Σε αγώνα δρόμου έχουν επιδοθεί τα δίκτυα τραπεζών και τα τμήματα private banking για να συλλέξουν όσο το δυνατόν υψηλότερες καταθέσεις εν μέσω αυγουστιάτικης ραστώνης, καθώς δειλά-δειλά οι καταθέτες ανοίγουν τα…σεντούκια τους ή επιστρέφουν στην Ελλάδα.

Από την επομένη της συνόδου κορυφής της 21ης Ιουλίου και τις αποφάσεις για νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα, έως την προηγούμενη Παρασκευή 5 Αυγούστου, σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day, είχαν επιστρέψει -συνολικά- στο τραπεζικό σύστημα καταθέσεις ύψους 1,5 δισ. ευρώ.

"Η τάση δείχνει ότι όσοι μικροαποταμιευτές σήκωσαν τα λεφτά τους από τις τράπεζες υπό τον φόβο της χρεοκοπίας πείθονται για το αντίθετο και άρχισαν να εμπιστεύονται έστω και δειλά τις ελληνικές τράπεζες", τονίζει ο διευθύνων σύμβουλος ιδιωτικού πιστωτικού ιδρύματος και εκτιμά πως "εάν δεν υπάρξει κάποια εντυπωσιακή αρνητική εξέλιξη στην Ελλάδα ή στην ευρωζώνη η επιστροφή των καταθέσεων θα συνεχιστεί τους επόμενους μήνες".

Παρά το γεγονός ότι προς το παρόν επιστρέφουν στα γκισέ μικρά ποσά, συγκριτικά με τις αθροιστικές εκροές ύψους 70 δισ. ευρώ, πρόκειται για πολύτιμη ρευστότητα σε μια κρίσιμη περίοδο. Και αυτό γιατί στις 20 Αυγούστου το ελληνικό δημόσιο θα πρέπει να αποπληρώσει ομόλογο 5,9 δισ. ευρώ.

Αυτό σημαίνει ότι τα ταμειακά διαθέσιμά του, που υπολογίζονται γύρω στα 11 δισ. ευρώ, θα μειωθούν ισόποσα και επομένως θα μειωθούν και οι καταθέσεις του στις ελληνικές τράπεζες.

Επιπρόσθετα, λήγουν έντοκα γραμμάτια 2 δισ. ευρώ, τα οποία αναμένεται να ανανεωθούν. Αν το Δημόσιο αντλήσει μέσω εντόκων υψηλότερο ποσό των 2 δισ. ευρώ, όπως είναι πιθανόν, τότε η ρευστότητα των τραπεζών θα μειωθεί έτι περαιτέρω.

Η εντολή που έχει δοθεί στα δίκτυα αλλά και στους υπευθύνους μεγάλων πελατών είναι να αξιοποιηθεί η συγκυρία και να προσελκύσουν καταθέσεις τόσο από μικροαποταμιευτές όσο και από αυτούς που έβγαλαν λεφτά έξω.

Σεντούκια και Κύπρος

Τα χρήματα που φυλάσσουν οι μικροκαταθέτες στο σπίτι τους εκτιμώνται στα 5 - 8 δισ. ευρώ και από τους τραπεζικούς λογαριασμούς έφυγαν σε τρεις κυρίως φάσεις, κατά τη διάρκεια των περασμένων 6 μηνών, όταν η χώρα βρέθηκε στο χείλος της χρεοκοπίας και επικράτησε πανικός.

Τα τραπεζικά στελέχη υποστηρίζουν ότι από αυτά τα χρήματα έχει επιστρέψει τις τελευταίες 11 ημέρες στα γκισέ το ποσό του 1 δισ. ευρώ. Τα υπόλοιπα περίπου 500 εκατ. ευρώ προέρχονται από τις κυπριακές τράπεζες, στις οποίες οι Έλληνες καταθέτες προσέτρεξαν μαζικά τον τελευταίο χρόνο, ανοίγοντας λογαριασμούς για να... σώσουν τα χρήματά τους.

Καταλυτικό ρόλο στη μεταφορά των καταθέσεων -εκτιμώνται στα 20 δισ. ευρώ περίπου- στην Κύπρο έπαιξε η αμεσότητα που προσφέρει στον Έλληνα (τόσο γλωσσικά όσο και πρακτικά) το κυπριακό τραπεζικό σύστημα, το οποίο διαθέτει στην ελληνική αγορά δεκάδες υποκαταστήματα.

Η αδυναμία που εμφανίζει η κυπριακή οικονομία θορύβησε τις τελευταίες ημέρες τους Έλληνες, οι οποίοι άρχισαν να φέρνουν στις ελληνικές τράπεζες τις καταθέσεις τους. "Πρόκειται για ποσά της τάξεως των 20.000 - 100.000 ευρώ", αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, συμπληρώνοντας ότι η αλλαγή τάσης ξεκινά πάντα από τους μεσαίους καταθέτες και στο τέλος, εφόσον το περιβάλλον είναι απόλυτα ασφαλές, ακολουθούν τα χοντρά πορτοφόλια.

Νέα ελκυστικά προϊόντα

Η αιμορραγία που έχουν υποστεί οι ελληνικές τράπεζες στις καταθέσεις αγγίζει τα 70 δισ. ευρώ την περίοδο 2010 - 2011 και εξαιτίας αδυναμίας πρόσβασης στις διεθνείς αγορές, λόγω της ελληνικής οικονομίας, σε μία άτυπη συμφωνία κυρίων δεν αύξησαν σε αισθητό βαθμό τα επιτόκια στις προθεσμιακές καταθέσεις.

Υπήρξαν, βέβαια, κάποιες (π.χ. η Millennium) που έφθασαν να προσφέρουν επιτόκιο προθεσμιακής κατάθεσης ακόμη και 8% για ποσά 1 - 2 εκατ. ευρώ. Αυτές οι πρακτικές τελειώνουν, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, καθώς μετά τις τελευταίες εξελίξεις οι καταθέτες δεν είναι πρόθυμοι να αναλάβουν μεγάλο ρίσκο για να εξασφαλίσουν και υψηλό επιτόκιο.

Οι μεγάλες τράπεζες διατήρησαν τα επιτόκια των προθεσμιακών στο 3,5% κατά μέσο όρο.

Οι πληροφορίες από τα επιτελεία των πιστωτικών ιδρυμάτων αναφέρουν ότι, εφόσον ολοκληρωθεί με επιτυχία το πρόγραμμα επαναγοράς των ομολόγων, οι ελληνικές τράπεζες μετά τον Σεπτέμβριο θα ρίξουν το βάρος στη μάχη της επιστροφής όσο το δυνατόν περισσότερων καταθέσεων.

"Αρχικά, τα νέα προϊόντα θα έχουν ως βάση το απλό ταμιευτήριο, το επιτόκιο του οποίου θα αυξηθεί έστω και οριακά, αλλά θα επιβραβεύουν τους πελάτες με μπόνους, π.χ. καταβολή των τόκων σε μηνιαία βάση και όχι στο τέλος του 12μήνου ή ακόμη και μία καταβολή δώρο", τονίζει αρμόδιο στέλεχος τράπεζας, χωρίς όμως να αποκλείει ότι σε περίπτωση όπου στις αρχές του 2012 η οικονομία βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση δεν θα ξεκινήσει εκ νέου επιτοκιακός πόλεμος!