Πολύ κακό τελευταίο τρίμηνο το 2011, συνέχιση της ίδιας κατάστασης τους πρώτους δύο μήνες της φετινής χρονιάς, ένας Μάρτιος στα ίδια περίπου επίπεδα με τον αντίστοιχο περυσινό και ένας μάλλον καλός Απρίλιος.

Αυτή είναι η εικόνα της πορείας της ελληνικής αγοράς, σύμφωνα με τον οικονομικό διευθυντή του ομίλου Σαράντη Κώστα Ροζακέα, ενός ομίλου που προσφέρει πλήθος καταναλωτικών προϊόντων (κυρίως είδη οικιακής χρήσης, καλλυντικά ευρείας διανομής κ.λπ.), άρα είναι ένα πολύ καλό δείγμα για τη συνολικότερη πορεία της ελληνικής οικονομίας.

Το υψηλόβαθμο στέλεχος της εισηγμένης συνέδεσε την πορεία της εγχώριας αγοράς με τις γενικότερες πολιτικές εξελίξεις (δημοψηφίσματα και γενικότερη αστάθεια από τον Οκτώβριο του 2011 μέχρι και τον Φεβρουάριο, βελτίωση της κατάστασης λόγω της ευρωπαϊκής απόφασης για τη χρηματοδοτική στήριξη της ελληνικής οικονομίας στη συνέχεια), καταλήγοντας στο πόσο πολύ επηρεάζει την πραγματική οικονομία η εκάστοτε επικρατούσα ψυχολογία.

Οι εκτιμήσεις του κ. Ροζακέα συμπίπτουν απόλυτα και με την πορεία των εσόδων του δημοσίου από τον ΦΠΑ (ενός φόρου που είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό συνδεδεμένος με το ύψος των λιανικών πωλήσεων). Έτσι, ενώ τον Ιανουάριο του 2012 τα έσοδα από ΦΠΑ υποχώρησαν κατά 18,4% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2011, τον Φεβρουάριο η πτώση περιορίστηκε στο -4% και τον Μάρτιο η κατάσταση ανατράπηκε με ένα θετικό +2%!

Ο Μάρτιος, επίσης, ήταν και ο πρώτος μήνας βελτίωσης του Δείκτη Οικονομικού Κλίματος, καθώς ανέβηκε στο 75,7 σε σχέση με το 74,9 του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου, ενώ η Alpha Bank εκτιμά πως «η περαιτέρω βελτίωση του οικονομικού κλίματος και της καταναλωτικής και επιχειρηματικής εμπιστοσύνης στη χώρα είναι εφικτή».

Καλύτερα, επιπλέον, φαίνεται να πήγαν τα πράγματα το δίμηνο Μαρτίου-Απριλίου για τις τράπεζες, σε ό,τι αφορά το μέτωπο των καταθέσεων. Συγκεκριμένα, ενώ στο πρώτο δίμηνο οι απώλειες των καταθέσεων κυμάνθηκαν γύρω στα 10 δισ. ευρώ, την περίοδο Μαρτίου-Απριλίου φαίνεται πως ανακτήθηκαν κάπως οι απώλειες, σύμφωνα τουλάχιστον με τη Citigroup.

Γενικότερα, υπάρχει μια ομάδα παραγόντων της αγοράς που εκτιμά πως κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις η ελληνική οικονομία θα μπορούσε να προσγειωθεί ομαλά το 2012 και γενικότερα να υπάρξει μια εικόνα καλύτερη από το βασικό σενάριο που έχουν δημοσιεύσει η τρόικα, το ΔΝΤ και η ΤτΕ (για -4,5% ή περισσότερο στο φετινό ΑΕΠ και για αρχή ανάκαμψης ουσιαστικά από το 2014).

Μεταξύ των προϋποθέσεων που θέτουν οι κύκλοι αυτοί είναι:

• Στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές να προκύψει κυβέρνηση η οποία θα εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα με τους Ευρωπαίους.
• Να ολοκληρωθεί με επιτυχία το πρόγραμμα επανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, όπου το management των τραπεζών θα μείνει σε χέρια ιδιωτών.
• Η νέα κυβέρνηση να πείσει την αγορά πως είναι πρόθυμη και ικανή να προχωρήσει στις απαιτούμενες τομές στην οικονομία.

Ανεξάρτητα από το γεγονός ότι πολλοί θεωρούν την παραπάνω εκτίμηση υπέρμετρα αισιόδοξη (π.χ. η διοίκηση της Σαράντης έχει προϋπολογίσει για λόγους συντηρητικότητας πως η εγχώρια ζήτηση για τα συγκρίσιμα προϊόντα της θα μειωθεί φέτος κατά 8%, δηλαδή πιο πολύ από την πρόβλεψη του ΔΝΤ για την υποχώρηση του ΑΕΠ), όλοι συμφωνούν πως η εμπέδωση ενός κλίματος σταθερότητας -η μείωση δηλαδή της αβεβαιότητας ως προς την παραμονή της χώρας στη ζώνη του ευρώ- θα βελτίωνε σημαντικά την κατάσταση στην οικονομία.

Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα ότι πολλοί ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι -μεταξύ αυτών και εισηγμένοι- έχουν ήδη βγάλει τις καταθέσεις τους στο εξωτερικό, περιοριζόμενοι σε επιτόκια χαμηλότερα της μιας ποσοστιαίας μονάδας, όταν οι ελληνικές τράπεζες προσφέρουν άνω του 5% για καταθέσεις ίδιου ύψους. Σε περίπτωση ομαλοποίησης της κατάστασης, τα ποσά αυτά θα επέστρεφαν στην ελληνική οικονομία σε... μία νύχτα!

Πολύ περισσότερες επίσης είναι οι εταιρείες οι οποίες κρατούν στα ταμεία τους πολλά εκατομμύρια ευρώ που λιμνάζουν, χωρίς να χρησιμοποιούν αυτά τα χρήματα για να μειώσουν τον δανεισμό τους προς τις τράπεζες. Με τον τρόπο αυτόν, βέβαια, στερούν κεφάλαια από άλλες επιχειρήσεις, που τα έχουν ανάγκη.

«Κρατάμε τα χρήματα μήπως και μπορέσουμε να εκμεταλλευθούμε κάποια ευκαιρία που θα προκύψει μέσα από την κρίση. Το πρόβλημα είναι πως αν δώσουμε αυτά τα χρήματα στις τράπεζες για να μειώσουμε τα δάνειά μας το μόνο βέβαιο είναι πως δεν θα μπορέσουν να γυρίσουν ποτέ σε εμάς, γιατί απλά οι τράπεζες αυτήν την περίοδο εισπράττουν χωρίς να δανείζουν», λέει στο Euro2day.gr υψηλόβαθμο στέλεχος εισηγμένης εταιρείας. 

H υπάρχουσα αβεβαιότητα, επίσης, είναι εκείνη που αποτρέπει τις τράπεζες του εξωτερικού να δανείσουν ακόμη και τις πλέον ασφαλείς ελληνικές επιχειρήσεις.

«Ελάχιστες ελληνικές εταιρείες θα μπορούσαν να αντλήσουν ρευστότητα από το εξωτερικό. Ο μόνος σχεδόν τρόπος για να δανειστούν οι ελληνικές επιχειρήσεις από ξένες τράπεζες είναι είτε η επιχείρηση, είτε ο βασικός της μέτοχος να βάλει ως εγγύηση καταθέσεις στις συγκεκριμένες τράπεζες. Γενικότερα, οι ξένοι δεν είναι διατεθειμένοι σήμερα να σηκώσουν το ελληνικό ρίσκο και γι' αυτό αποφεύγουν την έκθεσή τους στη χώρα. Αν καταφέρναμε να μειώσουμε σημαντικά τον κίνδυνο, τότε τα πράγματα θα μπορούσαν να βελτιωθούν σημαντικά», καταλήγει το ίδιο στέλεχος.

Γενικότερα, κοινή άποψη είναι πως η μείωση της γενικότερης αβεβαιότητας θα μπορούσε να ευνοήσει σημαντικά την πορεία της ελληνικής οικονομίας, χωρίς ωστόσο σε καμιά περίπτωση να υποβαθμίζονται οι υπάρχουσες προκλήσεις, όπως το επικείμενο εκλογικό αποτέλεσμα, οι επιπτώσεις από τις μειώσεις των μισθών, ο φαύλος κύκλος ύφεσης και νέων οικονομικών μέτρων, η έλλειψη ρευστότητας κ.λπ.


***To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.