Μπορεί ο κατασκευαστικός κλάδος να βρίσκεται στα πρόθυρα του κραχ, όμως δύο από τους τρεις ισχυρούς ομίλους του Χ.Α. επιδεικνύουν ισχυρές αντιστάσεις.

Η διαφοροποίηση δραστηριοτήτων (στην ενέργεια κ.λπ.) και η εξωστρέφεια βοήθησαν τους ομίλους ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ και J&P ΑΒΑΞ να απορροφήσουν τμήμα των κραδασμών, εξαιτίας των οποίων συνθλίβονται ακόμα και ισχυροί παίκτες της κατασκευαστικής αγοράς.

Οι δύο όμιλοι, μάλιστα, κατάφεραν να παρουσιάσουν κέρδη στο εννεάμηνο, σε αντίθεση με τον σοβαρότερο ανταγωνιστή τους, τον όμιλο Ελλάκτωρ, που εμφανίζει ζημίες άνω των 27 εκατ. ευρώ.

Η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ είχε τριπλάσια κέρδη από την ενέργεια (14,3 εκατ.) έναντι των κατασκευών (5 εκατ.), ενώ τα 311 εκατ. από τα 509 εκατ. έσοδα του ομίλου J&P ΑΒΑΞ προήλθαν από το εξωτερικό.

Στο στραβοπάτημα του ισχυρότερου ομίλου, της Ελλάκτωρ, ήρθε να προστεθεί και η επισημοποίηση της αναστολής του έργου Blue City στο Ομάν, που είχε αποκαλύψει πρόσφατα το Euro2day.

Τα στοιχεία του εννεαμήνου δείχνουν πως ο άλλοτε κραταιός κλάδος των κατασκευών στο Χ.Α. θα αποτελείται σύντομα από 3 - 4 εταιρίες, όταν τις λαμπρές μέρες της προολυμπιακής ευφορίας ο αριθμός τους ξεπερνούσε τις 30.

Με συνολικές υποχρεώσεις άνω των 7 δισ. ευρώ και ζημίες κοντά στα 150 εκατ. στο εννεάμηνο, ο κλάδος απαρτίζεται κυρίως από εταιρίες που είτε έχουν υπαχθεί είτε ετοιμάζονται να υπαχθούν στο άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα.

Τον τελευταίο χρόνο απολύθηκε σχεδόν ένας στους τέσσερις εργαζομένους στους 12 εισηγμένους ομίλους, δηλαδή χάθηκαν περίπου 2.500 θέσεις εργασίας (σχεδόν 2.000 απολύθηκαν από τους 3 μεγαλύτερους του κλάδου). Στο νούμερο αυτό δεν υπολογίζονται οι εκατοντάδες απολύσεις στις κοινοπραξίες των συγχρηματοδοτούμενων οδικών αξόνων, που έχουν παγώσει.

Εκτός από τους τρεις ισχυρούς ομίλους, όμως, υπάρχουν και μικρότερες, νοικοκυρεμένες επιχειρήσεις, που θα μπορούσαν να αντέξουν αν η αγορά τις ευνοούσε (αν π.χ. ξεκινούσαν πραγματικά τα έργα του ΕΣΠΑ, τα οποία δήθεν επιταχύνει η κυβέρνηση), όπως η ΕΚΤΕΡ και η Δομική Κρήτης. Αντίθετα, η κρίση προκαλεί σοβαρά προβλήματα ακόμα και σε μέχρι πρόσφατα συντηρητικές επιχειρήσεις όπως η Μηχανική, η οποία κατέγραψε ζημίες 66 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο.

Χαρακτηριστικό της δύσκολης κατάστασης στην οποία βρίσκονται ακόμα και οι ισχυροί του κλάδου είναι το γεγονός πως ο όμιλος Ελλάκτωρ παρουσιάζει ανεκτέλεστο υπόλοιπο 2,5 δισ. ευρώ, αλλά το 50% αφορά έργα που έχουν σταματήσει (οι δύο οδικοί άξονες Μαλιακός - Κλειδί και Ολυμπία Οδός στην Ελλάδα και το πολυδιαφημισμένο έργο στο Ομάν).

Χρυσοτόκος όρνιθα για τον όμιλο Ελλάκτωρ, πάντως, είναι η Αττική Οδός, η οποία συνεισφέρει το μεγαλύτερο τμήμα των εσόδων από παραχωρήσεις (τα 150 από τα 206 εκατ.) και τη μερίδα του λέοντος από τα κέρδη των 30 εκατ. των συμβάσεων παραχώρησης.

Η ενέργεια εδώ και χρόνια είναι το ισχυρό όπλο του ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, όπου η συνεισφορά της συνεχώς διευρύνεται.

Παράλληλα, όμως, διευρύνεται και η παρουσία της εταιρίας στις αγορές της Μέσης Ανατολής (πρόσφατα ανακοίνωσε την ανάληψη νέων έργων). Τα δύο συγκεκριμένα «μαξιλάρια» βοηθούν στην αντιμετώπιση της σοβαρής κρίσης του κατασκευαστικού κλάδου στην Ελλάδα. Τα έσοδα του ομίλου από την ενέργεια άγγιξαν τα 107 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο και τα καθαρά κέρδη ανήλθαν στα 5,3 εκατ. ευρώ. 

Όσον αφορά τον όμιλο J&P ΑΒΑΞ, είχε προ φόρων κέρδη 5 εκατ. από την Ελλάδα, τα οποία διαμορφώθηκαν μόλις στις 123.000 μετά τη φορολόγηση.

Αντίθετα, είχε προ φόρων κέρδη 1 εκατομμύριο από το εξωτερικό, που επιβαρύνθηκαν με πολύ χαμηλό συντελεστή φορολόγησης. Τα μικρά κέρδη που παρουσιάζει στο εννεάμηνο προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από τα εκτός Ελλάδος εργοτάξια.

***Τα αναλυτικά αποτελέσματα εννεαμήνου των εισηγμένων τεχνικών εταιριών δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".