ΦΠΑ πολλών ταχυτήτων στην εστίαση αλλά και στα τουριστικά πακέτα που περιλαμβάνουν πρωινό, ημιδιατροφή ή πλήρη διατροφή καθιερώνει το υπουργείο Οικονομικών από την 1η Σεπτεμβρίου, παρά τις αντιδράσεις της αγοράς.

Έτσι, από την 1η Σεπτεμβρίου, ο κλάδος της εστίασης (ταβέρνες, εστιατόρια, πιτσαρίες, σουβλατζίδικα, καντίνες κ.ά.) υπάγονται στον κανονικό συντελεστή 23%, ενώ για τα ξενοδοχεία στο σκέλος που αφορά στα πακέτα με διατροφή ο υψηλός συντελεστής θα επιβαρύνει ποσοστό από 5% έως και 30% της ενιαίας τιμής, χωρίς διαχωρισμό ανάμεσα σε Έλληνες και ξένους τουρίστες.

Από την άλλη πλευρά, καταστήματα που πωλούν τυποποημένα τρόφιμα και φαγητά, όπως για παράδειγμα σούπερ μάρκετ ή παντοπωλεία που λειτουργούν μαζί με ταβέρνες, για τα μεν τυποποιημένα θα εφαρμόζουν συντελεστή 13%, για τα δε φαγητά 23%, ενώ ο μειωμένος συντελεστής δεν αγγίζει για παράδειγμα τα σάντουιτς που πωλούνται συσκευασμένα και επομένως θα επιβαρύνονται με ΦΠΑ 23%!

Η αναμενόμενη διευκρινιστική εγκύκλιος του υπουργείου Οικονομικών εκδόθηκε σήμερα και αναλυτικά ορίζει ότι από την 1η Σεπτεμβρίου 2011 η εστίαση γενικά υπάγεται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ (23%).

Η διάταξη αυτή αφορά και στις υπηρεσίες εστίασης που παρέχονται στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και στα λοιπά καταλύματα, των οποίων οι υπηρεσίες διαμονής φορολογούνται, από 1η/1/2011 με τον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ (6,5%).

Με στόχο την αποφυγή ουσιαστικής επιβάρυνσης του ξενοδοχειακού τομέα, ο οποίος συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη του τουρισμού, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι τα τουριστικά πακέτα συμφωνούνται σε χρόνο προγενέστερο της εκτέλεσής τους, στην περίπτωση όπου οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις παρέχουν υπηρεσίες διαμονής και εστίασης ή άλλες υπηρεσίες έναντι ενιαίας τιμής, υπό την προϋπόθεση ότι ο διαχωρισμός στους επιμέρους συντελεστές δεν είναι εφικτός, αναφέρεται στην εγκύκλιο, γίνεται δεκτό η διάκριση, κατά συντελεστή φόρου, από την 1η/9/2011 να γίνεται ως εξής:

· Διαμονή με πρωινό: 5% της ενιαίας τιμής υπάγεται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ ως αντιπαροχή που καταβάλλεται για το πρωινό.

· Διαμονή με ημιδιατροφή: 15% της ενιαίας τιμής υπάγεται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ ως αντιπαροχή για το πρωινό και το γεύμα.

· Διαμονή με το σύστημα all inclusive (πλήρης διατροφή, περιλαμβανομένων της κατανάλωσης ποτών και της παροχής λοιπών υπηρεσιών που περιλαμβάνονται στο πακέτο, όπως τηλεφωνική εξυπηρέτηση, χρήση ομπρελών, αθλητικές υπηρεσίες κ.ά.): 30% της ενιαίας τιμής υπάγεται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ ως αντιπαροχή που καταβάλλεται για τις υπηρεσίες εστίασης, για την κατανάλωση αλκοολούχων ή μη ποτών και για τις λοιπές παροχές που ενδεχομένως περιλαμβάνει το πακέτο.

Βασική αρχή του συστήματος ΦΠΑ είναι η επιβολή του φόρου επί των αγαθών και υπηρεσιών κατά αντικειμενικό τρόπο, δηλαδή για κάθε αγαθό ή υπηρεσία εφαρμόζεται ο ανάλογος συντελεστής ΦΠΑ, ανεξάρτητα από την ιδιότητα του αγοραστή και τη χώρα προέλευσής του.

Ακόμα, σημειώνεται ότι μία επιχείρηση που εμπορεύεται διαφορετικά είδη αγαθών ή παρέχει διαφορετικά είδη υπηρεσιών και ανεξάρτητα από τον κωδικό δραστηριότητας που αφορά στην κύρια δραστηριότητά της υποχρεούται να εφαρμόζει τον κατά περίπτωση συντελεστή ΦΠΑ, ο οποίος ισχύει για κάθε συγκεκριμένο αγαθό ή κάθε συγκεκριμένη υπηρεσία.

Για παράδειγμα, (α) επιχείρηση που εκμεταλλεύεται παντοπωλείο και ταβέρνα για τα τυποποιημένα είδη διατροφής του παντοπωλείου εφαρμόζει τον μειωμένο συντελεστή, ενώ για την ταβέρνα εφαρμόζει τον κανονικό συντελεστή, (β) σούπερ μάρκετ που διατηρεί και τμήμα παράδοσης έτοιμων γευμάτων για τα προϊόντα του σούπερ μάρκετ εφαρμόζει τον ανάλογο συντελεστή (μειωμένο 13% για τα τυποποιημένα είδη διατροφής) και τον κανονικό συντελεστή 23% για την παράδοση έτοιμων γευμάτων.

Όσον αφορά στα τυποποιημένα είδη διατροφής, συνεχίζουν να υπάγονται στον μειωμένο συντελεστή (13%), παρότι είναι έτοιμα για άμεση κατανάλωση.

Τυποποιημένα θεωρούνται τα είδη διατροφής που παρασκευάζονται για ευρεία κατανάλωση και διατίθενται προς πώληση συσκευασμένα ή είναι εμπορεύσιμα σε μεγάλες συσκευασίες ή ποσότητες και πωλούνται χύμα ή κομμένα σε μικρότερες ποσότητες.

Η περίπτωση αυτή αφορά στα προϊόντα που παρουσιάζονται στα σημεία πώλησης συσκευασμένα, όπως κονσέρβες, αλλαντικά, αλίπαστα, γιαούρτια, έτοιμες σαλάτες, (ταραμοσαλάτα, τυροσαλάτα, ρώσικη κ.λπ.), καθώς και είδη διατροφής που παρουσιάζονται σε μεγάλες συσκευασίες ή σε μεγάλες ποσότητες και διατίθενται χύμα ή κομμένα σε μικρότερες ποσότητες, όπως αλλαντικά, αλίπαστα, τυριά, ελιές, τουρσί και λοιπά παρόμοια.

Σημειώνεται ότι η τοποθέτηση σάντουιτς σε πλαστική ή σε άλλη συσκευασία δεν καθιστά τα αγαθά αυτά τυποποιημένα, κατά συνέπεια υπάγονται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ.

Στον μειωμένο συντελεστή (13%) συνεχίζουν να υπάγονται τα μη παρασκευασμένα είδη διατροφής (ζυμαρικά, όσπρια, λαχανικά, φρούτα, κρέατα, ψάρια, και λοιπά είδη διατροφής, φρέσκα ή κατεψυγμένα), καθώς και τα παρασκευασμένα είδη διατροφής που διατίθενται κατεψυγμένα, ανεξάρτητα από τον κωδικό δραστηριότητας της επιχείρησης. Στο 13% υπάγονται επίσης το ψωμί και τα απλά αρτοσκευάσματα, όπως παξιμάδια, κριτσίνια, φρυγανιές, κουλούρια, κρουασάν, μπισκότα, κέικ και βουτήματα ζαχαροπλαστικής.

Τονίζεται ότι το φυσικό ή τεχνητό μεταλλικό νερό, μη αεριούχο, εξακολουθεί να υπάγεται στον μειωμένο συντελεστή (13%).

Επισημαίνεται, τέλος, ότι ο εφαρμοζόμενος συντελεστής ΦΠΑ δεν εξαρτάται από τη λιανική ή χονδρική παράδοση των αγαθών.

Το υπουργείο Οικονομικών επισημαίνει ότι για θέματα που δεν αντιμετωπίζονται με την παρούσα εγκύκλιο ισχύουν τα αναφερόμενα στην εγκύκλιο ΠΟΛ.1170/5.8.2011.