Τις βαριές απώλειες που βιώνει ο ιδιωτικός τομέας εξαιτίας της κρίσης αποτυπώνουν οι ισολογισμοί 4.021 επιχειρήσεων από τους κλάδους της βιομηχανίας, του εμπορίου, των κατασκευών, των υπηρεσιών και του τουρισμού.

Αυτές μεταφράστηκαν στη χρήση του 2011 σε εκτόξευση των συνολικών ζημιών στα 2,04 δισ. ευρώ, σε πτώση των κερδών EBITDA κατά 31,5%, στα 4,55 δισ. ευρώ, και σε επιδείνωση του ήδη αρνητικού δείκτη της αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων, από -0,21% το 2010 σε -3,81% το 2011.

Η αρνητική αυτή εξέλιξη για το ελληνικό επιχειρείν προκύπτει από τα στοιχεία των 4.021 εταιρειών που δημοσίευσαν ισολογισμό χρήσης 2011 μέχρι και τη 17η Μαΐου (ήτοι περίπου το 15%, των επιχειρήσεων που δημοσιεύουν ισολογισμούς), τα οποία επεξεργάστηκε η ICAP και παρουσιάζει σήμερα το Euro2day.

Από την επεξεργασία τους προκύπτει ότι τα αποτελέσματα κατέστησαν ζημιογόνα σε όλους τους τομείς, εκτοξεύοντας τις συνολικές ζημίες σε 2,04 δισ. ευρώ το 2011, έναντι ζημιών 119 εκατ. ευρώ περίπου το 2010.

Από το σύνολο των επιχειρήσεων του δείγματος, οι 2.055 (δηλαδή το 51,1% από 55,7% το 2010) ήταν κερδοφόρες, με συνολικά κέρδη προ φόρων 3,44 δισ. ευρώ (4,85 δισ. ευρώ το 2010), εκ των οποίων 1,69 δισ. ευρώ πραγματοποίησαν οι εταιρείες Ο.Π.Α.Π., COSMOTE, Μότορ Όιλ, Ελληνικά Πετρέλαια και Μέτκα.

Ωστόσο, το τελικό αποτέλεσμα καθορίστηκε από τις συνολικές ζημίες (5,49 δισ. ευρώ) των εταιρειών που έκλεισαν το 2011 στο κόκκινο.

Παράλληλα, καταγράφηκε αύξηση του κόστους πωλήσεων κατά 5 μονάδες, η οποία έφερε πτώση των μικτών κερδών 11,1%, με επακόλουθο την πλήρη ανατροπή του λειτουργικού αποτελέσματος, από κέρδη 2,11 δισ. ευρώ το 2010 σε ζημίες 157,3 εκατ. ευρώ το 2011.

Σχετικά με τους χρηματοοικονομικούς δείκτες, καταγράφεται επιδείνωση του ήδη αρνητικού δείκτη της αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων, από -0,21% το 2010 σε -3,81% το 2011, και η συρρίκνωση του περιθωρίου μικτού κέρδους κατά σχεδόν 2,5 ποσοστιαίες μονάδες στο 17,62% το 2011. Παράλληλα, διαπιστώνεται τάση υποκατάστασης μακροπρόθεσμου δανεισμού από βραχυπρόθεσμες τραπεζικές πιστώσεις.

Σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις, κατέγραψαν οριακή αύξηση 1,6%, άνοδος που προέρχεται αποκλειστικά από τον κλάδο της βιομηχανίας, και ανήλθαν σε 72,24 δισ. ευρώ περίπου το 2011.

Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της ICAP Group Νικήτα Κωνσταντέλλο, αυτή η εικόνα δεν αναμένεται να ανατραπεί με τη συγκέντρωση του συνόλου των ισολογισμών του 2011, ενώ για τους τελικούς ισολογισμούς του 2012 (που θα δημοσιευτούν το 2013) θα είναι πολύ δύσκολο, υπό συνθήκες γενικής αβεβαιότητας, να φανεί ουσιαστική βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων. Ο ίδιος εμφανίζεται έντονα προβληματισμένος για το βαρύ πλήγμα που έχει δεχθεί η κερδοφορία των εταιρειών.

Παρ' όλα αυτά, σημειώνει ότι «ο ιδιωτικός τομέας, ο οποίος επιχειρεί στο πλαίσιο μιας έντονα αρνητικής συγκυρίας, αντιμετωπίζοντας τεράστιες δυσκολίες, εξακολουθεί να ελπίζει ότι εφόσον δρομολογηθούν άμεσα οι απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές και συνεχιστεί η διεθνής χρηματοοικονομική βοήθεια θα καλυτερέψει το επιχειρηματικό περιβάλλον ώστε να αρχίσει η πολυπόθητη αάπτυξη στην πατρίδα μας».

Βιομηχανία: Αύξηση κύκλου εργασιών κατά 11,4%

Ο τομέας της βιομηχανίας ήταν ο μόνος που εμφάνισε αύξηση του κύκλου εργασιών το 2011, γεγονός που όμως δεν μπόρεσε να αποτρέψει την καταγραφή σημαντικών ζημιών. Με βάση το δείγμα των 858 βιομηχανικών εταιρειών, προκύπτει αύξηση πωλήσεων 11,4%, οι οποίες ανήλθαν σε 30,3 δισ. ευρώ.

Ωστόσο, οι μεταποιητικές επιχειρήσεις βρέθηκαν αντιμέτωπες με μεγαλύτερη αύξηση του κόστους (15%), η αύξηση αυτή δε (σε απόλυτο μέγεθος 3,52 δισ.) υπερίσχυσε εκείνης των πωλήσεων, με συνέπεια την υποχώρηση των αντίστοιχων μικτών κερδών σχεδόν κατά 11%. Το λειτουργικό αποτέλεσμα ήταν αρνητικό και στις δύο χρήσεις, όμως το τελευταίο έτος οι λειτουργικές ζημίες υπερτριπλασιάστηκαν. Το επιστέγασμα των μεταβολών αυτών ήταν η δραστική αύξηση των ζημιών του τομέα, από 584,6 εκατ. ευρώ το 2010 σε 1,43 δισ. το 2011. Ακόμη, τα κέρδη EBITDA υπέστησαν δραματική μείωση (85,7%) και διαμορφώθηκαν σε 128,8 εκατ. το 2011.

Η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων παρέμεινε αρνητική, με εντυπωσιακή μάλιστα επιδείνωση του δείκτη (σε -11,7% το 2011 από -4,1% το 2010), ο δε δείκτης του περιθωρίου μικτού κέρδους επιδεινώθηκε κατά 2,7 ποσοστιαίες μονάδες, ανερχόμενος στο 10,97% το 2011.

Από το σύνολο των βιομηχανικών επιχειρήσεων, οι 449 (δηλαδή το 52,3% του δείγματος έναντι 60,4% το 2010) ήταν κερδοφόρες, με συνολικά κέρδη προ φόρων 882,7 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 581,6 εκατ. προήλθαν από πέντε βιομηχανικές εταιρείες, τη Μότορ Όιλ, τα Ελληνικά Πετρέλαια, τη Μέτκα, την ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ και την ΚΑΡΕΛΙΑ ΚΑΠΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ.

Εμπόριο: Στα 15,7 δισ. ευρώ υποχώρησαν οι πωλήσεις

Πτώση πωλήσεων 3,99% στα 15,7 δισ. ευρώ, αρνητικό λειτουργικό αποτέλεσμα, ζημίες 103,3 εκατ. ευρώ και μείωση του EBITDA κατά 19,1% στα 488,3 εκατ. ευρώ αποτυπώνουν τα αποτελέσματα του δείγματος των 1.065 εμπορικών επιχειρήσεων.

Ο δείκτης της αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων κατέστη αρνητικός το 2011 (-2,95%), έναντι αντίστοιχου δείκτη 2,43% το 2010.

Από το σύνολο των εμπορικών επιχειρήσεων του δείγματος οι 598 (δηλαδή το 56,1% έναντι 63,8% το 2010) ήταν κερδοφόρες, με συνολικά κέρδη προ φόρων 376 εκατ. ευρώ (έναντι 451,1 εκατ. το 2010). Ειδικότερα, οι εταιρείες Jumbo, COLGATE - PALMOLIVE, L'OREAL, ΠΡΟΚΤΕΡ & ΓΚΑΜΠΛ και HOUSE MARKET είναι οι πέντε κορυφαίες βάσει κερδοφορίας εμπορικές εταιρείες, τα συνολικά κέρδη προ φόρων των οποίων ανήλθαν σε 156,8 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, το τελικό αποτέλεσμα του τομέα καθορίστηκε από τις συνολικές ζημίες (479,3 δισ.) των ζημιογόνων εταιρειών το 2011.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ: Ζημίες 399,8 εκατ. ευρώ από κέρδη 499,3 εκατ. ευρώ το 2010

Ο ΟΠΑΠ, η Cosmote, ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, η ΔΕΠΑ και ο ΔΕΣΦΑ είναι οι πέντε κορυφαίες βάσει κερδοφορίας εταιρείες παροχής υπηρεσιών το 2011, οι οποίες εμφάνισαν συνολικά κέρδη προ φόρων ύψους 1,44 δισ. ευρώ.

Στη μεγάλη «εικόνα» του τομέα ο κύκλος εργασιών μειώθηκε 4,2% στα 23,9 δισ. ευρώ, και υπήρξε και μείωση του μικτού κέρδους κατά 13,6%. Απότομη πτώση 50,3% σημείωσαν τα λειτουργικά αποτελέσματα, εξέλιξη που είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση ζημιών 399,8 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών προ φόρων ύψους 499,3 εκατ. ευρώ το 2010. Σε ό,τι αφορά τα EBITDA, υποχώρησαν 26,2% και διαμορφώθηκαν σε 3,7 δισ. ευρώ.

Από το σύνολο των επιχειρήσεων του δείγματος, οι 732 (δηλαδή το 49,1% έναντι 51,5% το 2010) ήταν κερδοφόρες, με συνολικά κέρδη προ φόρων 2,08 δισ. ευρώ από 3,33 δισ. ευρώ το 2010. Το τελικό αποτέλεσμα και σε αυτόν τον τομέα καθορίστηκε από τις συνολικές ζημίες (2,48 δισ.) των ζημιογόνων εταιρειών το 2011.

Τεχνικές εταιρείες: Περιορισμός ζημιών κατά 12,1%

Η συνεχιζόμενη πτώση εργασιών στον κατασκευαστικό κλάδο διατήρησε την αρνητική εικόνα στα αποτελέσματα των τεχνικών εταιρειών και το 2011. Συγκεκριμένα, οι συνολικές πωλήσεις μειώθηκαν 13,7%, στο 1,57 δισ. ευρώ. Ωστόσο, η σημαντική μείωση του κόστους οδήγησε σε βελτίωση των μικτών κερδών κατά 14%, ενώ είχε και θετική επίδραση επί του λειτουργικού αποτελέσματος, το οποίο όμως παρέμεινε αρνητικό. Συνέπεια των μεταβολών αυτών ήταν να περιοριστούν οι ζημίες κατά 12,1% στα 98,4 εκατ. ευρώ.

Από το σύνολο του δείγματος, οι 136 (δηλαδή το 50,6% έναντι 56,5% το 2010) ήταν κερδοφόρες, ωστόσο το τελικό αποτέλεσμα καθορίστηκε από τις συνολικές ζημίες των ζημιογόνων εταιρειών το 2011.

Οι 5 κορυφαίες βάσει κερδοφορίας τεχνικές εταιρείες του κλάδου ήταν: η ΤΕΡΝΑ, η ΣΧΣ Α.Τ.Ε.Ε., η ΦΡΙΓΚΟ ΣΤΑΛ Α.Ε., η TΕCHNIPETROL ΕΛΛΑΣ Α.Ε. και η Ιντρακόμ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ A.E. ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ & ΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Intrakat.

Τουρισμός: Βελτίωση λειτουργικού αποτελέσματος και EBITDA

Αρνητικά ήταν και τα αποτελέσματα στον τομέα του τουρισμού. Οι πωλήσεις του δείγματος των 338 τουριστικών εταιρειών μειώθηκαν ελαφρά κατά 1,4% σε 784,5 εκατ. ευρώ, ωστόσο συρρικνώθηκε το αντίστοιχο κόστος πωλήσεων, με συνέπεια να προκύψει αισθητή βελτίωση κατά 9,9% των μικτών κερδών. Οι μεταβολές αυτές οδήγησαν σε εμφανή βελτίωση του λειτουργικού αποτελέσματος, το οποίο απέκτησε θετικό πρόσημο. Παρ' όλα αυτά, το τελικό αποτέλεσμα παρέμεινε ζημιογόνο, με τις ζημίες να αυξάνονται κατά 7,8% ανερχόμενες πλέον σε 10,2 εκατ. ευρώ.

Από το σύνολο των επιχειρήσεων του δείγματος, οι 140 (δηλαδή το 41,4% έναντι 36,4% το 2010) ήταν κερδοφόρες, με συνολικά κέρδη προ φόρων 38,4 εκατ. (έναντι 42,6 εκατ. πέρυσι).

Από τον κλάδο οι πέντε κορυφαίες βάσει κερδοφορίας εταιρείες για το 2011, είναι οι Autohellas (HERTZ) ΑΤΕΕ., ΓΕΚΕ A.E. , ΕΡΕΙΘΙΑΝΗ Α.Ε., ΣΑΝ ΓΟΥΙΝΓΚ ΧΟΤΕΛΣ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. και GRIFFIN TRAVEL MARINE Α.Ε.