Η συζήτηση για ανάπτυξη είναι άνευ περιεχομένου εάν δεν συνοδευθεί από ριζική αλλαγή της ακολουθούμενης οικονομικής πολιτικής. Η πάταξη της φοροδιαφυγής είναι προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ επιβίωσης της χώρας τα επόμενα χρόνια, αναφέρει η Alpha Bank στο Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων.

Εν προκειμένω, στοιχεία που δημοσιοποιούνται από την εξέλιξη των λιανικών πωλήσεων και των εισπράξεων από το ΦΠΑ αναδεικνύουν πέραν πάσης αμφιβολίας τις δυσμενείς επιπτώσεις που ασκεί η ακολουθούμενη οικονομική πολιτική στο οικονομικό κλίμα και στην εμπιστοσύνη, καταδικάζοντας την οικονομία σε παρατεταμένη ύφεση.

Συγκεκριμένα, συνεχίζεται με αμείωτη ένταση η πτώση των καταγεγραμμένων πωλήσεων, σε αξία και σε όγκο, των καταστημάτων λιανικού εμπορίου τον Δεκέμβριο του 2011, με το σχετικό δείκτη όγκου να σημειώνει πτώση κατά 10% πάνω στην πολύ χαμηλή βάση του Δεκ. 2010, όταν είχε σημειωθεί πτώση του όγκου των πωλήσεων 20,1%.

Συνολικά, η πτώση του όγκου των λιανικών πωλήσεων ανήλθε στο 8,6% σε ετήσια βάση στο δ΄ 3μηνο. του 2011, από -2% στο γ΄ 3μηνο του 2011. Σημειώθηκε δηλαδή δραματική επιδείνωση της κατάστασης στην αγορά στο δ΄ 3μηνο του 2011 μετά τη σημαντική βελτίωση που είχε σημειωθεί στο γ΄ 3μηνο του 2011.

Τέλος, όσον αφορά την εξέλιξη των καταγεγραμμένων πωλήσεων στις διάφορες κατηγορίες καταστημάτων, σημειώνεται σχετικά μικρή πτώση του όγκου των πωλήσεων το 2011 στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων και στα πολυκαταστήματα (όπου δεν μπορούν να υπάρξουν πωλήσεις χωρίς νόμιμες αποδείξεις) κατά -3,5% και +2,5% αντίστοιχα, και ταυτόχρονα μεγάλη πτώση του όγκου των πωλήσεων στα μικρά καταστήματα τροφίμων-ποτών-καπνού (κατά 14,9%), ένδυσης υπόδησης (18,8%) και επίπλων - ηλεκτρικών ειδών-οικιακού εξοπλισμού (15,7%).

Οι διαφορές αυτές δεν μπορούν να αποδοθούν στις υπαρκτές διαρθρωτικές εξελίξεις στον τομέα του λιανικού εμπορίου, διότι το προηγούμενο έτος (κατά το οποίο όλοι οι φορολογούμενοι ζητούσαν αποδείξεις για κάθε συναλλαγή τους στην αγορά) οι επιδόσεις ήταν ακριβώς αντίστροφες.

Συνεχίζεται, επίσης, με εξαιρετικά μεγάλη ένταση και η πτώση των εισπράξεων από τον ΦΠΑ. Τον Ιαν. του 2012 σημειώθηκε πτώση 23,4% όσον αφορά τα προϊόντα εκτός των καυσίμων και καπνού, ενώ αντίθετα σημειώθηκε αύξηση 10,6% στις εισπράξεις ΦΠΑ από τα καύσιμα και τον καπνό, με το σύνολο να μειώνεται κατά 18,5%, αναφέρει η Alpha.

Σημαντική πτώση των εισπράξεων από τον ΦΠΑ σημειώνεται σε όλους τους μήνες από τον Σεπτ. του 2011, παρότι από τον μήνα αυτόν εφαρμόζεται ο αυξημένος συντελεστής ΦΠΑ (23%, από 13%) στα προϊόντα εστίασης.

Οι ανωτέρω εξελίξεις είναι αποτέλεσμα της πλήρους ανατροπής της διαφαινόμενης ανάκαμψης της οικονομίας κατά το γ΄ 3μηνο του 2011, σε συνδυασμό με την προϊούσα αποδιοργάνωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού που οδήγησε σε κατάρρευση των εσόδων της γενικής κυβέρνησης τόσο από φόρους (και ιδιαίτερα από τον φόρο εισοδήματος και τον ΦΠΑ), όσο και από εργοδοτικές εισφορές.

Σε αυτό το πλαίσιο, η μεγάλη πτώση του όγκου των λιανικών πωλήσεων κατά το δ΄ 3μηνο του 2011, μετά την ουσιαστική σταθεροποίησή τους κατά το γ΄ 3μηνο του 2011, αντικατοπτρίζει δύο εξελίξεις: α) Την πραγματική πτώση των πωλήσεων λόγω της δραματικής επιδείνωσης του οικονομικού κλίματος στη χώρα την περίοδο Σεπτ. 2011 - Ιαν. 2012, β) Τη σημαντική μετατόπιση των συναλλαγών από την επίσημη στην παράλληλη οικονομία.

Το τελευταίο ήταν αποτέλεσμα αφενός του κλίματος χρεοκοπίας που επικράτησε στη χώρα μετά τον Σεπτ. του 2011 και αφετέρου της ουσιαστικής αποδυνάμωσης των θεσμών και της λειτουργίας του κράτους, που οδήγησε αναπόφευκτα στην ουσιαστική αδρανοποίηση ακόμη και των πολύ κρίσιμων υπηρεσιών βεβαίωσης και είσπραξης των φόρων.

Μετά την ολοκλήρωση του PSI plus και την πλήρη λειτουργία του 2ου Πακέτου Χρηματοδοτικής Στήριξης της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ και το ΔΝΤ, η επαναφορά της ελληνικής οικονομίας σε πορεία σταθεροποίησης και εξόδου από την κρίση απαιτεί πρωτίστως την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης.

Η ελληνική οικονομία διαθέτει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα και με τις προωθημένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που ήδη εφαρμόζει έχει μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης προς όφελος τόσο των εγχώριων κατοίκων όσο και των δανειστών της.

Το κρίσιμο είναι ότι θα πρέπει να αντιμετωπίζεται και από τους δανειστές της ως μια οικονομία με καλές προοπτικές ανάπτυξης και εξόδου από την κρίση. Στο πλαίσιο αυτό η εφαρμογή του μνημονίου στις συμφωνηθείσες προθεσμίες είναι μονόδρομος αξιοπιστίας. Οποιαδήποτε λοξοδρόμηση λόγω της επικείμενης εκλογικής διαδικασίας θα είναι ασυγχώρητη για το μέλλον της χώρας.

Αναφορικά με το PSI Plus, η Alpha Bank επισημαίνει  ότι ολοκληρώθηκε με επιτυχία η πρώτη φάση της αναδιάρθρωσης του ελληνικού δημοσίου χρέους. Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, ομόλογα αξίας € 172 δισ. προσφέρθηκαν προς ανταλλαγή, εκ των οποίων € 152 δισ. ήταν ομόλογα που διέπονται από το ελληνικό δίκαιο (επί συνόλου € 177 δισ., δηλαδή ποσοστό 85,8%), και € 20 δισ. από άλλες πηγές (ομόλογα ΔΕΚΟ με εγγύηση ελληνικού δημοσίου και ομόλογα που διέπονται από ξένο δίκαιο).

Η ενεργοποίηση των Ρητρών Συλλογικής Δράσης (CACs), έτσι ώστε να επιτευχθεί η συμμετοχή στην ανταλλαγή και των υπόλοιπων € 25 δισ. των ομολόγων που διέπονται από το ελληνικό δίκαιο (€177-€152 δισ.) θα σημαίνει ότι δυνητικά € 197 δισ. (επί συνόλου € 206 δισ.) θα συμμετάσχουν στη διαδικασία ανταλλαγής, ή ποσοστό 95% επί συνόλου € 206 δισ.

Σημειώνεται ότι το ποσοστό αυτό είναι το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα ώστε η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους να περιορίζει τις χρηματοδοτικές ανάγκες του ελληνικού δημοσίου κατά τρόπο που να οδηγεί σε μείωση του χρέους προς ΑΕΠ στο 120% το 2020, χωρίς πρόσθετη χρηματοδότηση από τους εταίρους μας στην ευρωζώνη πέραν των € 130 δισ. που έχουν ήδη συμφωνηθεί.

Συνεπώς, ανοίγει πλέον ο δρόμος για τη χρηματοδότηση του ελληνικού δημοσίου καθώς η Ελλάδα συμμορφώνεται με όλες τις προαπαιτούμενες ενέργειες, που περιλαμβάνουν το PSI και τη λήψη όλων των μέτρων που έχουν ήδη συμφωνηθεί στο β΄ μνημόνιο.

Ανοίγει, επίσης, ο δρόμος για την αποκατάσταση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας, που θα παίξει καταλυτικό ρόλο στην επαναφορά των καταθέσεων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και στη συνακόλουθη τόνωση της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.

Η Ελλάδα μπορεί πλέον να ατενίζει το μέλλον με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη καθώς απεφεύχθη ο κίνδυνος ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας, ενώ τίθενται οι βάσεις για τη δημιουργία μιας ανταγωνιστικής οικονομίας σε ένα περιβάλλον υψηλών αναπτυξιακών δυνατοτήτων.

Αυτό που χρειάζεται πλέον είναι η προσήλωση στην εφαρμογή του προγράμματος, που είναι συνάρτηση της πολιτικής σταθερότητας και της αποτελεσματικής οικονομικής διακυβέρνησης. Δεν υπάρχουν περιθώρια πειραματισμών, ελιγμών, καθυστερήσεων κ.λπ.

Αυτό, όμως, που παραμένει ζητούμενο είναι η εφαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων να συνεπικουρηθεί από μία εθνική προσπάθεια επανεκκίνησης της οικονομίας.

Ο πλούτος δεν δημιουργείται από το ΕΣΠΑ, από κρατικά σχήματα επενδυτικών κινήτρων, από επιδοτούμενες θέσεις εργασίας και τα τοιαύτα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όλα τα παραπάνω παίζουν τον ρόλο τους, αλλά αυτό που απαιτείται πλέον είναι το άνοιγμα της οικονομίας μας στις επενδύσεις, ελληνικές και ξένες.

Στη χώρα μας, πρέπει χωρίς καθυστέρηση να προωθηθούν οι ιδιωτικοποιήσεις, να δημοπρατηθούν μεγάλα έργα υποδομών, να αρθούν όλα τα εμπόδια στην επιχειρηματική και επενδυτική δραστηριότητα και να δημιουργηθεί ένα σταθερό φορολογικό πλαίσιο που να ευνοεί την εργασία και την αποταμίευση.

Δεν αρκούν, όμως, οι καλές προθέσεις. Μέσα στις προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης που θα προκύψει από τις εθνικές εκλογές θα πρέπει να είναι και μία εκστρατεία αναπτυξιακής ανασυγκρότησης της χώρας, που να μην αναλώνεται στη χρήση διαθέσιμων πόρων και αξιοποίησης προγραμμάτων για ανάπτυξη, αλλά να δημιουργεί ενεργά ευκαιρίες για επενδύσεις.

Οι επενδυτές δεν χρειάζονται να τους πει κάποιος πού να επενδύσουν τα λεφτά τους. Απλώς δεν πρέπει να αντιμετωπίζουν εμπόδια και να γνωρίζουν ότι η επένδυσή τους θα έχει κάποια απόδοση. Πρέπει να κάνουμε την υπέρβαση. Πρέπει να κάνουμε το αυτονόητο, επισημαίνει η Alpha.