Επί των ημερών της προηγούμενης κυβέρνησης, η Εγνατία Οδός Α.Ε. σύναψε δάνεια περί το ένα δισ. ευρώ με ενέχυρο τα μελλοντικά έσοδα από τα διόδια και τον ΦΠΑ!

Τώρα τα δάνεια «τρέχουν», αλλά τα διόδια ξεχάστηκαν. Οι σταθμοί διοδίων κατασκευάζονται, οι συμβάσεις για τη διαχείρισή τους υπογράφονται, αλλά δεν υπογράφεται η κοινή υπουργική απόφαση που θα τους θέσει σε λειτουργία. «Πώς να υπογραφεί απόφαση όταν η σημερινή κυβέρνηση υποσχόταν φθηνότερα διόδια στους αυτοκινητοδρόμους;», αναρωτιούνται όσοι ασχολούνται με τα δημόσια έργα.

Ταυτόχρονα, ουδείς έχει καταλάβει ποια είναι η ακριβής στρατηγική του υπουργείου Υποδομών για την Εγνατία: στην περίπτωση όπου παραχωρήσει την εκμετάλλευση και λειτουργία της σε ιδιώτες (μέσω του «τεμαχισμού» σε δύο ή τρία τμήματα), τι ακριβώς θα συμβεί με τους εργολάβους που έχουν ήδη υπογράψει συμβάσεις για διαχείριση των σταθμών διοδίων;

Η διοίκηση της Εγνατία Οδός Α.Ε. υπογράφει συμβάσεις διαχείρισης των σταθμών διοδίων με εργολάβους (είναι γνωστή η ιστορία με τους εργαζομένους της ΑΕΓΕΚ Κατασκευαστική στα διόδια Πολυμύλου Κοζάνης -τα μοναδικά που λειτουργούν-, που περίμεναν αρκετό καιρό τους μισθούς), ενώ αντίστοιχες συμβάσεις προωθούνται και για τη διαχείριση Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ). Μήπως ο οδικός άξονας, που κατασκευάστηκε διά της σαλαμοποίησης σε εκατοντάδες συμβάσεις, παραχωρείται διά της σαλαμοποίησης;

Στο υπουργείο επισημαίνουν πως οι συμβάσεις είναι διετείς και συνεπώς δεν θα υπάρξει πρόβλημα αν προχωρήσει η διαδικασία για παραχώρηση του συνόλου του οδικού άξονα σε ιδιώτες. Προς το παρόν, θεωρείται δύσκολη η προσέλκυση επενδυτών, όταν τα υπόλοιπα οδικά έργα με συμβάσεις παραχώρησης είναι μπλοκαρισμένα εδώ και έναν χρόνο.

Από το καλοκαίρι είναι έτοιμοι οι σταθμοί διοδίων στην Ανάληψη Θεσσαλονίκης, στο Μαλακάσι και στα Τύρια Ιωαννίνων και στον Ίασμο Κομοτηνής. Στο Μαλακάσι και στα Τύρια, για παράδειγμα, η ΑΚΤΩΡ κατασκεύασε προσωρινούς σταθμούς (μέχρι να κατασκευαστούν οι μόνιμοι σε 18 μήνες) ώστε να κερδηθεί χρόνος, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει εκδοθεί η υπουργική απόφαση των υπουργών Υποδομών και Οικονομικών για τη λειτουργία τους.

Μέχρι το τέλος του χρόνου θα είναι έτοιμοι ο σταθμός διοδίων της Μουσθένης και ο σταθμός στο Κλειδί (συμπληρωματικά των Μαλγάρων). Σε εξέλιξη βρίσκονται οι εργασίες για τρεις ΣΕΑ (στις περιοχές Ελευθεροχώρι Πιερίας, Σώστης Κομοτηνής και Αρδάνειο Έβρου), ενώ αυτές τις ημέρες επρόκειτο να προκηρυχτεί ο διαγωνισμός για τους αναδόχους σε έξι νέους Σταθμούς Εξυπηρέτησης (στις περιοχές Περιστέρι, Ταξιάρχης, Σιάτιστα, Πολύμυλο και Καρδάλη).

Προς το παρόν, με την κίνηση να έχει περιοριστεί κατά 15% την τελευταία διετία και το ετήσιο κόστος συντήρησης των 670 χιλιομέτρων του οδικού άξονα στα 90 εκατ. ευρώ, η διοίκηση πιέζει για την έναρξη λειτουργίας των σταθμών διοδίων. Οι λυόμενοι σταθμοί διοδίων τοποθετήθηκαν για τον εξευμενισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Κομισιόν έχει φτάσει ένα βήμα πριν από τη διεκδίκηση επιστροφής των κοινοτικών κονδυλίων (ύψους άνω των τριών δισ. ευρώ) επειδή καθυστερεί η έναρξη λειτουργίας των διοδίων.

Μέχρι να λειτουργήσουν οι σταθμοί διοδίων η οικονομική κατάσταση της Εγνατία Οδός Α.Ε. θα παραμένει εξαιρετικά δυσάρεστη. Το 2010 η εταιρία είχε έσοδα περί τα 5 εκατ. ευρώ και υποχρεώσεις γύρω στα 810 εκατ. ευρώ! Οι ζημίες εκτοξεύτηκαν από τα 8 εκατ. το 2008 στα 91,2 εκατ. ευρώ το 2010.

Όσο για τις εξαγγελίες σύμφωνα με τις οποίες τα διόδια στην Εγνατία θα είναι κατά 25% φθηνότερα σε σύγκριση με τους υπόλοιπους οδικούς άξονες, δεν είναι αρκετές για να περιορίσουν τις αντιδράσεις κατοίκων.