Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέφυγε ο Σύνδεσμος Ανωνύμων Τεχνικών Εταιρειών (ΣΑΤΕ) με αφορμή τον βραχνά των εγγυητικών επιστολών καλής εκτέλεσης (και συμμετοχής) στους διαγωνισμούς δημοσίων έργων.

Η διοίκηση του συνδέσμου υποστηρίζει πως στο σημερινό τραπεζικό περιβάλλον το θεσμικό πλαίσιο που συνδέει το ύψος της έκπτωσης που προσφέρει μια εταιρεία σε έναν διαγωνισμό με το ύψος της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης έχει μετατραπεί σε βραχνά για τις περισσότερες επιχειρήσεις.

Επιπλέον, οι τράπεζες εφαρμόζουν πολύ σφιχτή πολιτική για τις εγγυητικές επιστολές. Ακόμα και για την εγγυητική επιστολή συμμετοχής μιας εταιρείας ζητούν να μάθουν το ποσοστό έκπτωσης και αν δουν πως είναι υψηλό τότε αρνούνται να την εκδώσουν. Ζητούν διασφαλίσεις από τους ιδιοκτήτες των τεχνικών εταιρειών και μόνο όσοι διαθέτουν μεγάλη επιφάνεια μπορούν να λάβουν εγγυητικές επιστολές για λογαριασμό των επιχειρήσεων.

Το θεσμικό πλαίσιο ορίζει πως για κάθε εκατοστιαία μονάδα έκπτωσης άνω ενός συγκεκριμένου ορίου (π.χ. 10%) το ύψος της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης αυξάνεται κατά μισή εκατοστιαία μονάδα, ενώ για υψηλότερες εκπτώσεις μπορεί να αυξηθεί κατά 1,5 μονάδα (για κάθε μία μονάδα έκπτωσης) μέχρι να φτάσει το 35% του προϋπολογισμού ενός έργου.

Το αυστηρό καθεστώς εφαρμόστηκε με στόχο την αποτροπή των μεγάλων εκπτώσεων στα δημόσια έργα, αλλά κατά τον ΣΑΤΕ σήμερα οδηγεί σε στρέβλωση του ανταγωνισμού. Επιχειρήσεις με πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα (π.χ. επειδή ο ιδιοκτήτης είναι καλός πελάτης της τράπεζας) μπορούν να πάρουν εγγυητικές επιστολές ακόμα και για μεγάλες εκπτώσεις.

Οι υπόλοιποι εργολάβοι αδυνατούν να λάβουν εγγυητικές ακόμα και για μικρές εκπτώσεις εξαιτίας της κατάστασης στην οποία βρίσκονται οι τράπεζες και των αυστηρών κριτηρίων που εφαρμόζουν.

Η διοίκηση του ΣΑΤΕ υποστηρίζει στην επιστολή προς την Κομισιόν πως ακόμα και εταιρείες που έχουν τα προσόντα για την ανάληψη ενός έργου αδυνατούν να συμμετάσχουν στον σχετικό διαγωνισμό γιατί δεν μπορούν να βρούν εγγυητικές επιστολές.

Την ίδια στιγμή, καταφέρνουν να συμμετάσχουν επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία και πείρα, αλλά ιδιοκτήτες με παχύ πορτοφόλι, οι οποίοι εγγυώνται για λογαριασμό τους στις τράπεζες.

Το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο έντονο εξαιτίας της πρόβλεψης του νόμου με βάση την οποία οι εγγυητικές επιστολές καλής εκτέλεσης είναι μακράς διαρκείας (ως πάγια πρακτική είναι αορίστου χρόνου). Ως αποτέλεσμα, οι τράπεζες γίνονται ακόμα πιο επιφυλακτικές γιατί είναι δύσκολο να προβλέψει κάποιος την κατάσταση στην οποία θα βρίσκονται τους επόμενους μήνες ακόμα και υγιείς επιχειρήσεις.

Στον ΣΑΤΕ ζητούν την παρέμβαση της Κομισιόν ώστε να μειωθούν το ύψος και η χρονική διάρκεια των εγγυητικών επιστολών στα προ του 2004 επίπεδα.