Πλήρη προστασία στα συμφέροντα των καταθετών, περιορισμένες επιπτώσεις στην πραγματική κεφαλαιακή επάρκεια αλλά και πλήρη στήριξη από πλευράς ευρωπαϊκών κεφαλαίων, σε οποιαδήποτε ανάγκη επανακεφαλαιοποίησης χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, επιφέρουν οι αποφάσεις της χθεσινής συνόδου κορυφής. Ταυτόχρονα, δε, δίνουν το έναυσμα και για συνενώσεις μεταξύ των ελληνικών τραπεζών.

Στο σκέλος της συμμετοχής των ιδιωτών (κυρίως δηλαδή των τραπεζών) με τις ανταλλαγές ομολόγων, από τους όρους που δημοσιεύτηκαν προκύπτει ότι κατά μέσο όρο θα υπάρξει δυσμενής επίδραση στην «καθαρή παρούσα αξία», της τάξεως του 21%, εφόσον οι συνθήκες στις αγορές μείνουν ως έχουν, λόγω του ότι το μέσο επιτόκιο θα είναι χαμηλότερο από αυτό που έχουν τα κυκλοφορούντα στην αγορά ομόλογα αντίστοιχης λήξης.

Από την άλλη πλευρά, δεδομένου ότι πρόκειται να γίνουν και επαναγορές ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά, με χρήματα του EFSF (με αποτέλεσμα την αύξηση της αξίας των κυκλοφορούντων ομολόγων και τη μείωση της επιτοκιακής απόδοσης που δίνουν), το ποσοστό με το οποίο θα επιβαρυνθούν λογιστικά τα «βιβλία» των τραπεζών μπορεί να είναι τελικά σημαντικά μικρότερο.

Τι σημαίνουν αυτά;

Με δεδομένο ότι στα πρόσφατα stress tests οι ελληνικές τράπεζες... πέρασαν τον πήχη αντιμετωπίζοντας ως μία από τις «συνθήκες» τη μείωση της αξίας των συνολικών χαρτοφυλακίων τους σε ελληνικά ομόλογα κοινοπρακτικά κ.λπ., κατά 15%, οι αναμενόμενες επιπτώσεις στην κεφαλαιακή τους επάρκεια (σε σχέση με τον πήχη που έθεσαν τα stress tests) θα είναι περιορισμένες. Και τούτο γιατί το μέγεθος του ενεργητικού τους που «στρεσαρίστηκε» με 15% είναι σαφώς μεγαλύτερο από το χαρτοφυλάκιο ομολόγων που θα υποστεί την πιθανή λογιστική ζημία του 21% από την ανταλλαγή ομολόγων λήξεως μέχρι το τέλος του 2019.

Θα πρέπει δε να σημειωθεί ότι τα ομόλογα που θα λάβουν στο πλαίσιο της ανταλλαγής θα έχουν εγγύηση κεφαλαίου «ΑΑΑ» από το EFSF, που σημαίνει ότι στην πράξη μειώνονται δραστικά τα επίπεδα κινδύνου που υπήρχαν σε σχέση με το ενδεχόμενο πραγματικής «πτώχευσης» στην Ελλάδα.

Έτσι, όπως αναφέρουν στο Euro2day.gr κορυφαίοι τραπεζικοί παράγοντες, οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να επιτύχουν τους ικανοποιητικούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας «Core Tier 1» που παρουσίασαν στα stress tests, συνεχίζοντας τα προγράμματα ενεργειών «θωράκισης» που έχουν ανακοινώσει και χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις πρόσθετων νέων κεφαλαίων, που όμως μπορεί να απαιτηθούν σε ορισμένες περιπτώσεις.

Aπό την άλλη πλευρά, βέβαια, υπάρχουν και οι στόχοι που έχουν τεθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος και την τρόικα για δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας της τάξεως του 10%.

Σε σχέση με αυτό το ποσοστό κεφαλαιακής επάρκειας που έχει τεθεί ως στόχος, οι πρώτοι υπολογισμοί που είναι στη διάθεση του Euro2day.gr από τον τραπεζικό χώρο κάνουν λόγο για θεωρητική ανάγκη ενίσχυσης της τάξεως των 5 - 7 δισ. ευρώ.

Στην πράξη, όμως, στο θέμα αυτό υπεισέρχονται σημαντικοί παράγοντες που σήμερα δεν είναι γνωστοί. Αφενός μπορεί να υπάρξει μείωση του στόχου που έχει τεθεί, π.χ. στο 8%, με δεδομένο ότι όταν τέθηκε ο στόχος του 10% ήταν ακόμη άγνωστο το τι θα συμβεί με ένα πιθανό «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων.

Όπως δε επισημαίνεται, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα δοθεί στις τράπεζες επαρκής χρόνος για να πετύχουν αυτόν τον στόχο και με ενέργειες όπως η βελτίωση στο asset/liability management (διαχείριση στοιχείων ενεργητικού - παθητικού), ώστε να μειωθούν τα risk weighted assets (δηλαδή ο σταθμισμένος κίνδυνος ενεργητικού), με πώληση στοιχείων ενεργητικού - και άλλου είδους «μαξιλάρια», πλην των καθαρόαιμων αυξήσεων κεφαλαίου.

Ρόλο επίσης αναμένεται να παίξουν και ενδεχόμενες κινήσεις συνένωσης προκειμένου να υπάρξει έμμεση εξοικονόμηση κεφαλαίων.

Για την ακρίβεια, ορισμένοι τραπεζίτες επιμένουν ότι μετά το τέλος των stress tests και τις χθεσινές αποφάσεις, που επιτέλους «ποσοτικοποιούν» τον κίνδυνο των ελληνικών ομολόγων με ακρίβεια, ανοίγει ο δρόμος για deals μεταξύ των ελληνικών τραπεζων.

Τέλος, ακόμη και στις περιπτώσεις όπου θα απαιτηθούν σε κάποιο βάθος χρόνου αυξήσεις κεφαλαίου, από τις πιο αδύναμες κεφαλαιακά τράπεζες, θα υπάρχει σαφώς πρώτος λόγος στους μετόχους, πριν προκύψει θέμα συμμετοχής του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Το βέβαιο όμως είναι ότι το ταμείο θα μπορέσει να καλύψει τις όποιες ανάγκες, προστατεύοντας πλήρως το σύστημα και τα συμφέροντα των καταθετών.

Το ζήτημα της ρευστότητας

Στην πιθανή περίπτωση όπου η συμμετοχή ιδιωτών οδηγήσει στην αξιολόγηση των ελληνικών ομολόγων με διαβάθμιση «SD», δηλαδή «επιλεκτικής χρεοκοπίας», όπως ήδη εκτιμάται, είναι πλέον δεδομένο ότι οι ελληνικές τράπεζες θα διασφαλίσουν τη ρευστότητα που απαιτείται από την ΕΚΤ, με τη συνδρομή εγγυήσεων του EFSF που θα φτάσουν έως τα 35 δισ. ευρώ, για το προσωρινό διάστημα της αξιολόγησης «SD».
 
Ωστόσο, και οι ίδιοι οι τραπεζίτες δεν αρνούνται ότι η κατάσταση «selective default», για την ελληνική οικονομία, θα είναι καλό να μη διατηρηθεί για πολύ (ίσως και για διάστημα ημερών ή εβδομάδων μόνο), κάτι που θα εξαρτηθεί και από τους χειρισμούς που θα γίνουν στην υλοποίηση της συμμετοχής ιδιωτών, αλλά και από τους ίδιους τους οίκους αξιολόγησης.

Τέλος, θετικά υποδέχτηκαν οι τραπεζίτες και τη διαφαινόμενη στήριξη της ελληνικής οικονομίας με ένα νέο «Σχέδιο Μάρσαλ». Αν και τα επιμέρους χαρακτηριστικά δεν έχουν ακόμη γίνει γνωστά (το ύψος, οι όροι και ο χρόνος εκταμίευσης κ.λπ.), οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι η εισροή αναπτυξιακών ενισχύσεων θα λειτουργήσει ως «πολλαπλασιαστής» στην ελληνική οικονομία, καταπολεμώντας τις υφεσιακές συνέπειες του μνημονίου, αλλά και ενισχύοντας την επιχειρηματική και την καταναλωτική εμπιστοσύνη.