Σε ναρκοπέδιο κινείται η κυβέρνηση κατά τον έλεγχο της τρόικας, την ώρα που η έκθεση του γραφείου προϋπολογισμού της Βουλής αποδομεί τον προϋπολογισμό και το μεσοπρόθεσμο, που συντάχθηκαν μεν από κοινού με την τρόικα, εφαρμόζονται δε με καθυστερήσεις και αστοχίες από την κυβέρνηση.

Από τη Δευτέρα, όταν το υψηλόβαθμο κλιμάκιο της τρόικας ξεκίνησε την εξεταστική του Αυγούστου, δεν υπάρχει, σύμφωνα με πηγές, ούτε ένα πεδίο ελέγχου όπου να διαπιστώνονται ότι όλα πηγαίνουν σύμφωνα με τους σχεδιασμούς.

Το αντίθετο. Στις καταργήσεις και συγχωνεύσεις φορέων οι σχεδιασμοί δεν είναι παρά μόνο στα χαρτιά, στις αποκρατικοποιήσεις από τα 5 δισ. ευρώ που απαιτούνται έως το τέλος του έτους στο ταμείο έχουν μπει μόνο τα 390 εκατ. ευρώ από τον ΟΤΕ, το μισθολόγιο το οποίο θεωρητικά θα ήταν έτοιμο στο τέλος Ιουλίου ακόμα μορφοποιείται και ο προϋπολογισμός, ο οποίος θεωρητικά θα οδηγούσε το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 7,6% του ΑΕΠ, μπάζει από χίλιες μεριές, με αποτέλεσμα ακόμα και με την πλήρη εφαρμογή του μεσοπρόθεσμου οι υπηρεσίες του υπουργείου να θέτουν τον πήχη του ελλείμματος στο 8,5% του ΑΕΠ για φέτος.

Το υπουργείο Οικονομικών άρχισε εδώ και περίπου δέκα ημέρες να απλώνει τον καμβά των αποκλίσεων με φόντο προβλέψεις ύφεσης μεταξύ του 4,5% και του 5,3% (αντί για 3,8% που ήταν η τελευταία εκτίμηση της τρόικας και του υπουργείου), επιδιώκοντας -αν και ο κ. Βενιζέλος επέμενε να μιλά για συζήτηση και όχι για διαπραγμάτευση- χαλάρωση των στόχων για το έλλειμμα.

Η τρόικα, όμως, επιμένει ότι μόνο μέρος των αποκλίσεων οφείλεται στη μεγαλύτερη ύφεση και πιέζει για διορθωτικές κινήσεις όχι στην πλευρά των φόρων, όπου είναι σαφές πια ότι τα όποια όρια της επιχειρηματικής κοινότητας και της κοινωνίας (πλην των φοροφυγάδων, που εξακολουθούν να βασιλεύουν) έχουν προ πολλού εξαντληθεί, αλλά στις δαπάνες.

Έξω φρενών φέρονται, άλλωστε, οι δανειστές μας και με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου. Με το μνημόνιο και το μεσοπρόθεσμο η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές θα είναι μηδέν. Αντίθετα, στο τέλος Ιουλίου ξεπερνούσαν τα 6,6 δισ. ευρώ και εκατοντάδες φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα ακόμα δεν στέλνουν στοιχεία για το τι χρωστάνε!

Σε αυτό το περιβάλλον, η κυβέρνηση επιχειρεί για μία ακόμα φορά φυγή προς τα εμπρός, χωρίς να λείπουν ακόμα και σε αυτήν τη συγκυρία οι ενδοκυβερνητικές έριδες (νωπό είναι ακόμα το τρίγωνο της διαφωνίας για την απελευθέρωση των ταξί μεταξύ των Ραγκούση - Ρέππα - Μόσιαλου, ενώ οι... μπηχτές Βενιζέλου για τα μέτρα που κληρονόμησε από τον κ. Γ. Παπακωνσταντίνου είναι με το γάντι μεν, αλλά διαρκείς).

Στην επιχειρούμενη πάντως για μία ακόμα φορά φυγή προς τα εμπρός χαρακτηριστικό είναι ότι ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου ζήτησε, σύμφωνα με πληροφορίες, έως αύριο λίστα με τους φορείς που θα καταργηθούν, ενώ ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, κ. Βενιζέλος, προανήγγειλε βροχή διαρθρωτικών παρεμβάσεων εντός των επόμενων εβδομάδων, από τις συγχωνεύσεις και το μισθολόγιο έως την εργασιακή εφεδρεία και την εκ βάθρων αλλαγή του φορολογικού.

Την ίδια ώρα, η έκθεση του γραφείου προϋπολογισμού της Βουλής, από την οποία προκύπτει ότι ακόμα και αν εφαρμοστούν εγκαίρως όλα τα μέτρα που έχουν ψηφιστεί και πάλι ο προϋπολογισμός θα πέσει έξω, ήρθε να δώσει ένα ακόμα χτύπημα εντυπώσεων και ουσίας.

"Με βάση ορισμένες πρώτες εκτιμήσεις για τις τάσεις των εσόδων και των δαπανών που έχουν διαμορφωθεί στο επτάμηνο, εκτιμάται ότι το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού θα υπερβεί τις προβλέψεις ακόμα και με την υπόθεση ότι το σύνολο των μέτρων που προβλέπονται στο μεσοπρόθεσμο (και αφορούν στον κρατικό προϋπολογισμό) καθώς και κάποια μέτρα που λήφθηκαν αργότερα θα υλοποιηθούν εγκαίρως και στο ακέραιο έως το τέλος του έτους". Αυτό αναφέρεται στην έκθεση, ενώ σε άλλο σημείο τονίζεται ότι η μεγάλη υστέρηση των εσόδων και η υπέρβαση των δαπανών (που δεν προέρχονται μόνο από τη βαθύτερη ύφεση) έχουν οδηγήσει σε υψηλότερα του αναμενομένου πρωτογενή ελλείμματα, οδηγώντας σε αύξηση του χρέους περισσότερο απ' ό,τι αναμενόταν.

"Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίζουν σε μεγάλο βαθμό τις θετικές επιπτώσεις στη δυναμική του χρέους από τις αποφάσεις της συνόδου κορυφής της 21ης Ιουλίου", αναφέρεται στην έκθεση.
Στο ίδιο πόνημα, όμως, αναφέρονται μία προς μία -και είναι 19 στο σύνολο- οι πληγές του προϋπολογισμού, που εξηγούν τις αποκλίσεις στο έλλειμμα.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκθεση, τα έσοδα έπεσαν έξω γιατί καταγράφονται:

1. Σημαντική μείωση των εισοδημάτων των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων.
2. Υιοθέτηση νέας φορολογικής κλίμακας, η οποία είναι ευνοϊκότερη για εισοδήματα έως 25.000 ευρώ.
3. Υιοθέτηση άλλων μέτρων (αυξημένο ΛΑΦΚΑ), που μειώνουν τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος.
4. Μείωση της απασχόλησης.
5. Μεγαλύτερη από την αναμενόμενη ύφεση.
6. Ένταση της φοροδιαφυγής, σε συνδυασμό με την αναποτελεσματική λειτουργία του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.
7. Συμψηφισμοί υποχρεώσεων και απαιτήσεων μεταξύ του Δημοσίου και των φορολογουμένων.
8. Μείωση εισαγωγών, που οδηγεί σε μείωση δασμών κατά 44,4%.
9. Πτώση των πωλήσεων αυτοκινήτων, που έφερε κάμψη κατά 66,9% στα έσοδα του τέλους ταξινόμησης.
10. Πτώση της κατανάλωσης υγρών καυσίμων και αλλαγή του τρόπου φορολόγησης του πετρελαίου θέρμανσης, που οδήγησε σε μείωση των εσόδων αυτών κατά 17,3%.
11. Περιορισμός της χρήσης κινητών τηλεφώνων, που μείωσε τα έσοδα από το ειδικό τέλος κατά 21,9%.
12. Μεγάλη κάμψη στη ζήτηση ακινήτων, με αποτέλεσμα τα έσοδα από τις μεταβιβάσεις να είναι  λιγότερα κατά 23,9%.
13. Είσπραξη όλων των τελών κυκλοφορίας του 2011 τον Δεκέμβριο του 2010.
14. Οι αρνητικές εξελίξεις στο Χρηματιστήριο Αθηνών έφεραν πτώση στα έσοδα από τον φόρο επί των χρηματιστηριακών συναλλαγών κατά 36,9%.

Από την άλλ,η υπάρχει και η υπέρβαση των δαπανών κοντά στα 3 δισ. ευρώ, η οποία εξηγείται:

1. Από τις αυξημένες επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων. Προβλεπόταν αύξησή τους κατά 6,2% και έχουν αυξηθεί κατά 33,2%.
2. Από τις επιχορηγήσεις προς τον ΟΑΕΔ.
3. Από την αύξηση κατά 39,1% των επιδοτήσεων προς τη γεωργία.
4. Από τις επιχορηγήσεις προς τα νοσοκομεία ύψους 434 εκατ. ευρώ για εξόφληση παλαιότερων υποχρεώσεων και 535 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση τρεχουσών δαπανών.
5. Από τη σημαντική αύξηση των επιστροφών φόρων (15,8%) λόγω της λογιστικής επιστροφής ΦΠΑ στον ΟΣΕ ύψους 380 εκατ. ευρώ.

Τι απαντά ο Βενιζέλος για την έκθεση χρέους της Βουλής

Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Οικονομικών κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων για το πρόβλημα που έχει προκύψει με τη δημοσιοποίηση της έκθεσης του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Όλοι οι υπεύθυνοι διεθνείς οργανισμοί (όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ΔΝΤ και ο ΟΟΣΑ) και όλες οι υπεύθυνες εθνικές ανεξάρτητες αρχές (όπως η Τράπεζα της Ελλάδος) γνωρίζουν με ποιο τρόπο καταρτίζονται, διασταυρώνονται και δημοσιοποιούνται εκθέσεις για την κατάσταση και τις προοπτικές των μακροοικονομικών και δημοσιονομικών μεγεθών.

Αυτήν τη γνώση, την εμπειρία και την υπευθυνότητα είναι προφανές ότι δεν τη διαθέτει ακόμη το Γραφείο Προϋπολογισμού. Το χθεσινό συνεπώς κείμενο δεν διαθέτει τα στοιχεία εγκυρότητας αντίστοιχων διεθνών εκθέσεων.

Όπως είχα την ευκαιρία να συζητήσω χθες με τον κ. Πρόεδρο της Βουλής, θα ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα για την αναβάθμιση και την εγκυρότητα του έργου του Γραφείου Προϋπολογισμού».