H κρίση στην προμήθεια φυσικού αερίου που αναστάτωσε όλη την αλυσίδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, έφερε στην επιφάνεια σημαντικά κενά στο συντονισμό μεταξύ των διαχειριστών των συστημάτων μεταφοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού, αλλά και την έλλειψη ενός σχεδίου για την αντιμετώπιση παρόμοιων καταστάσεων.

Η τροφοδοσία του Ελληνικού Συστήματος με αέριο, άρχισε να αποκαθίσταται σταδιακά από την περασμένη Παρασκευή το απόγευμα, όταν μετά από έντονες παραστάσεις της ΔΕΠΑ, η Τουρκική ΒΟΤΑS άρχισε να στέλνει ποσότητες αερίου από τους Κήπους του Έβρου, ενώ το Σάββατο το μεσημέρι ξεκίνησε και η παραλαβή του φορτίου υγροποιημένου αερίου στη Ρεβυθούσα.

Ωστόσο στη διαχείριση της κρίσης υπήρξαν ατυχείς χειρισμοί. Τα αποτελέσματά τους περιγράφει με επιστολή του στον υπουργό ΠΕΚΑ ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Ηλεκτροπαραγωγών (ΕΣΑΗ)), ο οποίος εκπροσωπεί μονάδες με ισχύ περίπου 2.500 μεγαβάτ.

Με την επιστολή του ο Σύνδεσμος επιρρίπτει ευθύνες στο Διαχειριστή του Συστήματος Φυσικού Αερίου ΔΕΣΦΑ, καθώς με τις αποφάσεις του για πλήρη διακοπή της τροφοδοσίας με φυσικό αέριο σε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, έγινε πρόξενος βλαβών.

Συγκεκριμένα ο ΕΣΑΗ τονίζει ότι όταν σταματά πλήρως η λειτουργία μιας μονάδας συνδυασμένου κύκλου και στη συνέχεια καλείται να επαναλειτουργήσει σε διάστημα λίγων ωρών, η πιθανότητα βλαβών στατιστικά είναι πολύ μεγάλη.

Σε παρόμοιες περιπτώσεις, οι ανεξάρτητοι ηλεκτροπαραγωγοί προτείνουν αντί να διακόπτεται εντελώς η ροή αερίου προς τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, να δίνεται εντολή για μείωση της κατανάλωσης ώστε να λειτουργούν όλες οι μονάδες στο τεχνικό ελάχιστο, ώστε το αποτέλεσμα ως προς την κατανάλωση αερίου να είναι το ίδιο.

Σχετικά επισημαίνεται ότι η πλήρης διακοπή της τροφοδοσίας με αέριο, το σβήσιμο των μονάδων και η επανεκκίνησή τους, προξένησε τεχνικά προβλήματα σε δύο από τις πλέον σύγχρονες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και συγκεκριμένα της Protergia (Όμιλος Μυτιληναίου) και της Ήρων (ΓΕΚΤΕΡΝΑ- GdF Suez), χωρίς ευτυχώς οι βλάβες που προκλήθηκαν να είναι μεγάλες.

Επί πλέον τονίζουν ότι η επανεκκίνηση μίας μονάδας συνδυασμένου κύκλου, μετά από πλήρες σβήσιμο, απαιτεί μεγαλύτερες ποσότητες φυσικού αερίου, ενώ όταν λειτουργεί με τεχνικό ελάχιστο φορτίο, η επαναφορά στο μέγιστο φορτίο γίνεται χωρίς σπατάλη φυσικού αερίου.

Τέλος ο ΕΣΑΗ επισημαίνει ότι οι περικοπές της τροφοδοσίας με φυσικό αέριο στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και άρα η μείωση της προσφερόμενης ενέργειας στο σύστημα, έγινε χωρίς προηγούμενη συνεννόηση με τον ΑΔΜΗΕ που διαχειρίζεται τη λειτουργία του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Έτσι, ενώ οι μονάδες είχαν κάνει προσφορές, υπολογίζονταν στον ημερήσιο προγραμματισμό κατανομής φορτίου ανά μονάδα και ώρα, αναλαμβάνοντας τις σχετικές υποχρεώσεις έναντι του ΑΔΜΗΕ, η απόφαση του ΔΕΣΦΑ να μειώσει τη ροή του αερίου, και να διακοπεί εντελώς η παραγωγή από κάποιες μονάδες ή να περικοπεί από άλλες, τις κατέστησε παραβάτες έναντι του Κώδικα λειτουργίας της ημερήσιας αγοράς.

Αποκατάσταση

Η αποκατάσταση της ροής φυσικού αερίου ξεκίνησε το απόγευμα της Παρασκευής, όταν η τουρκική ΒΟΤΑS άρχισε να στέλνει ποσότητες από την είσοδο στους Κήπους του Έβρου. Το Σάββατο εξ άλλου ξεκίνησε η εκφόρτωση του πλοίου Larbi Nen M΄Hidi με φορτίο 90.000 κυβικών μέτρων υγροποιημένου αερίου προέλευσης Αλγερίας.

Την ίδια μέρα αναφέρουν πηγές της ΔΕΠΑ η ΒOTAS διέκοψε και πάλι την τροφοδοσία με αζέρικο αέριο, η οποία εν τέλει αποκαταστάθηκε την Κυριακή. Ας σημειωθεί ότι η ΔΕΠΑ άσκησε έντονες πιέσεις στην Τουρκία για την τροφοδοσία του Ελληνικού δικτύου.

Όπως μάλιστα αναφέρουν πληροφορίες του euro2day, έφτασε να «απειλήσει» την τουρκική εταιρεία ότι σε περίπτωση ενός ενεργειακού μπλακ άουτ στην Ελλάδα, θα θεωρήσει υπεύθυνη την ΒΟΤΑS και θα εγείρει απαιτήσεις για την οικονομική ζημιά.

Πάντως από χθες το σύστημα ηλεκτροπαραγωγής λειτουργεί κανονικά. Η ΔΕΗ «έσβησε» τις πετρελαϊκές του Λαυρίου, διατηρώντας μόνο τη Νο 4 του Αλιβερίου από τις 11 το πρωί και μετά, όπως και τη μονάδα Νο 8 στο Κερατσίνι. Από τις μονάδες συνδυασμένου κύκλου, εκτός λειτουργίας για λόγους συντήρησης βρίσκονται η Νο 5 της ΔΕΗ στο Λαύριο και της Ενεργειακής Θεσσαλονίκης (Εlpedison).