Τι θέλουν οι Αζέροι από Ελλάδα-Ιταλία-Αλβανία

Ο μόνος τρόπος να επιλεγεί ο αγωγός ΤΑΡ για τη μεταφορά αζέρικου αερίου στην Ευρώπη είναι να έχει την πλήρη υποστήριξη της Ελλάδας, της Αλβανίας και της Ιταλίας. Τι ζητούν οι Αζέροι για να στηρίξουν το σχέδιο.

  • του Μιχάλη Καϊταντζίδη
Τι θέλουν οι Αζέροι από Ελλάδα-Ιταλία-Αλβανία
Ο μόνος τρόπος να επιλεγεί ο αγωγός ΤΑΡ για τη μεταφορά του αζέρικου αερίου στην Ευρώπη είναι να έχει την πλήρη υποστήριξη της Ελλάδας, της Αλβανίας και της Ιταλίας.

Όλες οι απαραίτητες διακρατικές συμφωνίες και άδειες πρέπει να υπάρξουν στην ώρα τους. Κάθε καθυστέρηση στα θέματα αυτά θα σημάνει την υποβάθμιση της αξιοπιστίας του αγωγού από την κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ, η οποία θα πρέπει να αξιολογήσει τις υποψήφιες διαδρομές για εξαγωγή του αερίου της στην Ευρώπη (ανταγωνιστικός του ΤΑΡ είναι ο αγωγός Nabucco με διέλευση από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Ουγγαρία, για να καταλήξει στην Αυστρία).

Τα παραπάνω δηλώνει ο πρέσβης του Αζερμπαϊτζάν στην Αθήνα Rahman Mustafaye (διαπιστευμένος και στα Τίρανα), σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Tirana Times. Μεταφέρει δε την απόφαση της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν και της κοινοπραξίας του Σαχ Ντενίζ (ΒΡ, Statoil, Socar και άλλων διεθνών εταιρειών), ότι το βασικό κριτήριο για την επιλογή του αγωγού είναι η στήριξη των κρατών από τις οποίες διέρχεται.

Η δημόσια παρέμβαση του Αζέρου διπλωμάτη γίνεται σε μία περίοδο όπου εντείνονται οι διπλωματικές διεργασίες μεταξύ των τριών χωρών, καθώς τα χρονικά περιθώρια που έχει θέσει η κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ για την επίσημη εκδήλωση της στήριξης εκ μέρους των κυβερνήσεων είναι περιορισμένα.

Ήδη ο Έλληνας ΥΠΕΞ Δημήτρης Αβραμόπουλος είχε συνάντηση στη Ρώμη με τον Ιταλό ομόλογό του Τζούλιο Τέρζι, ενώ την περασμένη εβδομάδα είχε τηλεφωνική επικοινωνία και με τον Αλβανό ΥΠΕΞ Έντμοντ Παναρίτι, τον οποίο και προσκάλεσε στην Αθήνα για τις αρχές Σεπτεμβρίου.

Ωστόσο, η επίτευξη κοινής γραμμής μεταξύ των 3 χωρών, μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, όπως πιέζει η κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ, φαίνεται δύσκολη καθώς η ελληνική πλευρά σε καμία περίπτωση δεν εμφανίζεται πρόθυμη να δώσει επίσημη στήριξη στον ΤΑΡ, αν προηγουμένως δεν επιλυθεί η διαφορά με την Αλβανία για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών αποκλειστικής οικονομικής εκμετάλλευσης (ΑΟΖ) και δεν υπάρξουν εγγυήσεις εκ μέρους του ΤΑΡ για την παροχή προς την Ελλάδα αντισταθμιστικών ωφελειών έναντι της διέλευσης του αγωγού.
 
Ως προς το πρώτο θέμα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε αντίθεση με την Ελλάδα βρίσκεται πολύ ψηλά στην ατζέντα της επικαιρότητας και αποτελεί ένα από τα κύρια θέματα, μέσω των οποίων το σοσιαλιστικό κόμμα της Αλβανίας στηρίζει την αντιπολιτευτική του τακτική απέναντι στην κεντροδεξιά κυβέρνηση.

Μάλιστα, τις προηγούμενες μέρες, ως κίνηση αντιπερισπασμού στην κυβέρνηση που προτείνει δημοψήφισμα για την έγκριση της άρσης της βουλευτικής ασυλίας, ζήτησε στο δημοψήφισμα να ενταχθεί και ο… καθορισμός των ΑΟΖ Ελλάδας - Αλβανίας.

Ως προς τη δεύτερη δέσμη θεμάτων που θέτει η ελληνική πλευρά, δηλαδή η εξασφάλιση αντισταθμιστικών ωφελειών, το κυριότερο αφορά τη συμμετοχή ελληνικής εταιρείας στον αγωγό ΤΑΡ, ή στην εταιρεία που θα ελέγχει το ελληνικό τμήμα του αγωγού. Εμμέσως το υπουργείο προκρίνει τη Δημόσια Επιχείρηση Αερίου για τον ρόλο αυτό, θέλοντας έτσι να προσφέρει υπεραξίες στην εταιρεία η οποία πρόκειται να ιδιωτικοποιηθεί.

Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να το διακηρύξει επισήμως γιατί έρχεται σε αντίθεση με τους κανόνες ανταγωνισμού.

Σε κάθε περίπτωση, η επίσημη θέση του ΥΠΕΚΑ είναι ότι στηρίζει τον Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου και από τη στιγμή όπου μοναδικός αγωγός του Νότιου Διαδρόμου είναι ο ΤΑΡ θα προσφέρει στήριξη, αρκεί η Ελλάδα να έχει οφέλη αντίστοιχα με αυτά που θα προσέφερε ο ελληνοϊταλικός αγωγός, εφόσον θα ήταν αυτός που θα επέλεγε η κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ.

Σε ό,τι αφορά την εταιρεία του ΤΑΡ (συμμετέχουν οι εταιρείες Statoil, EGL, E.ON Rhurgaz, εφόσον επιλεγεί θα συμμετάσχουν και οι εταιρείες του Σαχ Ντενίζ), ο επικεφαλής της στην Ελλάδα Ρίκαρ Σκούφιας έχει δηλώσει ότι είναι ανοιχτοί για συμμετοχή και ελληνικής εταιρείας στο σχήμα.

Ωστόσο, για κάτι τέτοιο η ΔΕΠΑ ή όποιος άλλος ενδιαφερόμενος θα πρέπει να απευθυνθεί στους μετόχους του ΤΑΡ. Όσο για τις τυχόν διαφορές που υπάρχουν μεταξύ της Ελλάδας και άλλων χωρών, η εταιρεία έχει ως αρχή να μην αναμειγνύεται σε διμερή πολιτικά θέματα. Ως προς το κατά πόσον ο γεωστρατηγικός ρόλος του ΤΑΡ είναι σημαντικότερος για την Ελλάδα ή την Αλβανία, αρμόδιες πηγές έλεγαν στο euro2day ότι η Ελλάδα ναι μεν στηρίζει τον Νότιο Διάδρομο, ωστόσο οι υποδομές που διαθέτει (διασυνδέσεις με την Τουρκία, τη Βουλγαρία, τερματικός LNG) της επιτρέπουν πρόσβαση σε διαφορετικές πηγές και επιπλέον να παίξει ρόλο διαμεταφορέα φυσικού αερίου.
 
Ενώ για την Αλβανία, εφόσον δεν κατασκευαστεί ο ΤΑΡ, θα περάσουν πάρα πολλά χρόνια έως ότου συνδεθεί με δίκτυο φυσικού αερίου, καθώς κανένα άλλο σχέδιο που να την περιλαμβάνει δεν βρίσκεται σε αντίστοιχο στάδιο ωριμότητας.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v