Πώς τελικά θα έρθει η ανάπτυξη στην ελληνική οικονομία όταν η δραματική μείωση των μισθών θα περιορίσει την κατανάλωση, προκαλώντας φαύλο κύκλο τουλάχιστον για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που απευθύνονται στην εγχώρια αγορά;

Οι αισιόδοξοι κάνουν λόγο για το επικείμενο ξεμπλοκάρισμα των μεγάλων αυτοχρηματοδοτούμενων οδικών αξόνων, για τα έργα του ΕΣΠΑ, καθώς και για κάποιες άλλες σημαντικές χρηματοδοτήσεις που ελπίζεται πως θα έρθουν από το εξωτερικό, μέσα από ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ.

Οι περισσότερο προσγειωμένοι, ωστόσο, σπεύδουν να χαμηλώσουν τον πήχη των προσδοκιών, υποστηρίζοντας δύο πράγματα: Πρώτον, ότι υπάρχει απροθυμία από την πλευρά των Ευρωπαίων εταίρων μας να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη και να προχωρήσουν σε γενναίο σχέδιο Μάρσαλ. Διαπιστώνουν επίσης και τις επιφυλάξεις των Ελλήνων επενδυτών να επενδύσουν στην Ελλάδα στην τρέχουσα δυσμενή συγκυρία…

Και, δεύτερον, ότι πολύ περισσότερο από οποιοδήποτε σχέδιο Μάρσαλ θα μπορούσε να επηρεάσει την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας η υλοποίηση μιας σειράς διαρθρωτικών αλλαγών από το πολιτικό και οικονομικό σύστημα της χώρας.

Δεν είναι τυχαία, άλλωστε, η αναφορά των υψηλόβαθμων κοινοτικών αξιωματούχων αμέσως μετά την πρόσφατη υιοθέτηση του νέου πακέτου στήριξης για την Ελλάδα πως η ανάπτυξη θα έρθει μέσα από το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, από τη μείωση της γραφειοκρατίας, από την πάταξη της φοροδιαφυγής και από την τόνωση της ανταγωνιστικότητας (για σχέδιο Μάρσαλ ούτε κουβέντα).

Το ζήτημα των διαρθρωτικών αλλαγών φαίνεται πως έχει γίνει κατανοητό από μεγάλο μέρος του πολιτικού και οικονομικού συστήματος της Ελλάδας, ωστόσο ζητούμενο είναι αν θα πάρει σάρκα και οστά μετά τις προσεχείς βουλευτικές εκλογές.

Η… ουρά της πατάτας!

Το κίνημα της πατάτας έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από την κυβέρνηση, όχι τόσο γι' αυτό καθεαυτό το γεγονός, αλλά γιατί έφερε στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας την ανάγκη πολύ αποτελεσματικότερης δράσης στην οργάνωση και διάθεση των αγροτικών προϊόντων της χώρας τόσο στην εσωτερική αγορά, όσο και διεθνώς.

Δεν είναι τυχαία, άλλωστε, και η θετική στάση που έχει τηρήσει μέχρι σήμερα και ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιάννης Δριβελέγκας, ή επίσης οι δηλώσεις άλλων κυβερνητικών αξιωματούχων που μιλούν για προμήθειες κρατικών νοσοκομείων και άλλων φορέων του δημοσίου από τους συνεταιρισμούς, μέσα φυσικά από τη διαδικασία των ηλεκτρονικών προσφορών.

Η ουσία είναι πως μέσα από μια καλύτερη οργάνωση θα μπορούσε να σημειωθεί ταυτόχρονα αξιοσημείωτη πτώση των τιμών των γεωργικών προϊόντων στα αστικά κέντρα, με παράλληλη αύξηση των γεωργικών εισοδημάτων, μείωση των εισαγωγών μας και με δημιουργία εκατοντάδων χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας στην ελληνική περιφέρεια!

Η κυβέρνηση θεωρεί επαρκές εργαλείο την ενδυνάμωση και τον εκσυγχρονισμό των συνεταιρισμών (γίνεται λόγος και για το νέο θεσμικό πλαίσιο που τους διέπει), ωστόσο παράγοντες της αγοράς τονίζουν πως θα πρέπει να γίνουν και άλλες βαθιές αλλαγές, με διεύρυνση των καλλιεργούμενων εκτάσεων, με ισχυρότερα επιχειρηματικά σχήματα κ.λπ.

Συνταξιοδοτικό - κλάδος υγείας

Η μείωση των βασικών και των επικουρικών συντάξεων θα πρέπει να θεωρηθεί δεδομένη, και μάλιστα αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στο καλοκαίρι. Το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν το παραδέχεται (αλλά και δεν το αποκλείει...) από σήμερα οφείλεται μάλλον στην προεκλογική περίοδο που διάγουμε.

Η... μεγάλη δουλειά βέβαια (με στόχο τη μείωση των δαπανών του ασφαλιστικού συστήματος, που επιδοτείται ετησίως με περίπου 14 δισ. ευρώ), σε ό,τι αφορά το συνταξιοδοτικό, φαίνεται πως θα παιχτεί σε δύο άλλα μέτωπα:

Το πρώτο το υπαινίχτηκε με σαφήνεια ο διοικητής του ΙΚΑ (και υψηλόβαθμο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ) Ροβέρτος Σπυρόπουλος, ο οποίος αναρωτήθηκε γιατί άραγε να υπάρχουν τόσο πολλά συνταξιοδοτικά ταμεία και πώς θα προέκυπταν πολύ μεγάλες εξοικονομήσεις (οικονομίες κλίμακας, και όχι μόνο) αν υπήρχαν τρία μόλις ασφαλιστικά ταμεία, ένα για τους υπαλλήλους, ένα για τους ελεύθερους επαγγελματίες και ένα για τους αγρότες…

Το πόσο μαχαίρι θα μπορούσε να πέσει στις υψηλές συντάξεις μέσα από μια τέτοια διαδικασία είναι άσκηση τη λύση της οποίας τη φαντάζεστε με σχετική ευκολία…

Το δεύτερο μέτωπο αφορά τις δαπάνες των ασφαλιστικών ταμείων σχετικά με την υγεία και το φάρμακο. Πού φαίνεται να εστιάζουν οι παρεμβάσεις:

• Ηλεκτρονικές συνταγογραφήσεις και σταδιακή αντικατάσταση πρωτότυπων φαρμάκων από γενόσημα.
• Σταδιακή ένταξη και άλλων κλάδων υγείας ασφαλιστικών ταμείων στον ΕΟΠΥΥ (Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας), όπου σήμερα μετέχουν οι ασφαλισμένοι του δημοσίου, της τοπικής αυτοδιοίκησης, του ΟΑΕΕ, του ΙΚΑ και του ΟΓΑ.
• Δραστική μείωση των κρεβατιών στα δημόσια νοσοκομεία, με παράλληλη αύξηση των κλινών των ιδιωτικών κλινικών, αλλά έναντι αντιτίμου σαφώς χαμηλότερου από αυτά που καταβάλλουν μέχρι σήμερα τα ασφαλιστικά ταμεία (προς αυτήν την κατεύθυνση θα συμβάλουν τα Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια).
• Συνεργασία των ασφαλιστικών ταμείων με τις ασφαλιστικές εταιρείες, τις ιδιωτικές κλινικές και τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα, με στόχο την εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων με φθηνότερο κόστος για το δημόσιο.

Ανταγωνιστικότητα και επενδύσεις

Η τόνωση των εξαγωγών (αγαθών και υπηρεσιών, όπως για παράδειγμα ο τουρισμός) και η μείωση των εισαγωγών θεωρούνται απαραίτητες για τη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας, καθώς: α) Η συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος επηρεάζει αρνητικά το ύψος της εγχώριας κατανάλωσης και β) Το ποσό των δημόσιων επενδύσεων έχει περιοριστεί πολύ σε σχέση με τα προ της κρίσης επίπεδα.

Η ανταγωνιστικότητα, βέβαια, των ελληνικών επιχειρήσεων στα διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα και υπηρεσίες επηρεάζεται δυσμενώς από μια σειρά παραγόντων, όπως το μεγάλο κόστος ενέργειας, τα υψηλά επιτόκια χορηγήσεων των ελληνικών τραπεζών, οι υψηλοί έμμεσοι φόροι που αυξάνουν το κόστος παραγωγής κι οι μεγάλες ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του δημοσίου προς τις επιχειρήσεις (επιστροφή ΦΠΑ, καταβολή επιχορηγήσεων κ.λπ.).

Από την άλλη πλευρά, εκτίμηση της Alpha Bank είναι ότι μετά και τα μέτρα που ελήφθησαν μέχρι σήμερα το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος έχει μειωθεί κατά 15% μέσα στην τριετία 2010-2012, επιστρέφοντας πίσω στις ελληνικές εταιρείες ένα μεγάλο μέρος της χαμένης παραγωγικότητας που σημειώθηκε από το 2000 έως και το 2009.

Πέρα όμως από τη βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, η σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας θα πρέπει να περάσει και μέσα από την προσέλκυση επενδύσεων και μιλάμε τόσο για τα έργα του ΕΣΠΑ όσο και για προσέλκυση ξένων επενδύσεων με ιδιωτικοποιήσεις, από εκμετάλλευση περιουσίας του δημοσίου (π.χ. Ελληνικό), μέσα από τη διαδικασία του Fast Track και γενικότερα με μείωση της γραφειοκρατίας και με λανσάρισμα ενός ελκυστικού, σταθερού και απλού φορολογικού πλαισίου.

Όλα αυτά, βέβαια, προϋποθέτουν πολιτική σταθερότητα, ισχυρή κυβερνητική βούληση σε ένα ρευστό περιβάλλον, αποτελεσματική κινητοποίηση των παραγωγικών τάξεων, αλλά και χρηματοδοτικές ανάσες της πραγματικής οικονομίας.

Τα εμπόδια αυτά προβληματίζουν έντονα πολλούς παράγοντες της αγοράς για το κατά πόσον οι απαιτούμενες αλλαγές θα προφτάσουν να γίνουν ή για το αν θα μπορέσουν τελικά να αναστρέψουν την απότομη κατηφόρα της οικονομίας μας.


* To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.