Oύτε και ο πλέον απαισιόδοξος αναλυτής δεν θα μπορούσε να φανταστεί στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας ότι θα ήταν δυνατόν να υποχωρήσουν τόσο οι αποτιμήσεις των εταιρειών του κλάδου της πληροφορικής στο Χ.Α. όσο και οι οικονομικές επιδόσεις τους.

Από τότε μέχρι σήμερα, είχαμε το «λουκέτο» στον όμιλο του αείμνηστου Αθανάσιου Πουλιάδη, τη συνεχιζόμενη προσπάθεια διάσωσης του ομίλου Altec από τις τράπεζες (η μετοχή έχει καθηλωθεί στα 4 λεπτά του ευρώ) και γενικότερα τη δραματική συρρίκνωση των κερδών ακόμη και για τις επιχειρήσεις του χώρου που λειτούργησαν μεθοδικά, έδρασαν νοικοκυρεμένα και κατάφεραν να διευρύνουν την τεχνογνωσία τους και να αναλάβουν σημαντικά έργα στο εξωτερικό.

Η ανακοίνωση των εξαμηνιαίων αποτελεσμάτων των εισηγμένων μας παρέχει ενδεικτική εικόνα για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στον κλάδο της πληροφορικής. Έχουμε λοιπόν και λέμε:

* Η Unisystems (θυγατρική του ομίλου Quest, ανάμεσα στις ηγέτιδες δυνάμεις στον χώρο του λογισμικού) είδε τον κύκλο εργασιών της να μειώνεται από τα 39,4 εκατ. ευρώ στα 32,4 εκατ. ευρώ και τα καθαρά κέρδη της να περιορίζονται από τα 2,1 εκατ. ευρώ στις 390.000 ευρώ.

* Οι πωλήσεις του ομίλου Intracom, που αφορούν σε «ολοκληρωμένες λύσεις πληροφορικής προς τον δημόσιο τομέα και τις τράπεζες» (πρόκειται κατά κύριο λόγο για την παλιά Intrasoft), κατά το πρώτο φετινό μισό του έτους υποχώρησαν από τα 69,1 εκατ. ευρώ στα 61,5 εκατ. ευρώ και το EBITDA της συγκεκριμένης δραστηριότητας επιδεινώθηκε από τα -415.000 ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του 2010 στα -5 εκατ. ευρώ φέτος...

* Ζημίες επίσης είχαμε στο πρώτο εξάμηνο τόσο για τη (νοικοκυρεμένη) Byte όσο και για τη μητρική εταιρεία Inform Π. Λυκος, καθώς τα θετικά ενοποιημένα αποτελέσματα του ομίλου οφείλονται στις δραστηριότητες του εξωτερικού.

* Επίσης, είδαμε σοβαρές εταιρείες του κλάδου (Profile, Space Hellas κ.ά.) να περιορίζουν τα κέρδη τους σε πολύ χαμηλά σε σχέση με τα προ της κρίσης επίπεδα.

* Φωτεινή εξαίρεση των τελευταίων ετών είναι η εταιρεία MLS Πληροφορική, που δραστηριοποιείται σε εξειδικευμένα λογισμικά (εκπαίδευση, συστήματα πλοήγησης κ.λπ.) και καταφέρνει να σημειώνει υψηλή κερδοφορία, επεκτεινόμενη παράλληλα και στο εξωτερικό.

Βασικός μέτοχος εισηγμένης εταιρείας του χώρου υποστηρίζει: «Τα αποτελέσματα στον κλάδο θα μπορούσαν να είναι πολύ χειρότερα, αλλά οι εταιρείες έχουν προχωρήσει σε δραστικές μειώσεις δαπανών, θέτοντας όμως με αυτόν τον τρόπο σε κίνδυνο τις μελλοντικές προοπτικές τους.

Απολύονται πλέον στελέχη με πολύ μεγάλη πείρα και κατευθύνονται στο εξωτερικό. Χάνεται πολύ μεγάλη τεχνογνωσία, την οποία είχαμε κουραστεί πολύ να αποκτήσουμε».
Όλα αυτά έχουν και τον δικό τους χρηματιστηριακό αντίκτυπο, καθώς η πλειονότητα των επιχειρήσεων διαπραγματεύεται στο ταμπλό (βλέπε τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα) κάτω από τα 10 εκατ. ευρώ, έχοντας να παρουσιάσει μικρούς τζίρους και ασήμαντα κέρδη. Και αν μάλιστα έλειπαν και τα έργα του εξωτερικού...

--- Οι εκτιμήσεις

Οι παράγοντες του κλάδου της πληροφορικής αναμένουν πως για το άμεσο τουλάχιστον μέλλον οι τράπεζες και οι μεγάλες επιχειρήσεις θα εξακολουθήσουν να είναι σφιχτές στις παραγγελίες τους, ή ενδεχομένως και να γίνουν ακόμη πιο φειδωλές στις επενδύσεις τους για τεχνολογία. Οι δουλειές που κυρίως προχωρούν στο μέτωπο των εταιρειών είναι εκείνες όπου προκύπτει μείωση λειτουργικού κόστους για τον πελάτη, και μάλιστα εμφανής σε μικρό χρονικό διάστημα από την παράδοση του έργου.

Αντίθετα, συγκρατημένη αισιοδοξία επικρατεί όσον αφορά στο ξεμπλοκάρισμα των κρατικών έργων του ΕΣΠΑ αλλά και γενικότερα, έργων που είναι απαραίτητα για το... μάζεμα των δημόσιων δαπανών και τη συγκράτηση του δημοσιονομικού ελλείμματος. «Δεν μπορεί, θα τους πιέσει η ίδια η τρόικα να τα προχωρήσουν», δήλωσε πρόεδρος εισηγμένης του κλάδου.

Μεταξύ των έργων που θεωρούνται φλέγοντα είναι, για παράδειγμα, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση των ασφαλιστικών ταμείων, τα λογισμικά των νοσοκομείων, η προστασία των συνόρων, ο εκσυγχρονισμός στα συστήματα του υπουργείου Οικονομικών και της πολεοδομίας κ.ά.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, οι παράγοντες του χώρου της πληροφορικής... κρατούν μικρό καλάθι, επισημαίνοντας επίσης και το μεγάλο θέμα της χρηματοδότησης των έργων και της ρευστότητας των εταιρειών.

Η επιφυλακτικότητα αυτή προκύπτει και από τους στόχους που έχουν θέσει και τις στρατηγικές τις οποίες προτίθενται να ακολουθήσουν οι επιχειρήσεις πληροφορικής για το δεύτερο μισό του 2011.

ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΠΕΝΤΕ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ

* QUEST HOLDINGS: Στo τμήμα του ομίλου Quest που δραστηριοποιείται στο λογισμικό για μεγάλα έργα (Unisystems), η διοίκησή του διαπιστώνει μείωση των δαπανών και των επενδύσεων που προγραμματίζονται στις τράπεζες και στις επιχειρήσεις τηλεπικοινωνιών, για λόγους περιορισμού των εξόδων, καθώς και συνεχιζόμενη δυστοκία και καθυστέρηση στην ανάθεση έργων πληροφορικής στον δημόσιο τομέα. Για να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα, λαμβάνονται μέτρα περιορισμού των δαπανών, ο όμιλος επιχειρεί διεύρυνση του πελατολογίου εκτός Ελλάδος κ.λπ.

* Space HELLAS: Για συνεχιζόμενη αβεβαιότητα τόσο στην Ελλάδα όσο και στον παγκόσμιο επιχειρηματικό χάρτη, που την υποχρεώνει να βασιστεί στην αρχή της ανάληψης διαχειρίσιμου ρίσκου σε νέες αγορές και projects, με ταυτόχρονη διατήρηση του συγκριτικού της πλεονεκτήματος στους υπάρχοντες πελάτες, κάνει λόγο η διοίκηση της εταιρείας. Οι πωλήσεις εκτός Ελλάδος θα περιορίζονται μόνο σε προϊόντα προστιθέμενης αξίας, που δίνουν συγκριτικό πλεονέκτημα στις αγορές του εξωτερικού (π.χ. προϊόντα ασφάλειας και διαχείρισης κινδύνου, συστήματα τηλεδιαχείρισης κ.λπ.) και θα γίνονται σε συνεργασία με αξιόπιστους τοπικούς συνεργάτες.

* PS SYSTEMS: H εισηγμένη εταιρεία τα τελευταία χρόνια έχει αναδιαρθρώσει τις εργασίες της, δίνοντας έμφαση στην παραγωγή προγραμμάτων υψηλότερης προστιθέμενης αξίας, στα οποία συγκαταλέγεται και το λογισμικό για τον τομέα της υγείας.

Η διοίκηση της PC Systems αναφέρει: «Παρ’ όλο που το 2011 προβλέπεται να είναι μία ακόμη δύσκολη χρονιά για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας αλλά και για τον κλάδο της πληροφορικής, η εταιρεία είναι αισιόδοξη ότι, με τις κινήσεις που έχει ήδη κάνει, τα αποτελέσματα του 2011 θα είναι βελτιωμένα σε σχέση με τα αντίστοιχα του 2010.

Συγκριτικό πλεονέκτημα της επιχείρησης αποτελούν οι σημαντικές εξασφαλισμένες μακροχρόνιες συμβάσεις που δημιουργούν σταθερές ταμειακές ροές σε βάθος χρόνου, οι κινήσεις οι οποίες έχουν γίνει για την εξασφάλιση νέων συμβάσεων -ιδιαίτερα στον τομέα της τηλεμετρίας- εντός και ιδιαίτερα εκτός Ελλάδος, η σημαντική μείωση της βάσης κόστους (σταθερά έξοδα) καθώς και το δανειακό της μίγμα, αφού η πλειονότητα των δανείων της είναι εξασφαλισμένη με συμβάσεις και απαιτήσεις και στην ουσία αυτοεξυπηρετείται».

* Byte COMPUTERS: Επιδίωξη της Βyte κατά το δεύτερο μισό του οικονομικού έτους 2011 είναι να διεκδικήσει την ανάθεση έργων, για τα οποία έχει ήδη καταθέσει προσφορές, τόσο από τον ιδιωτικό όσο και από τον δημόσιο τομέα. Στον ιδιωτικό τομέα η εταιρεία έχει δώσει μεγαλύτερη έμφαση στις λύσεις επιχειρησιακού λογισμικού ERP & CRM.

Στον δημόσιο τομέα έχει καταθέσει περισσότερες από 20 προσφορές σε διαγωνισμούς με συνολικό προϋπολογισμό άνω των 30 εκατ. ευρώ, των οποίων η αξιολόγηση δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, και συνεχίζει την προετοιμασία συμμετοχής της σε νέους διαγωνισμούς που έχουν προκηρυχτεί. Μερικοί φορείς είναι η ΔΕΗ, η ΕΥΔΑΠ, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, τα ΕΛΤΑ, η Τράπεζα της Ελλάδος, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, το υπουργείο Δικαιοσύνης, η Κοινωνία της Πληροφορίας κ.ά.

* PROFILE: Το δεύτερο εξάμηνο της φετινής χρονιάς αναμένεται επίσης ιδιαίτερα δύσκολο λόγω των αρνητικών συγκυριών στην οικονομία, που έχουν πλήξει κυρίως την εγχώρια αγορά, στην οποία δραστηριοποιείται η εισηγμένη εταιρεία. Στην πραγματικότητα, οι εξελίξεις είναι αδύνατον να προβλεφθούν με ακρίβεια και η διοίκηση του εισηγμένου ομίλου δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει την πορεία της αγοράς, δεδομένων των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών αλλά και της διάρκειας και της έντασης της ύφεσης που πλήττει την εγχώρια αγορά, η οποία αναπόφευκτα επηρεάζει τη δραστηριότητα και ιδίως τα έσοδα της Profile.

Παρ’ όλα αυτά, η διοίκηση της εισηγμένης, έχοντας προχωρήσει σε ουσιαστική αναδιάρθρωση της λειτουργίας του ομίλου, «θα επικεντρώσει τις προσπάθειές της στα μερίδια αγοράς, που εκτιμάται ότι θα προκύψουν από την αναδιάρθρωσή της, και στον σημαντικό περιορισμό των δαπανών, ο οποίος ήδη υλοποιείται μέσω ιδίως της αναδιοργάνωσης των εταιρικών λειτουργιών και της αναδιάρθρωσης των επιμέρους διευθύνσεων.
 
Επιπλέον, η επικέντρωση της εταιρείας στις αγορές του εξωτερικού, με τις ανάλογες ενέργειες υποστήριξης, δημιουργεί συγκρατημένη αισιοδοξία για την τελική επίτευξη των οικονομικών μεγεθών της». 

* Ο σχετικός πίνακας που αφορά στον κλάδο πληροφορικής στο α' εξάμηνο του 2011, δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη: "Συνοδευτικό Υλικό".