Στην καλή διάθεση και... κατανόηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στηρίζεται το υπουργείο Περιβάλλοντος για να αποφύγει τα βαριά ημερήσια πρόστιμα (35.000 ευρώ ημερησίως) για τις πολυετείς καθυστερήσεις στο κλείσιμο των παράνομων χωματερών.

Περίπου 395 τέτοιες χωματερές (ΧΑΔΑ) είναι προς αποκατάσταση, με βάση κοινοτικές οδηγίες, και 90 δεν έχουν κλείσει (μολονότι οι 70 έχουν σχετικές αποφάσεις).

Περίπου 20 παράνομες χωματερές, κυρίως στην Πελοπόννησο και στα νησιά, είναι αδύνατον να κλείσουν -και ας το υποσχεθήκαμε εδώ και χρόνια στην Κομισιόν- γιατί δεν υπάρχουν άλλοι τρόποι διάθεσης των απορριμμάτων.

Υπενθυμίζεται πως η Ελλάδα, μετά από συνεχείς παρατάσεις, έπρεπε να έχει κλείσει όλες τις ΧΑΔΑ από τις 30 Ιουνίου 2011. Το ενδιαφέρον είναι πως τότε είχε ανακοινωθεί πως παραμένουν ανοιχτές 82, ενώ χθες το υπουργείο είπε πως δεν έχουν κλείσει 90. Δηλαδή, αντί να κλείνουν, ανοίγουν και καινούριες ή οι ήδη κλειστές.

Με αφορμή ανακοινώσεις για τη (σχεδόν ανύπαρκτη) πρόοδο στο επιχειρησιακό πρόγραμμα περιβάλλον (ΕΠΠΕΡΑΑ) του ΕΣΠΑ, ο αρμόδιος υπουργός Γ. Παπακωνσταντίνου δήλωσε πως μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου θα έχουν ενταχθεί όλα τα έργα αποκατάστασης ΧΑΔΑ, συνολικού ύψους 150 εκατ. ευρώ.

Πρόκειται για 250 παράνομες χωματερές, καθώς τα έργα αποκατάστασης στις υπόλοιπες 145 ΧΑΔΑ, περίπου 100 εκατ. ευρώ, θα χρηματοδοτηθούν μέσω των περιφερειακών προγραμμάτων (ΠΕΠ) του ΕΣΠΑ.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος υποστήριξε πως «υπάρχει κατανόηση» από την Κομισιόν και πως «θα αποφύγουμε το πρόστιμο». Για καλό και για κακό, το ΥΠΕΚΑ προωθεί ρύθμιση σε νομοσχέδιο που ενδέχεται να κατατεθεί σύντομα στη Βουλή (προστασία του περιβάλλοντος, απόβλημα κ.λπ.) και προβλέπει πως η Τοπική Αυτοδιοίκηση (ΟΤΑ) έχει ευθύνη για όσες παράνομες χωματερές παραμέουν ανοιχτές.

Η ρύθμιση θα προβλέπει πως όταν υπάρχουν πρόστιμα της Ε.Ε. εξαιτίας καθυστερήσων στα σχετικά έργα το δημόσιο θα παρακρατεί πόρους των ΟΤΑ για να τα πληρώνει.

Αττική

Στις αρχές Φεβρουαρίου θα προκηρυχθεί τελικά ο διαγωνισμός για τη διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής.

Προχθές, ο Γ. Παπακωνσταντίνου είπε πως απομένουν ορισμένες κανονιστικές αποφάσεις ώστε να βγει στον αέρα το έργο με το μοντέλο της Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).

Ο υπουργός ανακοίνωσε, όμως, πως το έργο θα σπάσει στα τέσσερα και θα προκηρυχθεί «ταυτοχρόνως για τις τέσσερις διαφορετικές χωροθετήσεις που υπάρχουν», δηλαδή για τις τέσσερις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων.
 
Όπως είπε, «θα είναι χωριστοί διαγωνισμοί τέσσερις, με μικρή επιφύλαξη αν θα είναι τέσσερις ή τρεις, αλλά μάλλον προσανατολιζόμαστε προς τα εκεί», που θα προκηρυχθούν ταυτόχρονα.

Το γεγονός ότι δεν έχει κλείσει το θέμα της χωροθέτησης στο τέταρτο από τα τέσσερα σημεία «δεν προβληματίζει για την πρώτη φάση του διαγωνισμού, γιατί είναι μια διαδικασία ανταγωνιστικού διαλόγου και η πρώτη φάση μπορεί να προχωρήσει, έως ότου προχωρήσει η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την εναλλακτική χωροθέτηση που έχει προταθεί από τον Δήμο Κερατέας».

Σε εκκρεμότητα παραμένουν οι τρεις μονάδες κομποστοποίησης και ο υπουργός Περιβάλλοντος δηλώνει πως «κατά κάποιον τρόπο είναι μαζί με τα έργα αυτά, αλλά τα είχαμε δει και χωριστά»...

Τη Δευτέρα, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Αρθ. Ζερβός είχε δηλώσει πως η εταιρία θα διεκδικήσει τα έργα μέσω της κοινοπραξίας που έχει συστήσει με την ισπανική Urbaser (ανήκει στον όμιλο ACS, που συμμετέχει στις κοινοπραξίες κατασκευής και εκμετάλλευσης του οδικού άξονα Κεντρικής Ελλάδας και Ιονίας Οδού).

Εξαιτίας του φόβου για το πρόστιμο, η Περιφέρεια Πελοποννήσου προσπαθεί να επιταχύνει τον αντίστοιχο διαγωνισμό για τη διαχείριση απορριμμάτων.

Βιολογικοί καθαρισμοί

Στο ΥΠΕΚΑ τρέχουν να προλάβουν να εντάξουν στο ΕΠΠΕΡΑΑ μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου και όλα τα έργα διαχείρισης υγρών αποβλήτων για οικισμούς τρίτης προτεραιότητας (για οικισμούς 2.000 - 15.000 κατοίκων), που είναι 800 εκατ. ευρώ.

Έχουν ήδη ενταχθεί 200 - 210 οικισμοί και θα προστεθούν άλλοι 90 - 100 μέχρι τα μέσα του επόμενου μήνα, ώστε να φτάσουμε το 85% - 90% του συνόλου.

Για τους βιολογικούς καθαρισμούς σε μεγάλες πόλεις, η Ελλάδα έχει καλή βαθμολογία στην Ε.Ε. λόγω του ότι ο μισός πληθυσμός της χώρας ζει στην Αθήνα (που διαθέτει βιολογικό...). Σοβαρό πρόβλημα εντοπίζεται στη λεγόμενη δεύτερη προτεραιότητα (στους οικισμούς άνω των 15.000 κατοίκων) καθώς ακόμα και περιοχές όπως ο Γέρακας, το Μαρκόπουλο και το Κορωπί δεν διαθέτουν επαρκές αποχετευτικό δίκτυο.

Επί χρόνια σέρνεται η υπόθεση των πέντε βιολογικών στην ανατολική Αττική. Όπως είπε χθες ο ειδικός γραμματέας Υδάτων του ΥΠΕΚΑ Ανδρ. Ανδρεαδάκης, «το μεν Μαρκόπουλο και το Κορωπί έχουν ήδη δρομολογηθεί, πιο προχωρημένο είναι το Μαρκόπουλο, το Κορωπί βρίσκεται στη φάση αξιολόγησης των προσφορών, γίνεται μεγάλη κινητοποίηση και για το Κέντρο Λυμάτων (ΚΕΛ) βορείων Μεσογείων, που θα λύσει το πρόβλημα με τη Λούτσα, την Αρτέμιδα και τη Ραφήνα, και μένει και η Νέα Μάκρη».

Τα έργα είναι αρμοδιότητα της Περιφέρειας, ξεκαθαρίζει το υπουργείο Περιβάλλοντος, αλλά και της ΕΥΔΑΠ η οποία έχει την ευθύνη του σχεδιασμού.