Ποσοστό περίπου 25% της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής καλύπτουν οι ιδιωτικές μονάδες, γεγονός που τις αναδεικνύει σε αποφασιστικό παράγοντα για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας.

Ως γνωστόν τις τελευταίες μέρες το ενεργειακό σύστημα της χώρας αντιμετωπίζει τα προβλήματα μειωμένων εισαγωγών ηλεκτρικού από τις γειτονικές χώρες, και στενότητας στο φυσικό αέριο. Τέτοια που οδήγησαν την χώρα να αποφασίσει την διακοπή των εξαγωγών ρεύματος.

Εάν δεν λειτουργούσαν οι ιδιωτικές μονάδες που στο σύνολό τους έχουν υψηλό βαθμό απόδοσης, οι εκ περιτροπής περικοπές θα ήταν στην ημερήσια διάταξη, αν δεν είχε προκληθεί και μπλακ άουτ, όπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διαχειριστή του Συστήματος, η ημερήσια παραγωγή κυμαίνεται σε 150.000-160.000 μεγαβατώρες, ενώ η αιχμή ζήτησης που την περίοδο αυτή εμφανίζεται στις 8 το βράδυ, από την 1η Φεβρουαρίου μέχρι χθες, μόνο 3 φορές ξεπέρασε τα 8.000 μεγαβάτ.

Από τη συνολική αυτή παραγωγή, 35.000-40.000 μεγαβατώρες καλύπτεται από τις 5 ιδιωτικές μονάδες και συγκεκριμένα 1 μονάδα της Elpedison (Θίσβη), 1 της Ήρων (ΤΕΡΝΑ-Gaz de france Suez) και 3 μονάδες που διαχειρίζεται ο όμιλος Μυτιληναίου (Αλουμίνιο, Protergia, Korinthos Power).

Εδώ να σημειωθεί ότι η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη, αν δεν βρισκόταν εκτός λειτουργίας η δεύτερη μονάδα της Elpedison στην Θεσσαλονίκη για λόγους συντήρησης και λειτουργούσε με πλήρες φορτίο η μονάδα της Korinthos Power, η οποία βρίσκεται σε φάση δοκιμαστικής λειτουργίας.

Εκτός από αυτά, το γεγονός που πρέπει να προβληματίσει ιδιαίτερα είναι ότι η αγχωτική κάλυψη της ζήτησης, εξελίσσεται σε μία περίοδο χαμηλής σχετικά κατανάλωσης.

Συγκεκριμένα, το 15νθήμερο του Φεβρουαρίου μόνο 3 μέρες η αιχμή της ζήτησης στις 8 το βράδυ ξεπέρασε τα 8.000 μεγαβάτ (8.552, 8.467 και 8.348), και αυτό για μία ώρα, ενώ τις περισσότερες εργάσιμες μέρες η αιχμή βρίσκεται σταθερά κάτω από τα 8.000 μεγαβάτ και τις αργίες στα 6.500-7.000 μεγαβάτ. Να ληφθεί δε υπ΄όψιν ότι η αιχμή ζήτησης το πρώτο τρίμηνο του 2008 ήταν 8.825 μεγαβάτ, το 2009 ήταν 8.358 και το 2010 έφτασε τα 8.758 μεγαβάτ.

Οι ανεξάρτητες μονάδες προσφέρουν σταθερά διαθεσιμότητα της τάξης των 1.800 μεγαβάτ, ενώ αυτή θα πλησιάζει τα 2.300 μεγαβάτ, με την πλήρη λειτουργία της Korinthos Power και της Elpedison Θεσσαλονίκης.

Σε ό,τι αφορά στις μονάδες της ΔΕΗ, οι μεν λιγνιτικές αντιμετωπίζουν προβλήματα μειωμένης απόδοσης λόγω χαμηλής ποιότητας ή έλλειψης λιγνίτη.

Οι υδροηλεκτρικές βρίσκονται αντιμέτωπες με τη χαμηλή στάθμη στις λίμνες (προχθές η ΡΑΕ επέβαλε περιορισμούς στη χρήση των νερών), ενώ με τη δεδομένη δυσχερή κατάσταση που αντιμετωπίζει η ΔΕΗ, υποχρεώθηκε να λειτουργήσει τις μονάδες από τους ΑΗΣ Λαυρίου και Αλιβερίου, όπως και μία αντιοικονομική μονάδα του ΑΗΣ Αγίου Γεωργίου.

Εξαιτίας των δυσκολιών στην προμήθεια αερίου την Τετάρτη αποφασίστηκε να τεθούν εκτός λειτουργίας οι μονάδες "Κερατσίνι 8", "Λαύριο 3" και να περιοριστεί η παραγωγή στην "Λαύριο 4". Οι συγκεκριμένες μονάδες έχουν χαμηλή παραγωγικότητα ενέργειας σε σχέση με την κατανάλωση φυσικού αερίου. Να σημειωθεί ότι το πρόβλημα με την προμήθεια αερίου εντάθηκε καθώς ένα φορτίο υγροποιημένου φυσικού αερίου που αναμένονταν να φτάσει προχθες καθυστέρησε και θα έρθει το Σάββατο 18 Φεβρουαρίου.

Το φυσικό αέριο

Εκτός από τα προβλήματα με τη διαθεσιμότητα των μονάδων της ΔΕΗ, το ενεργειακό σύστημα της χώρας έχει να αντιμετωπίσει και τη στενότητα στις παραδόσεις φυσικού αερίου μέσω αγωγών στα σύνορα και μέσω της Ρεβυθούσας.

Τα παραπάνω έχουν να κάνουν τόσο με την ιδιαίτερα υψηλή κατανάλωση σε Τουρκία και Βουλγαρία, όσο και με τον προγραμματισμό της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ στις παραλαβές φορτίων LNG.

Η Τουρκία έχει ήδη περικόψει τις παραδόσεις μέσω του Ελληνοτουρκικού αγωγού, επικαλούμενη λόγους ανωτέρας βίας, ενώ από τη Βουλγαρία οι παραλαβές περιορίζονται μόνο στις συμφωνημένες ποσότητες και τίποτε παραπάνω.

Για την αντιμετώπιση της κατάστασης, ήδη ο ΔΕΣΦΑ εφαρμόζει σχέδιο έκτακτων μέτρων θέτοντας συγκεκριμένα κριτήρια για την τροφοδοσία των μονάδων συμπαραγωγής. Αυτά προβλέπουν μεταξύ άλλων τη δυνατότητα χρήσης εναλλακτικού καυσίμου από τις μονάδες και το βαθμό απόδοσής τους, ώστε το φυσικό αέριο να καταναλώνεται στις πιο αποδοτικές από αυτές.

Την κατάσταση προσπάθησε να περισώσει ο ΔΕΣΦΑ, με την προκήρυξη που δημοσίευσε την περασμένη Κυριακή για την αγορά φορτίου υγροποιημένου αερίου έκτακτης ανάγκης. Κανείς όμως δε γνωρίζει πόσο θα κοστίσει το φορτίο αυτό, καθώς σε παρόμοιες περιπτώσεις οι τιμές αυξάνονται έως και 50%.

Και στην περίπτωση αυτή πάντως την κατάσταση αναμένεται να σώσει ο ιδιωτικός τομέας, καθώς όπως πληροφορείται το euro2day, η Μ+Μ (Μυτιληναίος –Μότορ Όιλ), προγραμματίζει να φέρει στη Ρεβυθούσα φορτίο 140.000 κυβικών μέτρων υγροποιημένου αερίου (αντιστοιχεί σε περίπου 80 εκατομμύρια κανονικά κυβικά μέτρα).