Σε ραντεβού στα… τυφλά απειλεί να εξελιχθεί, πριν καν ξεκινήσει, η προσπάθεια της ευρωζώνης να βρει νέα αποτελεσματική «θεραπεία» στην κρίση χρέους και στην εξελισσόμενη μετάστασή της στον χρηματοοικονομικό τομέα, αυξάνοντας τον κίνδυνο να βρεθεί η Ελλάδα αντιμέτωπη με λύσεις τις οποίες απεύχεται.

Χθες, μέσα σε μερικές ώρες, η Ευρώπη έριξε στο τραπέζι και «μισοέκαψε» τη λύση μόχλευσης των κεφαλαίων του EFSF, χωρίς αύξηση των εγγυήσεων από τις χώρες-μέλη.

Ταυτόχρονα, ήρθε στην επιφάνεια και η διχογνωμία μεταξύ των κρατών για το αν η Ελλάδα θα πρέπει να κουρέψει το χρέος της σε μεγαλύτερο ποσοστό από αυτό που προβλέπει το πρόγραμμα rollover των ελληνικών ομολόγων (PSI).

Ενώ ο κ. Lorenzo Bini Smaghi, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, παραδέχτηκε ότι το θέμα της μόχλευσης του ταμείου έχει τεθεί επί τάπητος, διευκρινίζοντας πως τα κεφάλαια του EFSF θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως ενέχυρο, η Γερμανία έσπευσε να τραβήξει κόκκινη γραμμή στη σχετική συζήτηση.

Ο εκπρόσωπος της κ. Ά. Μέρκελ, κ. Σ. Σάιμπερτ, τόνισε ότι η γερμανική κυβέρνηση δεν συμφωνεί με αλλαγές στο EFSF, πέραν των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου, ενώ ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών κ. Σόιμπλε χαρακτήρισε ανόητη ιδέα την αύξηση των κεφαλαίων του EFSF, καθώς σημαίνει ότι κάποιες χώρες θα χάσουν την αξιολόγηση «ΑΑΑ».

Την ίδια στιγμή, η εναλλακτική εκδοχή της δημιουργίας εταιρίας ειδικού σκοπού που θα ανήκει στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και θα έχει ως εγγύηση κεφάλαια από το EFSF προσέκρουε στην… πραγματικότητα. Και αυτό διότι έγινε αντιληπτό ότι απαιτεί αφενός τη συναίνεση της Μεγάλης Βρετανίας, που αποτελεί ιδρυτικό μέλος της ΕΤΕπ, και αφετέρου μια χρονοβόρα διαδικασία τροποποίησης του καταστατικού της τράπεζας.

Μέσα σε αυτό το κλίμα κακοφωνίας, ελάχιστοι πιστεύουν ότι η ευρωζώνη θα μπορέσει να λάβει αποφάσεις στο Eurogroup της 3ης Οκτωβρίου για το πώς θα «αβγατίσουν» τα κεφάλαια του EFSF, χωρίς να αυξηθούν οι εγγυήσεις από τις χώρες με αξιολόγηση «ΑΑΑ».

Η αντίστροφη μέτρηση, όμως, έχει ξεκινήσει, καθώς μέσα στις επόμενες 37 ημέρες, μέχρι δηλαδή τη σύνοδο των G20, η ευρωζώνη θα πρέπει να έχει καταλήξει σε ένα ολοκληρωμένο, έστω και επί της αρχής, σχέδιο για το πώς θα αντιμετωπίσει τη διαχεόμενη κρίση χρέους σε χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία και κυρίως τη μετάστασή της στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα.

Προς το παρόν, οι αγορές προεξοφλούν ότι ακόμη και υπό αυτά τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια θα υπάρξουν λύσεις, εξ ου και η ανοδική αντίδραση χθες στα διεθνή χρηματιστήρια. Αντίδραση που θα αποδειχτεί βραχύβια, σύμφωνα με στέλεχος ξένης επενδυτικής τράπεζας, αν συνεχιστεί η δημόσια διαφωνία για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν.

Επίσπευση του ESM προκρίνει η Γερμανία

Κόντρα στην ευρωπαϊκή εκδοχή του «Γάμου της Κανά», τη μόχλευση δηλαδή των κεφαλαίων του EFSF, η Γερμανία δείχνει να προκρίνει την επίσπευση κατά έναν περίπου χρόνο της δημιουργίας του μόνιμου ευρωπαϊκού μηχανισμού σταθερότητας, ESM, ο οποίος βάσει του αρχικού σχεδιασμού θα τεθεί σε ισχύ στα μέσα του 2013.

Εν αντιθέσει με το EFSF, που χρηματοδοτείται μέσω κρατικών εγγυήσεων, μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης του ESM προκύπτει από καταβολές των κρατών-μελών που μπορούν πολύ ευκολότερα να «μοχλευτούν» από τις κεφαλαιαγορές.

Η επίσπευση της δημιουργίας του ESM κρύβει ευκαιρίες αλλά και κινδύνους για την Ελλάδα, καθώς βασικό κριτήριο για την υπαγωγή μιας χώρας στον μόνιμο μηχανισμό αποτελεί η βιωσιμότητα του χρέους της.

Ρήγμα και για το ελληνικό «κούρεμα»

Οι Γερμανοί έχουν ήδη επίσημα θέσει θέμα αναθεώρησης των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου αναφορικά με το πακέτο διάσωσης της Ελλάδας, ενισχύοντας τις υποψίες ότι προωθούν Plan B το οποίο προβλέπει «κούρεμα» 50% του ελληνικού χρέους αντί του 21% που προβλέπει το PSI. Για το θέμα αυτό έχουν εκτενές ρεπορτάζ οι Financial Times, στο οποίο τονίζεται πάντως ότι υπάρχουν αντιθέσεις με άλλα ευρωπαϊκά κράτη και την ΕΚΤ, αλλά και διχογνωμία εντός της ίδιας της Γερμανίας.

Πάντως, το σενάριο περαιτέρω «κουρέματος» συζητήθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνάντηση του πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου με τη Γερμανίδα καγκελάριο κ. Ά. Μέρκελ, με την ελληνική πλευρά να επιμένει ότι στο μεσοδιάστημα απαιτείται η πλήρης εφαρμογή των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου.

Δεν είναι τυχαίο ότι στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε χθες ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών επιχείρησε να τραβήξει κόκκινη γραμμή, ζητώντας να υπάρξει συμφωνία-«πακέτο» για το νέο μεσοπρόθεσμο και την πλήρη εφαρμογή του PSI, γνωρίζοντας προφανώς εκ των προτέρων ότι οι αποφάσεις τελικά θα ληφθούν από άλλους.

«Να κλείσει τώρα η πλήρης εφαρμογή του PSI»

«Αυτό το οποίο εμείς θέλουμε είναι να κλείσουμε τώρα και την αναθεώρηση του μεσοπρόθεσμου, γιατί θέλουμε όχι απλώς και μόνον την έκτη δόση αλλά και τις προϋποθέσεις για την εφαρμογή του νέου προγράμματος», είπε ο κ. Βενιζέλος, τονίζοντας ότι προϋποθέσεις του νέου προγράμματος είναι η κύρωση από τα 17 κοινοβούλια του νέου θεσμικού πλαισίου του EFSF και η πλήρης εφαρμογή του PSI.

Το κλίμα των τελευταίων εβδομάδων, αναφορικά με το ελληνικό χρέος, οδήγησε, όπως έγραψε το Euro2day, σε αύξηση του ποσοστού συμμετοχής στο PSI, το οποίο ενδέχεται να ξεπεράσει και το 90%.

Το υπουργείο Οικονομικών θεωρεί ότι η συγκυρία είναι ιδανική ώστε, αφού ψηφιστούν από τα κοινοβούλια οι αποφάσεις της 21ης Ιουλίου, να προχωρήσει η διαδικασία των δεσμευτικών πια προσφορών και η ανταλλαγή να ολοκληρωθεί έως τα τέλη Νοεμβρίου ή έστω τα μέσα Δεκεμβρίου.

Στην πράξη, όμως, το ερώτημα πλέον δεν φαίνεται να είναι απλώς πότε θα κλείσει το PSI, αλλά εάν θα κλείσει κι αν θα αφορά σε «κούρεμα» 21% ή σε πολύ πιο δραστική αντιμετώπιση των ιδιωτών πιστωτών.

* To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.