Υπερεποπτικές εξουσίες για τη διασφάλιση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος παρέχει στην Τράπεζα της Ελλάδος νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που κατατέθηκε στη Βουλή και προβλέπει από "σπάσιμο" πιστωτικών ιδρυμάτων σε υγιείς και bad τράπεζες έως υποχρεωτικές αυξήσεις κεφαλαίου, οι οποίες μπορεί να γίνουν ακόμα και με παραίτηση των παλαιών μετόχων.

Μεταξύ των διατάξεων-φωτιά και η δυνατότητα της Τράπεζας της Ελλάδος να προεγκρίνει τις συναλλαγές των πιστωτικών ιδρυμάτων ή να διορίζει επίτροπο, ο οποίος σε ακραίες καταστάσεις θα μπορεί ακόμα και να αναλαμβάνει τη διοίκηση του πιστωτικού ιδρύματος. Προβλέπονται, παράλληλα, μεγάλα πρόστιμα στα μέλη των Δ.Σ. των τραπεζών που δεν ανταποκρίνονται στις προσταγές της ΤτΕ αλλά και μέτρα για τη διασφάλιση των συμφερόντων των καταθετών σε κάθε περίπτωση.

Το νομοσχέδιο εναρμονίζει την ελληνική νομοθεσία με σχετικές κοινοτικές οδηγίες και μέτρα που ισχύουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες εδώ και δεκαετίες, ενώ είναι προφανές ότι διά της αυστηροποίησης της εποπτείας και των δυνατοτήτων παρέμβασης της Τράπεζας της Ελλάδος δημιουργείται ένας ακόμα μοχλός πίεσης για την εύρεση λύσεων στα όποια προβλήματα κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών από την αγορά, υπό την απειλή οι υφιστάμενοι μέτοχοι να δουν τις τράπεζές τους να κρατικοποιούνται (με την παρέμβαση του ΤΧΣ) ή ακόμα και να χάνουν τις μετοχές τους...

Στις βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου προβλέπονται:

1. Η δυνατότητα της Τράπεζας της Ελλάδος να απαιτεί αύξηση κεφαλαίου πιστωτικών ιδρυμάτων αλλά και να διορίζει επίτροπο, ο οποίος μάλιστα θα μπορεί σε ακραίες περιπτώσεις να αναλαμβάνει και τη διοίκηση του ιδρύματος. Στην περίπτωση όπου μια τράπεζα δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει τις κεφαλαιακές της υποχρεώσεις, προβλέπεται με την παρέμβαση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας η δυνατότητα να σπάει στα δύο, μεταβιβάζοντας όλα τα υγιή περιουσιακά στοιχεία και τις καταθέσεις της σε ένα μεταβατικό πιστωτικό ίδρυμα, σε υγιή τράπεζα δηλαδή. Σε αυτήν την περίπτωση, η άδεια του παλαιού πιστωτικού ιδρύματος ανακαλείται και αυτό τίθεται σε ειδική εκκαθάριση. Οι δε παλαιές μετοχές ακυρώνονται.

2. Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει τη δυνατότητα να υποδείξει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου του πιστωτικού ιδρύματος για λόγους είτε προληπτικούς είτε εξυγίανσης. Στην πρώτη περίπτωση, τα πιστωτικά ιδρύματα δύνανται να εκδώσουν προνομιούχες μετοχές (αν και πάλι είναι στη διακριτική ευχέρεια της ΤτΕ να το αποφασίσει), ενώ στη δεύτερη οι μετοχές που εκδίδονται είναι κοινές και κατά την αύξηση κεφαλαίου τα δικαιώματα προτίμησης των παλαιών μετόχων δεν ισχύουν. Τότε, προβλέπεται μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων (δικαιωμάτων και υποχρεώσεων) του πιστωτικού ιδρύματος και πάλι κατόπιν απόφασης του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος.

Η μεταβίβαση γίνεται προς μεταβατικό πιστωτικό ίδρυμα, προς ήδη λειτουργούν πιστωτικό ίδρυμα ή άλλο πρόσωπο, η κατοχή των οποίων δεν προϋποθέτει άδεια λειτουργίας πιστωτικού ιδρύματος.

Με το μέτρο αυτό σκοπείται η μεταβιβαστική εξυγίανση ενός τμήματος της περιουσίας του πιστωτικού ιδρύματος, με τα σχετικά δικαιώματα, υποχρεώσεις και συμβατικές σχέσεις να μεταφέρονται σε υγιείς φορείς, ενώ το ίδιο το πιστωτικό ίδρυμα λαμβάνει αντίστοιχο αντάλλαγμα.

Στο υγιές νέο πιστωτικό ίδρυμα μεταβιβάζονται υποχρεωτικά το σύνολο των εγγυημένων καταθέσεων και οι καταθέσεις του ελληνικού δημοσίου. Η άδεια του παλαιού πιστωτικού ιδρύματος ανακαλείται και αυτό τίθεται σε ειδική εκκαθάριση, οι δε παλαιές μετοχές ακυρώνονται.

Το μετοχικό κεφάλαιο του μεταβατικού πιστωτικού ιδρύματος καταβάλλεται από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Το μεταβατικό πιστωτικό ίδρυμα δεν μπορεί να λειτουργήσει για διάστημα πέραν των δύο ετών (υπάρχει δυνατότητα παράτασης) και η διαδικασία πώλησής του γίνεται με πλειστηριασμό που διενεργεί το διοικητικό του συμβούλιο ύστερα από αποτίμηση της περιουσίας του.

3. Επίτροπος. Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει τη δυνατότητα διορισμού επιτρόπου σε πιστωτικό ίδρυμα στην περίπτωση όπου αυτό παραβιάζει νόμους ή υποχρεώσεις του ή διαφαίνεται από την όλη πορεία του κίνδυνος για το ίδιο ή για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, όταν δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει τις κεφαλαιακές του υποχρεώσεις, όταν δεν καταρτίζει ή δεν εφαρμόζει σχέδια ανάκαμψης και εξυγίανσης και όταν δεν συμμορφώνεται με αποφάσεις της ΤτΕ που αφορούν στην αύξηση του κεφαλαίου του και στη μεταβίβαση περιουσιακών του στοιχείων. Η δράση του επιτρόπου μπορεί να φτάνει σε ακραίες περιπτώσεις έως και την ανάληψη της διοίκησης του ιδρύματος.

Συγκεκριμένα, αναφέρεται: "Ο επίτροπος υποχρεούται να παρέχει οποιοδήποτε άλλο στοιχείο ή να υποβάλλει οποιαδήποτε πρόσθετη έκθεση του ζητηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος. Ο επίτροπος επιβλέπει την εφαρμογή ή εφαρμόζει ο ίδιος το σχέδιο δράσης. 

Στις περιπτώσεις εφαρμογής του παρόντος άρθρου, είναι δυνατή η σφράγιση γραφείων και εγκαταστάσεων του πιστωτικού ιδρύματος από όργανα της Τράπεζας της Ελλάδος με τη συνδρομή της αστυνομικής αρχής κατά τους όρους του νόμου. Η διοίκηση και οι εργαζόμενοι του πιστωτικού ιδρύματος υποχρεούνται να παρέχουν στον επίτροπο οποιοδήποτε στοιχείο ή πληροφορία τους ζητηθεί σχετικά με το πιστωτικό ίδρυμα και να διευκολύνουν την άσκηση των κατά τον νόμο και την απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος καθηκόντων του επιτρόπου".

4. Προβλέπεται και η δυνατότητα να δίνεται παράταση του χρόνου εκπλήρωσης ορισμένων ή του συνόλου των υποχρεώσεων του πιστωτικού ιδρύματος, χάριν προστασίας των καταθετών. Κατά τη διάρκεια της παράτασης αναστέλλονται οι ατομικές διώξεις κατά του πιστωτικού ιδρύματος, ενώ αποσαφηνίζεται ότι η παράταση της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων που είναι ή καθίστανται ληξιπρόθεσμες δεν ενεργοποιεί τη διαδικασία αποζημιώσεων καταθετών και επενδυτών - πελατών.

Κοινοτικές οδηγίες

Με το νομοσχέδιο μεταφέρονται επίσης στην ελληνική έννομη τάξη τρεις οδηγίες, που ενισχύουν τη διαφάνεια στη χρηματοοικονομική αγορά. Η πρώτη αφορά στα Ιδρύματα Ηλεκτρονικού Χρήματος (π.χ. εκδότες πιστωτικών καρτών), η δεύτερη οδηγία αφορά στη δυνατότητα συνεργασίας των εποπτικών αρχών της χώρας υποδοχής και της χώρας της έδρας ενός πιστωτικού ιδρύματος, υποκαταστήματα του οποίου λειτουργούν σε άλλη χώρα και αναπτύσσουν εκεί σημαντικό μέρος της συνολικής δραστηριότητας της τράπεζας, και η τρίτη αφορά στο σύστημα πληρωμών και στα συστήματα διακανονισμών αξιογράφων και παροχής διασυνοριακών χρηματοοικονομικών ασφαλειών.

Ξεχωριστό κεφάλαιο του νομοσχεδίου αποτελεί ο εκσυγχρονισμός και η συμπλήρωση της νομοθεσίας περί του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους "ώστε αυτό να λειτουργεί με πιο αποτελεσματικό τρόπο, μέσα από τη συγκρότηση θεματικών ενοτήτων που θα επιτρέπουν τον εξειδικευμένο και καλύτερο χειρισμό των υποθέσεων του ελληνικού δημοσίου".

Κύρωση συμφωνίας EFSF

Με το νομοσχέδιο κυρώνεται, επίσης, το νέο θεσμικό πλαίσιο του EFSF, σύμφωνα με τις αποφάσεις της συνόδου κορυφής της ευρωζώνης της 21ης Ιουλίου 2011.

Ο νέος ρόλος του EFSF, τονίζεται σε ανακοίνωση του υπουργείου, συνιστά τη βασική απάντηση της ευρωζώνης στις πιέσεις που ασκούν οι αγορές και η όσο γίνεται ταχύτερη ενεργοποίηση του μηχανισμού αυτού έχει κρίσιμη σημασία και για την εφαρμογή του ελληνικού προγράμματος αλλά και γενικότερα για την ικανότητα της ευρωζώνης να διαχειρίζεται κρίσεις, όπως αυτή που εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια και τις τελευταίες εβδομάδες βρίσκεται σε νέα οξεία φάση.

Φορολογικός Διαιτητής - χρέη δήμων

Με άλλες διατάξεις του νομοσχεδίου ενεργοποιείται ο θεσμός του Φορολογικού Διαιτητή για την εξωδικαστική επίλυση φορολογικών διαφορών, ενώ ορίζεται ότι το υπουργείο Οικονομικών αναλαμβάνει την εξυπηρέτηση των δανείων που έχουν συνάψει οι δήμοι Αχαρνών και Ζωγράφου με τράπεζες του εξωτερικού, ύψους 40 και 25 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Τα ποσά αυτά έχουν ήδη καταβληθεί από το ΥΠΟΙΚ και όσα θα καταβάλλονται για την εξυπηρέτηση των δανείων αυτών μέχρι την εξόφλησή τους θα παρακρατούνται από τους πόρους των ΚΑΠ που αναλογούν στους παραπάνω δήμους.

*** Η αιτιολογική έκθεση
*** Οι διατάξεις του νομοσχεδίου


* To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.