδικαλιστές της τοπικής αυτοδιοίκησης, «εφόδους» της ΠΟΕ - ΟΤΑ στα διοικητικά συμβούλια του ΕΔΣΝΑ κ.λπ.

Οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν από τη διυπουργική επιτροπή ΣΔΙΤ εντός των ημερών, καθώς ο χρόνος πιέζει. Η προκήρυξη των τεσσάρων διαγωνισμών προγραμματιζόταν για τον περασμένο Ιανουάριο, όπως είχε εξαγγείλει ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος Γ. Παπακωνσταντίνου.

Η Ελλάδα είναι ήδη εκτεθειμένη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αφού θα παραβιάσει σίγουρα την οδηγία που προβλέπει αποφυγή ταφής βιοαποδομήσιμων υλικών, με συγκεκριμένους ποσοτικούς στόχους για το 2013 και το 2020. Με βάση όσα υποστήριξε ο περιφερειάρχης Αττικής Γ. Σγουρός (κατέχει και τη θέση του προέδρου του ΕΔΣΝΑ) το αντικείμενο της σύμπραξης είναι η μελέτη, η χρηματοδότηση, η κατασκευή, η συντήρηση, η τεχνική διαχείριση και η λειτουργία των τεσσάρων Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων (Μ.Ε.Α.) στην Αττική, ήτοι δύο ΜΕΑ στη Δυτική (Φυλή και Άνω Λιόσια) και δύο ΜΕΑ στην Ανατολική Αττική (Γραμματικό και Κερατέα), για χρονικό διάστημα από 23 έως 27 έτη.

Το ακριβές χρονικό διάστημα εκάστης σύμβασης σύμπραξης θα καθοριστεί στο πλαίσιο της προτεινόμενης διαδικασίας ανάθεσης του Ανταγωνιστικού Διαλόγου. Ο ανάδοχος θα αμοίβεται με προσυμφωνημένο τέλος ανά τόνο απορριμμάτων που θα επεξεργάζεται η μονάδα.

Κατά τον κ. Σγουρό, το σπάσιμο του έργου σε τέσσερις διαγωνισμούς αποφασίστηκε επειδή περιορίζει το ρίσκο εμπλοκής λόγω προσφυγών και ενστάσεων και επειδή στη σημερινή οικονομική συγκυρία ένα ενιαίο έργο θα μείωνε σημαντικά τη δυνατότητα ικανοποιητικού αριθμού συμμετοχής.

Το μοντέλο των ΣΔΙΤ προβλέπει πως τα έργα θα χρηματοδοτηθούν και από κοινοτικούς πόρους κατά ένα ποσοστό (30%-40%) αλλά και με ιδιωτικούς πόρους. Το ακριβές ποσοστό συμμετοχής των ιδιωτών θα αποφασιστεί κατά τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου (όπου ο κάθε υποψήφιος καλείται να παρουσιάσει την προσφορά και να συζητήσει με τον ΕΔΣΝΑ).

Η Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ του υπουργείου Ανάπτυξης και η Περιφέρεια Αττικής έχουν ήδη αρχίσει συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για συμμετοχή στη χρηματοδότηση των έργων, ενώ στο ΥΠΑΝ εξετάζουν την αξιοποίηση και άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως το σχεδιαζόμενο Ταμείο Χρηματοδότησης Έργων, το Jessica αλλά και πιθανώς πόρων της Περιφέρειας Αττικής.

Ο ΕΔΣΝΑ θα συμμετάσχει στη χρηματοδότηση κατασκευής των τεσσάρων μονάδων με την καταβολή ποσού έως 150.000.000 ευρώ, μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.), που θα προέρχεται από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους.