Τα Project Bonds θα αποτελέσουν «εργαλείο» χρηματοδότησης των ενεργειακών επενδύσεων κοινοτικού ενδιαφέροντος, που θα πραγματοποιηθούν στην ΝΑ Ευρώπη.

Η ιδέα έκδοσης των ομολόγων αυτών συζητείται από το 2010 στην ΕΕ, και έχει πλέον ωριμάσει, προκειμένου να προσφέρουν το έναυσμα για την ενίσχυση της ανάπτυξης και στο ενεργειακό τομέα.

Τα παραπάνω επεσήμαινε ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης, Γιάννης Δεσύπρης, καθώς, όπως είπε, το αμέσως επόμενο διάστημα, θα ανακοινωθούν πολύ σημαντικά ενεργειακά έργα κυρίως διασυνοριακών διασυνδέσεων (φυσικό αέριο και ηλεκτρισμός) στην ευρύτερη περιοχή και στην Ελλάδα.

Οι επισημάνσεις του κ. Δεσύπρη έγιναν με αφορμή τη διοργάνωση του 6ου Ενεργειακού Διαλόγου ΝΑ Ευρώπης, που διοργανώνει στην Θεσσαλονίκη στις 30 και 31 Μαΐου.

Στις εργασίες του συνεδρίου θα παραστούν εκπρόσωποι κυβερνήσεων κρατικών και ιδιωτικών φορέων από όλες τις χώρες της περιοχής και θα ανακοινωθούν έργα και ελληνικού ενδιαφέροντος, η χρηματοδότηση των οποίων θα εξασφαλιστεί με την έκδοση των Project Bonds από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η οποία θα τα παραχωρεί ως εγγυήσεις προς τις τράπεζες για την απρόσκοπτη χρηματοδότηση των έργων αυτών.

Ωστόσο, όπως τόνισε ο πρόεδρος του ΙΕΝΕ, για να εξασφαλίσει ένα έργο τη χρηματοδότηση με τις εγγυήσεις των Ρroject Bonds, θα πρέπει να έχει κριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι πληροί τα κριτήρια βιωσιμότητας και εξυπηρέτησης των στόχων της ΕΕ για ανάπτυξη της λειτουργίας των αγορών, μείωση της εξάρτησης από εισαγωγές ενέργειας κ.λπ.

Ενέργεια και επιστροφή στη δραχμή

Πέρα από τα θέματα των επενδύσεων, κατά την παρουσίαση του συνεδρίου της Θεσσαλονίκης, έγινε συζήτηση και για τις επιπτώσεις που θα είχε στον ενεργειακό τομέα, τυχόν επιστροφής της δραχμής στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με το γενικό διευθυντή του ΙΕΝΕ κ. Κωστή Σταμπολή, κάτι τέτοιο θα σήμαινε ανατροπή του ενεργειακού μοντέλου, αύξηση κόστους και περιορισμό κατανάλωσης κάθε μορφής ενέργειας, θα σημάνει τυχόν επιστροφή της Ελλάδας στη δραχμή.

Όπως είπε ο ίδιος, οι 3-4 πρώτοι μήνες θα είναι ιδιαίτερα οδυνηροί, καθώς στο διάστημα αυτό θα πρέπει να γίνει η προσαρμογή του μηχανισμού εισαγωγών στο νέο νόμισμα και ενδεχομένως θα εμφανιστούν ελλείψεις σε υγρά καύσιμα.

Στη συνέχεια η κατάσταση θα εξομαλυνθεί, αλλά με τιμές που θα έχουν σχέση με την ισοτιμία της νέας δραχμής προς το δολάριο. Ειδικότερα ο κ. Σταμπολής επεσήμανε ότι με δεδομένο ότι η Ελλάδα εισάγει το συντριπτικό ποσοστό των ενεργειακών πρώτων υλών (πετρέλαιο, φυσικό αέριο) σε περίπτωση επιστροφής στη δραχμή, οι εταιρείες που εισάγουν αργό, φυσικό αέριο ή προϊόντα θα πρέπει να λάβουν άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος για εξαγωγή συναλλάγματος.

Προηγουμένως ωστόσο θα πρέπει η ΤτΕ να συγκεντρώσει από την αγορά συνάλλαγμα σε ευρώ ή σε άλλα νομίσματα, προκειμένου να δώσει την άδεια. Έτσι ενδεχομένως να υπάρξει προσωρινή περικοπή των εισαγωγών, έως ότου γίνει η συγκέντρωση του συναλλάγματος. Στην περίπτωση αυτή, μέρος των αναγκών μπορεί να καλυφθεί με τα αποθέματα ασφαλείας των 90 ημερών που διατηρούν τα διυλιστήρια. Ωστόσο όσο παραμένουμε στην ΕΕ, γη μείωση των αποθεμάτων αυτών απαγορεύεται κάτω από το συγκεκριμένο όριο, γεγονός που ενδέχεται να δυσχεράνει την κατάσταση.

Αντίστοιχες επιπτώσεις ενδέχεται να υπάρξουν και στις εισαγωγές φυσικού αερίου, το οποίο σε μεγάλο βαθμό χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των στελεχών του ΙΕΝΕ, φυσικό επακόλουθο της στενότητας εισαγωγών φυσικού αερίου, θα είναι το βάρος της ηλεκτροπαραγωγής να μετατοπιστεί στις εγχώριες πηγές, δηλαδή λιγνίτη, νερά και ΑΠΕ.

Σε κάθε περίπτωση και με δεδομένο ότι ο κεφαλαιουχικός εξοπλισμός για την παραγωγή κάθε μορφής ενέργειας, είναι εισαγόμενος, τυχόν επιστροφή στη δραχμή θα αυξήσει κατακόρυφα το κόστος των επενδύσεων σε δραχμές με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις τιμές των ενεργειακών προϊόντων. Τέλος, επιπτώσεις θα υπάρξουν και στην απόδοση των επενδύσεων που έγιναν σε κάθε μορφής ΑΠΕ, το ηλεκτρικό των οποίων αγοράζεται σε προκαθορισμένες τιμές σε ευρώ και μετακυλύεται στους καταναλωτές.

Πάντως σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ίδιων, η απευκταία περίπτωση επιστροφής στη δραχμή, θα μπορούσε να έχει κάποιες θετικές επιπτώσεις, στην οικονομία γενικότερα, καθώς αναγκαστικά θα δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην αξιοποίηση εγχώριων πόρων και στην έρευνα υδρογονανθράκων.

Ανάμεσα στις ξένες εταιρίες που θα συμμετάσχουν στο ενεργειακό διάλογο ΝΑ Ευρώπης, συγκαταλέγονται οι, Gazprom-Εxport, Edison, EON, η κοινοπραξία του αγωγού TAP, η αμερικανική εταιρία συμβούλων PFC Energy, ο τουρκικός όμιλος T-Dinamik, το γερμανο-τουρκικό joint venture Borusan Endw Energy, η κρατική εταιρία ηλεκτρισμού της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης Elektroprivreda BIH, η σερβική JP Srbijagas, η βουλγαρική Bulgartransgaz EAD, η κροατική Plinacro Ltd και από το Ιράν η National Gas Export Co (NIGEC).

Την ελληνική επιχειρηματική σκηνή θα εκπροσωπήσουν, η ΔΕΗ, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, η ΔΕΠΑ, ο όμιλος της ΕΛ.ΠΕ., ο όμιλος Μυτιληναίος μέσω της Protergia και της M&M, η Energean Oil & Gas και η Vestas Hellas.