Ένα νέο μνημόνιο, που θα αλλάζει το μίγμα της ακολουθούμενης οικονομικής πολιτικής, μειώνοντας την ένταση της λιτότητας και δίνοντας έμφαση στην ενίσχυση της ρευστότητας και των επενδύσεων για την επιστροφή στην ανάπτυξη, ζητά πλέον η αγορά, παρακινώντας όλα τα κόμματα να επαναδιαμορφώσουν τη στάση τους.

Την ώρα που η ωμή παρέμβαση της Μέρκελ δίνει στις εκλογές της 17ης Ιουνίου χαρακτήρα δημοψηφίσματος γύρω από το δίλημμα «παραμονή ή όχι στο ευρώ» και η πόλωση κυριαρχεί στο πολιτικό σκηνικό, η αγορά διαμορφώνει άτυπη ατζέντα επαναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου, κινούμενη για άλλη μία φορά πριν από τα κόμματα.

Φορείς αλλά και μεμονωμένα στελέχη της αγοράς διατυπώνουν ήδη δημόσια προτάσεις για δραστικές αλλαγές στο μνημόνιο, κυρίως ως προς το σκέλος της λιτότητας, καθώς και τη συμπλήρωσή του με ένα πακέτο ανάπτυξης και μέτρα διασφάλισης της κοινωνικής συνοχής.

Όλοι τους σχεδόν συμφωνούν στην ανάγκη ηπιότερης δημοσιονομικής προσαρμογής και στη άμεση τόνωση της ρευστότητας της αγοράς, αλλά ζητούν ταυτόχρονα να εφαρμοστούν απαρέγκλιτα οι μεταρρυθμίσεις και οι διαρθρωτικές αλλαγές που προβλέπει το μνημόνιο. Επισημαίνουν, δε, ότι η επαναδιαπραγμάτευση πρέπει να διενεργηθεί σε κλίμα στενής συνεργασίας και όχι άγονης αντιπαράθεσης με τους Ευρωπαίους εταίρους.

Την περασμένη Πέμπτη το ΙΟΒΕ, που αποτελεί το think tank της εγχώριας βιομηχανίας, πρότεινε 6 βασικές προσαρμογές του μνημονίου, ενώ την ίδια ημέρα η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικής συγκυρίας εισηγήθηκε επανασχεδιασμό του προγράμματος και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, με αφετηρία τη μεγαλύτερη, για άλλη μία φορά, της προβλεπομένης από το πρόγραμμα ύφεσης.

Μόλις χθες ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της EFG Eurobank, Ν. Καραμούζης, με άρθρο του στο «Βήμα της Κυριακής» όρισε τέσσερα πεδία επαναδιαπραγμάτευσης της δανειακής σύμβασης και του μνημονίου με την τρόικα.

Τα βασικά σημεία των αλλαγών που πρέπει να επέλθουν σύμφωνα με την αγορά είναι τα εξής:

Ηπιότερη δημοσιονομική προσαρμογή

Tο ΙΟΒΕ προτείνει μετάθεση και προσαρμογή του στόχου της περαιτέρω μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος για να αποφευχθεί βαθύτερη ύφεση και μεγαλύτερη ανεργία σε σχέση με τα αρχικά δεδομένα. Ο δε αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Eurobank εισηγείται την επέκταση της δανειακής συμφωνίας και του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης των στόχων του μνημονίου κατά τρία χρόνια.

Μέτρα στήριξης για ανέργους και δανειολήπτες

To IOBE κρίνει ότι απαιτείται επέκταση του επιδόματος ανεργίας σε τρία χρόνια για τους ανέργους του ιδιωτικού τομέα και ζητά το συγκεκριμένο ποσό να εξαιρεθεί από την αναγκαία προσαρμογή του πρωτογενούς δημοσιονομικού αποτελέσματος.

Το ΙΟΒΕ κρίνει ότι πρέπει να συμπεριληφθούν στο νέο μνημόνιο ποσοτικοί και χρονικοί στόχοι και μέτρα για τη μείωση του ποσοστού ανεργίας, ιδιαίτερα της ανεργίας των νέων

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο κ. Καραμούζης, προσθέτοντας ότι απαιτούνται μέτρα και για τα ασθενέστερα στρώματα της κοινωνίας. Αναφέρει δε ως παράδειγμα τη ρύθμιση στεγαστικών δανείων με επέκταση της διάρκειας των δανείων, βάσει κριτηρίων, έως 50 χρόνια και κεφαλαιοποίηση τόκων 2 ετών για ανέργους, χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους.

Σημειώνεται ότι το Euro2day έχει αποκαλύψει σχέδιο της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών για ρύθμιση των στεγαστικών δανείων, που μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή με την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης.

Άμεση ενίσχυση της ρευστότητας

Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συνθήκες εντεινόμενης πιστωτικής ασφυξίας, η αγορά ζητά άμεσα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας που θεωρείται εφικτή με μικρές τροποποιήσεις στο μνημόνιο.

Ειδικότερα, ζητείται η άμεση εκταμίευση 6,5 δισ. ευρώ από το δάνειο των 130 δισ. ευρώ για την εξόφληση των συσσωρευμένων υποχρεώσεων του δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα, η άμεση διάθεση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ για ένα μικρό αριθμό μεγάλων έργων υποδομής πανελλαδικής εμβέλειας, με μηδενική ελληνική συγχρηματοδότηση κι αύξηση των κεφαλαίων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με σκοπό την ενίσχυση των επενδύσεων στον Ευρωπαϊκό Νότο (ΙΟΒΕ).

Πρόσθετο πακέτο ανάπτυξης πέραν των πόρων του ΕΣΠΑ

Με τα παραπάνω μέτρα, την άμεση ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών αλλά και ένα πρόγραμμα ανάπτυξης για την Ελλάδα, που θα χρηματοδοτηθεί όχι μόνο από τα μη απορροφηθέντα κονδύλια του ΕΣΠΑ αλλά και από πρόσθετους πόρους, εκτιμάται ότι η ελληνική οικονομία μπορεί να ανακάμψει.

Ο κ. Καραμούζης κάνει λόγο στο άρθρο του για μίνι σχέδιο Μάρσαλ ύψους 20 δισ. ευρώ, επιπροσθέτως του ΕΣΠΑ, για τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων μεγάλων έργων καθώς και ΣΔΙΤ. Προτείνει δε να υλοποιηθεί μέσω των προγραμμάτων Global Loans της ΕΤΕπ, ώστε να αποφευχθεί η γραφειοκρατία και να επιταχυνθούν οι εκταμιεύσεις του.

Φλερτάρει με επιμέρους τροποποιήσεις η τρόικα

Παρότι η Ευρώπη και το ΔΝΤ τηρούν δημόσια σκληρή στάση αναφορικά με την εν Αθήναις συζήτηση για επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου, τονίζοντας με κάθε αφορμή ότι η Ελλάδα πρέπει να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της, στο παρασκήνιο αφήνουν να εννοηθεί ότι θα μπορούσαν να συζητηθούν επιμέρους τροποποιήσεις στο πρόγραμμα.

Είναι ήδη γνωστό τοις πάσι ότι το ΔΝΤ είχε θέσει θέμα επιμήκυνσης του προγράμματος κατά έναν χρόνο, ως το 2015, για την εκπλήρωση του στόχου μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω του 3%.

Η Ευρώπη βλέπει θετικά, σύμφωνα με υπουργούς της κυβέρνησης Παπαδήμου, και το ενδεχόμενο να καταβάλει σε μία δόση το ποσό που χρειάζεται για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου προς τους ιδιώτες ώστε να αντιμετωπιστεί η ύφεση.

Ταυτόχρονα, είναι αυτή που πίεσε και πιέζει για την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, ενώ οι εκπρόσωποί της έχουν δηλώσει ότι δεν πρόκειται να επιβληθούν νέοι φόροι, αλλά το πρόγραμμα θα στηρίζεται στην περικοπή δαπανών και την υλοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών.

Νέα ατζέντα επαναδιαπραγμάτευσης και από τα κόμματα

Όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν, με βάση την αγορά, σχηματισμό ισχυρής κυβέρνησης, που θα διαθέτει σχέδιο όχι μόνο για την επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου αλλά και για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, τον περιορισμό της γραφειοκρατίας, την πάταξη της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς, την κατάργηση όλων των αντικινήτρων για επενδύσεις και τη διαμόρφωση κλίματος κοινωνικής συναίνεσης.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day, τα κόμματα έχουν λάβει ήδη το μήνυμα και ως εκ τούτου αναμένεται αυτήν την εβδομάδα να υπάρξουν δημόσιες παρεμβάσεις πολιτικών αρχηγών που να επαναδιαμορφώνουν την ατζέντα της επαδιαπραγμάτευσης. Σύμφωνα με κύκλους της Ν.Δ., ο Αντώνης Σαμαράς θα δώσει έμφαση στην ανάγκη περαιτέρω στήριξης των ανέργων και των δανειοληπτών.

Από την πλευρά του, ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγ. Βενιζέλος, αποκάλυψε την πλατφόρμα την οποία εισηγείται με επιστολή που έστειλε στους κοινωνικούς φορείς.

Ειδικότερα, προτείνει παράταση ενός ή περίσσοτερων χρόνων για την προσαρμογή και: Όχι περικοπές σε εισοδήματα (μισθούς και συντάξεις), προστασία του θεσμού των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, αύξηση της ρευστότητας στην αγορά, απελευθέρωση των δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων για έργα υποδομών, εφαρμογή πακέτου αναπτυξιακής βοήθειας στην Ελλάδα και στήριξη, με ευρωπαϊκά κονδύλια, προγραμμάτων για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων.


Ο ΣΥΡΙΖΑ, τέλος, επιμένει στη θέση του για moratorium στην εξυπηρέτηση του χρέους. Να παγώσουν, δηλαδή, για διάστημα τριών ετών οι καταβολές τόκων προς τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης και το ΔΝΤ και να υπάρξει ενίσχυση των δημοσίων δαπανών ώστε η χώρα να επανέλθει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.


* To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.