Αν το υπ. Οικονομικών τελικά προχωρήσει σε μερική εξίσωση του φόρου του πετρελαίου θέρμανσης με του κίνησης, τότε θα αφήσει ανοιχτή την πόρτα για συνέχιση του λαθρεμπορίου, και μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση.

Η καλύτερη λύση είναι η πλήρης εξίσωση του ειδικού φόρου στα δύο πετρέλαια στα 330 ευρώ τα 1.000 λίτρα και η διάθεση στην κατανάλωση ενός και μόνο τύπου πετρελαίου και για τις δύο χρήσεις.

Τις προτάσεις αυτές κάνουν οι φορείς της πετρελαϊκής αγοράς, δηλαδή διυλιστήρια και εταιρείες εμπορίας, ενώ στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει και μελέτη του ΙΟΒΕ για το πρόβλημα του λαθρεμπορίου στο πετρέλαιο θέρμανσης.

Οι παρεμβάσεις των φορέων έγιναν κατά την παρουσίαση της μελέτης του ΙΟΒΕ, σύμφωνα με τα στοιχεία της οποίας η μεγάλη διαφορά στους φόρους μεταξύ των δύο τύπων πετρελαίου (60 ευρώ στο θέρμανσης, 412 ευρώ στο κίνησης) έχει ως αποτέλεσμα:

· τη διατήρηση κυκλωμάτων διαφθοράς που διακινούν το παράνομο πετρέλαιο

· την παράνομη διακίνηση περίπου 600.000 χιλιόλιτρων πετρελαίου θέρμανσης το έτος

· την απώλεια εσόδων από το Δημόσιο, ύψους 300 εκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο

· την αδυναμία του κράτους να ασκήσει αναδιανεμητική πολιτική υπέρ των ασθενέστερων εισοδηματικά τάξεων

· την καταδολίευση του καταναλωτή που πληρώνει πετρέλαιο κίνησης, αλλά τροφοδοτείται με θέρμανσης.

Όπως εξάλλου τόνισε με την παρέμβασή του ο πρόεδρος του Συνδέσμου Γιάννης Ψυχογιός, το 20% του πετρελαίου κίνησης είναι νοθευμένο με πετρέλαιο θέρμανσης ή με ναυτιλιακό και το 1-2% των βενζινών με συστατικά που δεν φορολογούνται (τολουόλη κ.λπ.) ή είναι προϊόν εικονικών (αφορολόγητων) εξαγωγών.

Μάστιγα του κλάδου χαρακτήρισε την καταδολίευση των αντλιών που επιβαρύνει τον καταναλωτή με 6-12 λεπτά το λίτρο. Όσο για το πρόσφατο νομοσχέδιο του ΥΠΟΙΚ, που προβλέπει μέτρα καταπολέμησης του λαθρεμπορίου, τόσο ο κ. Ψυχογιός και ο κ. Αληγιζάκης εκ μέρους του Συνδέσμου όσο και οι κ. Κωστόπουλος, διευθύνων σύμβουλος των ΕΛ.ΠΕ., και Κοσμαδάκης, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Μότορ Όιλ, τόνισαν ότι κινείται μεν στη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο όλα θα κριθούν από το κατά πόσον η Πολιτεία είναι αποφασισμένη να το εφαρμόσει αφού και στο παρελθόν έγιναν αντίστοιχες προσπάθειες, αλλά χωρίς αποτέλεσμα, γιατί δεν υπήρχε πολιτική βούληση για εφαρμογή των νόμων.

Επίσης, από όλους τους παράγοντες της πετρελαιαγοράς επισημάνθηκε το γεγονός ότι η υλοποίηση του νόμου απαιτεί την έκδοση 6 υπουργικών αποφάσεων και πάντα σε παρόμοιες περιπτώσεις η φαλκίδευση του πνεύματος του νόμου επιτυγχάνεται μέσω των υπουργικών αποφάσεων.

Οι επικεφαλής των ΕΛ.ΠΕ. και της Μότορ Όιλ, με τις παρεμβάσεις τους, προσφέρθηκαν να βοηθήσουν το Δημόσιο να καταπολεμήσει το λαθρεμπόριο, το οποίο όπως είπαν με την έκταση που έχει λάβει απειλεί το σύνολο της αγοράς.

Ο κ. Κωστόπουλος, συγκεκριμένα, πρότεινε να χρηματοδοτήσει για λογαριασμό του Δημοσίου μελέτη που θα μπορούσε να ανατεθεί στο ΙΟΒΕ για την επεξεργασία μηχανισμού καταβολής επιδόματος θέρμανσης σε αυτούς που πραγματικά το έχουν ανάγκη.

Ο κ. Κοσμαδάκης, από την πλευρά του, πρότεινε να ενισχύσει με πόρους την αποτελεσματική λειτουργία των ΚΕΔΑΚ (κινητά συνεργεία ελέγχου), προκειμένου οι έλεγχοι να είναι συνεχείς και εκτεταμένοι. Προϋπόθεση βέβαια, όπως είπε, να πιστοποιηθούν τα ΚΕΔΑΚ ώστε οι μετρήσεις τους να μην απαιτούν επιβεβαίωση αππό το Γενικό Χημείο του Κράτους, η οποία καθυστερεί συνήθως 6-7 μήνες.

Το ΙΟΒΕ

Όπως επισημαίνεται στη μελέτη του ΙΟΒΕ, η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου επιχειρήθηκε αρκετές φορές στο παρελθόν είτε με την εξαγγελία της εξίσωσης των ειδικών φόρων, είτε με την εφαρμογή συστημάτων παρακολούθησης της διακίνησης στα καύσιμα. Ωστόσο, ποτέ δεν εφαρμόστηκε κάποιο ουσιαστικό μέτρο, ούτε και η εξίσωση των φόρων, τις περισσότερες φορές με την επίκληση εκ μέρους των πολιτικών της υπέρμετρης επιβάρυνσης των εισοδηματικά ασθενέστερων καταναλωτών.

Όπως επισημαίνουν οι μελετητές του ΙΟΒΕ, «η αίσθηση που προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων είναι ότι όσα περισσότερα μέτρα εφαρμοστούν συγχρόνως, της εξίσωσης ΕΦΚ συμπεριλαμβανόμενης, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η μείωση του λαθρεμπορίου».

Από τα σενάρια που επεξεργάστηκε το ΙΟΒΕ, προκύπτει ότι η εξίσωση των Ειδικών Φόρων στα 412 ευρώ το χιλιόλιτρο θα απέφερε στο Δημόσιο επιπλέον έσοδα 706 εκατομμυρίων ευρώ και στα 330 ευρώ το χιλιόλιτρο έσοδα 264 εκατομμυρίων.

Ωστόσο, και στη δυσμενέστερη για το Δημόσιο περίπτωση (εξίσωση στα 330 ευρώ), τα επιπλέον έσοδα θα επιτρέψουν τη χρηματοδότηση επιδόματος θέρμανσης, με κριτήρια που προκύπτουν από το εισόδημα (πραγματικό και τεκμαρτό) και τόπου κατοικίας (ορεινές περιοχές, περιφέρειες στα βόρεια της χώρας κ.λπ.). Τέλος, στην περίπτωση της εξίσωσης προς τα κάτω των ειδικών φόρων, η μελέτη εκτιμά ότι θα υπάρξουν έμμεσα οφέλη στην οικονομία και στην κοινωνία, από τη μείωση του ενεργειακού κόστους και του κόστους μεταφοράς για τις επιχειρήσεις, με θετικά αποτελέσματα στις τιμές και στον καταναλωτή.

Αντίθετα με το ΙΟΒΕ, το Υπ.Οικ. προτείνει την αύξηση του ειδικού φόρου στο θέρμανσης στα 330 ευρώ και τη διατήρηση του φόρου στο κίνησης στα 412 ευρώ. Το γεγονός αυτό, σύμφωνα με τη μελέτη, θα έχει ως αποτέλεσμα να συνεχιστεί το λαθρεμπόριο και μάλιστα σε μεγαλύτερη έκταση, καθώς τα κυκλώματα για να έχουν τα ίδια παράνομα κέρδη θα διακινήσουν μεγαλύτερες ποσότητες λαθραίου πετρελαίου θέρμανσης.

Μάλιστα, όπως τόνισε ο κ. Κωστόπουλος των ΕΛ.ΠΕ., είναι μαθηματικά βέβαιο ότι στο λαθραίο κύκλωμα θα μπουν ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες ναυτιλιακού πετρελαίου, το οποίο είναι εντελώς αφορολόγητο.

Μάλιστα, όλοι οι φορείς της αγοράς προτείνουν την πρόσμιξη στα καύσιμα ιχνηθετών πριν αυτά εξέλθουν από τους τελωνειακούς χώρους, ώστε να μπορεί να γίνεται άμεση ταυτοποίηση της προέλευσης του καυσίμου, δυνατότητα που προσφέρουν οι μοριακοί ιχνηθέτες νέας γενιάς.

Τέλος, ας σημειωθεί ότι το νομοσχέδιο προβλέπει μεν την τοποθέτηση ιχνηθετών στα καύσιμα, αλλά το όλο θέμα το αφήνει στην υπό έκδοση υπουργική απόφαση, χωρίς επιπλέον να προσδιορίζει το στάδιο διακίνησης στο οποίο θα αναμιχθεί ο ιχνηθέτης.

*Οι θέσεις του ΣΕΕΠΕ για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".