Η νέα κυβέρνηση καλείται γρήγορα να βρει τον βηματισμό της και να αρχίσει να αλλάζει την χώρα, με έμφαση στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων στον δημόσιο τομέα, στο φορολογικό σύστημα, στην δικαιοσύνη και στην παιδεία, και στην ανάληψη αναπτυξιακών πρωτοβουλιών για την άμεση επανεκκίνηση της οικονομίας, εκτιμά η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο δελτίο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων.

Η κυβέρνηση πρέπει να προωθήσει άμεσα το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, που είναι η μόνη ελπίδα για εισροές ξένων επενδυτικών κεφαλαίων στη χώρα. Επίσης, καλείται να επαναδιαπραγματευθεί τους όρους χρήσης των € 14 δις των διαρθρωτικών ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν κατανεμηθεί στην Ελλάδα, με στόχο την χρηματοδότηση των έργων υποδομής που έχουν μείνει στη μέση και άλλων δράσεων άμεσου αποτελέσματος.

Επίσης, η κυβέρνηση αναμένεται να προχωρήσει άμεσα στην διαμόρφωση των όρων ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών ώστε να ξεκινήσουν οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου για να αποκατασταθεί η τρωθείσα κεφαλαιακή τους βάση λόγω της αναδιάρθρωσης του δημοσίου χρέους. Μόνο έτσι θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών ώστε να επιστρέψουν οι καταθέσεις στο σύστημα και να μπορέσουν οι τράπεζες να χρηματοδοτήσουν την ανάκαμψη.

Η αναδιαπραγμάτευση δεν μπορεί να θεωρείται άλλοθι για την μη εφαρμογή του οικονομικού προγράμματος που έχει συμφωνηθεί και που σε γενικές γραμμές περιέχει δράσεις προς την σωστή κατεύθυνση.

Πρέπει να στηριχθούμε στις δικές μας δυνάμεις και να πάρουμε πρωτοβουλίες για να βγούμε από την κρίση και την απαξίωση, τονίζει η Alpha.

Στο πλαίσιο αυτό, ο νέος Υπουργός Οικονομικών καλείται να διαχειρισθεί αποτελεσματικά την κατοχύρωση της θέσης της Ελλάδος στο ευρωπαϊκό πλαίσιο αναφοράς, για να επιταχυνθεί η διαδικασία προσαρμογής και να ξεκινήσει η ανάκαμψη. Η Ευρώπη βαδίζει πλέον προς μεγαλύτερη πολιτική ενοποίηση. Θα ήταν ασυγχώρητο, λοιπόν, η Ελλάδα να μην συμμετέχει στην διαμόρφωση του μέλλοντός της.

Η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας κρίνεται αναστρέψιμη. Η εφαρμογή του οικονομικού προγράμματος είναι σε καλό δρόμο, όπως φαίνεται τόσο από την πρόοδο που σημειώνεται στο πεδίο δημοσιονομικής προσαρμογής όσο και από τα ενθαρρυντικά στοιχεία της μείωσης του ελλείμματος στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών.

Ειδικότερα, το 2012 διαμορφώνονται συνθήκες για την διαμόρφωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης σε 6,5% του ΑΕΠ, έναντι στόχου 7,3% του ΑΕΠ και έναντι αποτελέσματος 9,3% του ΑΕΠ το 2011. Επίσης, το έλλειμμα του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών αναμένεται να διαμορφωθεί σε 5,5% του ΑΕΠ από 8,5% του ΑΕΠ το 2011, περιλαμβανομένων των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε.

Προϋπολογισμός 2012

Πολύ ικανοποιητική ήταν η εκτέλεση του Προϋπολογισμού του 2012 στο 5μηνο Ιαν.-Μάιος 2012 και δημιουργεί βάσιμες προσδοκίες για μηδενισμό του πρωτογενούς ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης (ΓΚ) από το 2012 (έναντι ελλείμματος -1,0% του ΑΕΠ που προβλέπει το 2ο Μνημόνιο Οικονομικής Πολιτικής), με πτώση του συνολικού ελλείμματος της ΓΚ στο -6,5%. Το πρωτογενές έλλειμμα της κεντρικής κυβέρνησης διαμορφώθηκε στα € 2,35 δισ στο 5μηνο’12 και ήταν μειωμένο κατά -48,6% έναντι του αντίστοιχου ελλείμματος του 2011.

Η ικανοποιητική αυτή εξέλιξη επιτεύχθηκε παρά το ότι τα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού (Τ.Π.) ήταν μειωμένα κατά -1,0% σε ετήσια βάση στο 5μηνο του 2012 και ήταν λιγότερα κατά € 661 εκατ. από τον στόχο που είχε τεθεί για το 5μηνο αυτό. Ειδικότερα, τα έσοδα του Απριλίου και του Μαΐου 2012 επηρεάστηκαν αρνητικά και από την προεκλογική περίοδο, ενώ τα μέτρα αύξησης των εσόδων το 2012 έχουν προγραμματιστεί να εφαρμοστούν από τον Ιούλιο του 2012.

Ειδικότερα:

α) Στους επόμενους μήνες αναμένεται σημαντική αύξηση των εσόδων από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων (ΦΕΦΠ), λόγω του προσδιορισμού των εισοδημάτων των μη μισθωτών με αντικειμενικά κριτήρια και λόγω της μείωσης του αφορολογήτου ορίου στα € 5000. Μάλιστα, τα έσοδα αυτά ήταν ήδη αυξημένα στο 5μηνο’12 κατά 2,4%, από τα πολύ χαμηλά επίπεδα του 5μήνου.’11.

β) Αμφίβολη παραμένει η ανάκαμψη των εσόδων από τον ΦΠΑ (εκτός καυσίμων και καπνού) που καταποντίστηκαν κατά -13,7% στο 5μηνο’12, παρά το ότι από τον Σεπτ.’11 ισχύει ο συντελεστής ΦΠΑ 23% στην εστίαση, έναντι 13% που ίσχυε στο 5μηνο’11. Η πορεία τω νεσόδων από τον ΦΠΑ θα γίνει ακόμη πιο προβληματική εάν μειωθεί ο συντελεστής ΦΠΑ στην εστίαση, όπως προβλέπεται στο Μνημόνιο συνεργασίας των τριών κομμάτων της κυβέρνησης.

γ) Επίσης, είναι αναγκαία και η εντατικοποίηση των προσπαθειών για είσπραξη και ενός μέρους των βεβαιωμένων φόρων που δεν πληρώθηκαν το 2011 και το 2010.

δ) Πάντως, αξιοσημείωτη είναι η αύξηση των εσόδων από τον φόρο περιουσίας στα € 1,63 δισ στο 5μηνο’12, από € 0,17 δισ στο 5μηνο’11, που δείχνει την εξαιρετικά υψηλή αποδοτικότητα των εισπράξεων του φόρου αυτού μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Σημειώνεται ότι οι ανωτέρω εισπράξεις (που είναι πρωτοφανείς για το φόρο περιουσίας) επιτεύχθηκαν παρά το ότι περίπου 500.000 νοικοκυριά σχετικά χαμηλού εισοδήματος δεν πλήρωσαν το φόρο. Επίσης, οι εισπράξεις αυτές επιτεύχθηκαν παρά τις εξαιρετικά αρνητικές κριτικές που δέχθηκε ο φόρος αυτός (το χαράτσι όπως ονομάστηκε) από όλες τις πλευρές. Από την άλλη πλευρά, αν ο φόρος αυτός τροποποιηθεί (όπως σχεδιάζεται) κατά τρόπο που θα συνεπάγεται μείωση των σχετικών εσόδων θα πρέπει και να προσδιοριστούν και οι δημόσιες δαπάνες αντίστοιχου ποσού που θα περικοπούν. Διότι η επιβολή άλλων φόρων αντίστοιχου ύψους είναι πολύ πιθανό ότι θα έχει πολλαπλάσιες αρνητικές επιπτώσεις στα εισοδήματα των νοικοκυριών και στην οικονομία ως σύνολο.

ε) Τα έσοδα και από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων μειώθηκαν σημαντικά στα € 0,45 δις στο 5μηνο’12, έναντι € 0,78 δις στο 5μηνο’11, ενώ για το έτος ως σύνολο αναμένεται η είσπραξη μόνο € 2,32 δις, έναντι € 2,76 δις το 2011.

στ) Τέλος, τα έσοδα από τους άμεσους και τους έμμεσους φόρους ΠΟΕ μπορεί να αυξηθούν κατά € 1-2 δις ετησίως στα επόμενα έτη, δηλαδή στα € 3,8 δις ετησίως, από τα € 2,5 δις ετησίως που είναι σήμερα, αλλά αυτό είναι έτσι κι αλλιώς αναγκαίο για τη μείωση του ελλείμματος και όχι για την αντικατάσταση απωλειών εσόδων από άλλους φόρους και ιδιαίτερα από τον φόρο περιουσίας ή από την σχεδιαζόμενη αύξηση του αφορολόγητου ορίου εισοδήματος από τα € 5.000 στα € 8.000.

Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω, η σημαντική μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων στο 5μηνο’12 οφείλεται και πάλι (όπως και το 2010-2011) στη σημαντική μείωση των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π. κατά -5,6% σε ετήσια βάση στο 5μηνο’12, ενώ για το έτος ως σύνολο αναμένεται τώρα σημαντική πτώση τους κατά -6,0%, έναντι -7,1% που προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2014 του Φεβρουαρίου 2012.