Στον «ζυγό» της ανανέωσης οι ελληνικές τράπεζες

Τι ομόλογα έχουν και λήγουν ως το 2015. Καταρχήν αποδεκτή η ανανέωση. Κλειδί το κουπόνι. Η λογιστική επίπτωση στα βιβλία τους και το καυτό πρόβλημα των funding plans. Το παρασκήνιο των επαφών. Tι λένε οι τραπεζίτες.

Δημοσιεύθηκε: 20 Ιουνίου 2011 - 07:47

Στον «ζυγό» της ανανέωσης οι ελληνικές τράπεζες

Η στάση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας απέναντι στους όρους της οικειοθελούς ανανέωσης του ελληνικού χρέους, που λήγει την τριετία 2012-14, και κυρίως στο «καυτό» πρόβλημα της ρευστότητας και των funding plans θα καθορίσει, σύμφωνα με τραπεζίτες, το εύρος των επιπτώσεων στις ελληνικές τράπεζες από το νέο μνημόνιο.

Όπως όλα δείχνουν, η κάλυψη των δανειακών αναγκών της Ελλάδας στο σκέλος της αναχρηματοδότησης λήξεων χρέους θα αντιμετωπιστεί με ένα πακέτο βοήθειας τριών πυλώνων. Η Ευρώπη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα εγκρίνουν νέο δάνειο προς την Ελλάδα, ύψους, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα διαρροές, περίπου 40 δισ. ευρώ.

Άλλα 35 δισ. ευρώ θα προέλθουν ως το 2014 από την πώληση δημόσιων επιχειρήσεων, τις τιτλοποιήσεις και την αξιοποίηση δημόσιας ακίνητης περιουσίας και το υπόλοιπο (περίπου 25 - 30 δισ. ευρώ) από οικειοθελή ανανέωση ελληνικών κρατικών ομολόγων που λήγουν την περίοδο 2012-14 ή ακόμη και το 2015.

Η συμμετοχή των ομολογιούχων στο πακέτο φαίνεται να αποτελεί πολιτική «απαίτηση», προκειμένου οι κυβερνήσεις της Γερμανίας και των άλλων σκληροπυρηνικών χωρών του Βορρά (Ολλανδία, Αυστρία, Φινλανδία) να πείσουν την εσωτερική κοινή γνώμη να «εγκρίνει» το νέο δάνειο προς την Ελλάδα.

Την ίδια στιγμή, όμως, αποτελεί και τον παράγοντα που καθιστά δύσκολη… εξίσωση το νέο πακέτο βοήθειας. Και αυτό γιατί θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι η ανανέωση δεν συνιστά πιστωτικό γεγονός, δηλαδή έμμεση ομολογία χρεοκοπίας, γεγονός που θα ενεργοποιούσε την πληρωμή ασφαλίστρων κινδύνου (CDSs) και νέο μπαράζ υποβαθμίσεων από τους ξένους οίκους.

Η ανάγκη αποφυγής της ενεργοποίησης του credit event επιβάλλει, σύμφωνα με οικονομολόγους και στελέχη της αγοράς ομολόγων, να αποφευχθεί η παροχή εγγυήσεων στους ομολογιούχους ως κίνητρο για την ανανέωση των ομολόγων τους, μια και θα θεωρηθεί έμμεση πίεση για τη συμμετοχή τους.

«Πυρήνας» των εθελοντών οι ελληνικές τράπεζες

Οι εγχώριοι τραπεζικοί όμιλοι, εκόντες άκοντες θεωρείται ότι θα ανανεώσουν τα ομόλογα που κατέχουν και λήγουν την επόμενη τριετία ή τετραετία (σ.σ. υπάρχει η ιδέα να επεκταθεί το εύρος της ανανέωσης και για λήξεις του 2015), αποτελώντας τον βασικό πυρήνα μιας «Πρωτοβουλίας της Βιέννης αλά Γκρέκα».

Στην πράξη, άλλωστε, το κάνουν ήδη, καθώς τον τελευταίο ενάμιση χρόνο το μεγαλύτερο μέρος της ρευστότητας από ομόλογα που λήγει κατευθύνεται για αγορές εντόκων γραμματίων ελληνικού δημοσίου.

Το 2012 λήγουν ομόλογα και έντοκα ύψους 9 δισ. ευρώ που κατέχουν ελληνικές τράπεζες και ασφαλιστικές, ως τις αρχές του 2014 λήγουν περίπου 20 - 22 δισ. ευρώ, ενώ μέχρι το 2015 λήγει το συντριπτικό μέρος από τα κρατικά ομόλογα αξίας περίπου 55 δισ. ευρώ που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους.

«Εάν οι Έλληνες τραπεζίτες δεχτούν να ανανεώσουν θα προστατεύσουν την ελληνική οικονομία από το credit event και οι αγορές δεν θα μιλούν για χρεοκοπία», τονίζει κορυφαίος τραπεζίτης, που είναι σε θέση να γνωρίζει τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις και τις συζητήσεις που πραγματοποιούνται μεταξύ της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών και των διοικήσεων των τραπεζών.

Κατ' αρχάς, οι επικεφαλής των ελληνικών τραπεζών δεν φαίνεται να απορρίπτουν το ενδεχόμενο της ανανέωσης, σημειώνοντας βέβαια ότι πρέπει να δουν πρώτα τους όρους.

Οι πληροφορίες υποστηρίζουν πως σε ό,τι αφορά τη διάρκεια της επιμήκυνσης αναμένεται να είναι 6 - 7 έτη, με βάση τις προτάσεις των εταίρων μας, ωστόσο δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί πώς θα διαμορφωθεί το κουπόνι (επιτόκιο) των ομολόγων που θα ανταλλαγούν.

Το κουπόνι αποτελεί και το κλειδί για την απόφαση που θα λάβουν οι ελληνικές τράπεζες και θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό τη στάση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

«Ουδέτερη» υπό προϋποθέσεις η λογιστική επίπτωση της ανανέωσης

Η λογιστική επίπτωση της ανανέωσης θα μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να είναι «ουδέτερη», σύμφωνα με CFO μεγάλης ελληνικής τράπεζας.

Τα Διεθνή Χρηματοοικονομικά Πρότυπα Πληροφόρησης επιβάλλουν, κατά τον ίδιο, συγκεκριμένη φόρμουλα, βάσει της οποίας προκύπτει το επιτόκιο με το οποίο θα εκδοθούν τα ομόλογα της «ανανέωσης».

Η φόρμουλα κάνει discount τις μελλοντικές χρηματορροές του νέου ομολόγου με το κουπόνι του ομολόγου που λήγει, ώστε να προκύψει το επιτόκιο. Οι ομολογιούχοι ειδοποιούνται από το Δημόσιο για το επιτόκιο του νέου ομολόγου και αποφασίζουν αν θα ανανεώσουν τον δανεισμό τους ή όχι.

Ο ίδιος εκτιμά ότι βάσει και των παραπάνω τα νέα ομόλογα θα εκδοθούν με όρους ισοδύναμους της παρούσας αξίας των χρεογράφων που λήγουν. Και ως παρούσα αξία εννοείται αυτή που προκύπτει από τον υπολογισμό των χρηματορροών τους και όχι η τρέχουσα αγοραία, ή η τιμή κτήσης.

Αν ισχύουν τα παραπάνω, τότε το ονομαστικό επιτόκιο θα είναι τουλάχιστον αντίστοιχο των λήξεων και, με δεδομένο ότι οι τράπεζες θα τα βάλουν κατευθείαν στο Χαρτοφυλάκιο Διακράτησης ως τη Λήξη και θα τα αποτιμούν στην αξία κτήσης τους, δεν θα υπάρξει και επίπτωση στην καθαρή θέση.

Τι θα γίνει με τα funding plans;

Η αγωνία των τραπεζιτών έγκειται στο τι θα γίνει με τα funding plans που υπέβαλαν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και προβλέπουν τη μείωση του δανεισμού τους από την ίδια κατά 50% ως το 2013.

Για να μειώσουν την εξάρτησή τους από την ΕΚΤ, στο σκέλος της ρευστότητας, οι τράπεζες στηρίχτηκαν σε μεγάλο βαθμό στα σχέδια που υπέβαλαν, στις λήξεις ομολόγων. «Αν ανανεώσουμε τα ομόλογα που λήγουν, τότε απλώς τα funding plans δεν βγαίνουν», δηλώνει στο Euro2day διευθύνων σύμβουλος μικρής τράπεζας.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το σχέδιο οικειοθελούς ανανέωσης των ελληνικών ομολόγων που λήγουν ως το 2014 ή το 2015 καθιστά κενή περιεχομένου την απαίτηση της ΕΚΤ να μειωθεί η εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από την ίδια στο σκέλος της ρευστότητας.

Κορυφαία τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι στο συνολικό πακέτο βοήθειας για την Ελλάδα θα προβλέπεται η συνέχιση της παροχής ρευστότητας από την ΕΚΤ με ενέχυρο κρατικά ελληνικά ομόλογα, καθώς σε διαφορετική περίπτωση το εγχείρημα της οικειοθελούς ανανέωσης στερείται το βασικό του κίνητρο.

Επέκταση της «ομπρέλας» ρευστότητας από ΕΚΤ

Στην περίπτωση όπου πρυτανεύσει η ανάγκη οικειοθελούς ανανέωσης της επιταγής να μειωθεί η εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ, τότε η «ομπρέλα» της παροχής ρευστότητας για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, με ενέχυρο κρατικά ομόλογα, θα επεκταθεί ως το 2014 ή ακόμη και το 2015.

Ταυτόχρονα, το πρόβλημα της εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους της χώρας μεταφέρεται αντίστοιχα και μαζί του η συζήτηση περί αναγκαιότητας ή μη αναδιάρθρωσης του χρέους με επιμήκυνση ή «κούρεμα». Αυτό σημαίνει πως ο κίνδυνος κεφαλαιακών απωλειών για τις ελληνικές τράπεζες απομακρύνεται ή στη χειρότερη μετατίθεται.

Το περιθώριο τριετίας ή τετραετίας, που θα παράσχει το νέο μνημόνιο στην Ελλάδα για να μειώσει το έλλειμμα κάτω του 3% και να επαναφέρει το χρέος σε βιώσιμα επίπεδα, σε συνδυασμό με τη διαφαινόμενη επέκταση της ομπρέλας ρευστότητας από την ΕΚΤ, παρέχει στις τράπεζες τον αναγκαίο χρόνο να αντιμετωπίσουν την έξαρση των επισφαλειών.

Χαρακτηριστική είναι πρόσφατη έκθεση της Citigroup (2 Ιουνίου). Ο οίκος διαπιστώνει ότι ακόμη και αν εντός της τετραετίας τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέλθουν από το 9,5% που είναι σήμερα στο 30%, τότε, με βάση τις ήδη σχηματισθείσες προβλέψεις και τα κέρδη προ προβλέψεων της επόμενης τετραετίας, οι τράπεζες θα μπορούσαν να απορροφήσουν τις επιπτώσεις αυτές χωρίς καμία αύξηση μετοχικού κεφαλαίου…

Πίνακας: Το top 20 των κατόχων ελληνικών ομολόγων

ΧΩΡΑ

ΟΝΟΜΑ

ΟΜΟΛΟΓΑ

ΔΑΝΕΙΑ

1

Ευρωζώνη

Eurosystem SMP

49

2

Ευρωζώνη

Δάνεια

38

3

Ελλάδα

Ελλ. Ταμεία

30

4

Άλλοι θεσμικοί

25

5

ΔΝΤ

Δάνεια

15

6

Ελλάδα

ΕΤΕ

13,7

7

Ευρωζώνη

Κεντρ. Τράπεζες

13,1

8

Ελλάδα

Πειραιώς

9,4

9

Ελλάδα

EFG

9

10

Γερμανία

FMS

6,3

11

Ελλάδα

ΤτΕ

6

12

Γαλλία

BNP

5

13

Ελλάδα

ATE

4,6

14

Ελλάδα

Alpha

3,7

15

Βελ., Γαλλ.

Dexia

3,5

16

Ελλάδα

T.T.

3,1

17

Ιταλία

Generali

3

18

Γερμανία

Commerzbnk

2,9

19

Γαλλία

Soc.Gen

2,9

20

Ελλάδα

Marfin

2,3

Πηγή: Barclays Capital

Στον «ζυγό» της ανανέωσης οι ελληνικές τράπεζες

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ

ΧΠΑ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΑΓΟΡΕΣ

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

ΕΡΓΑΛΕΙΑ

SPECIALS

BLOGS

Δήλωση Απορρήτου και Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα

	ΧΩΡΑ	ΟΝΟΜΑ	ΟΜΟΛΟΓΑ	ΔΑΝΕΙΑ
1	Ευρωζώνη	Eurosystem SMP	49
2	Ευρωζώνη	Δάνεια		38
3	Ελλάδα	Ελλ. Ταμεία	30
4		Άλλοι θεσμικοί	25
5	ΔΝΤ	Δάνεια		15
6	Ελλάδα	ΕΤΕ	13,7
7	Ευρωζώνη	Κεντρ. Τράπεζες	13,1
8	Ελλάδα	Πειραιώς	9,4
9	Ελλάδα	EFG	9
10	Γερμανία	FMS	6,3
11	Ελλάδα	ΤτΕ		6
12	Γαλλία	BNP	5
13	Ελλάδα	ATE	4,6
14	Ελλάδα	Alpha	3,7
15	Βελ., Γαλλ.	Dexia	3,5
16	Ελλάδα	T.T.	3,1
17	Ιταλία	Generali	3
18	Γερμανία	Commerzbnk	2,9
19	Γαλλία	Soc.Gen	2,9
20	Ελλάδα	Marfin	2,3

Στον «ζυγό» της ανανέωσης οι ελληνικές τράπεζες

ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ

ΧΠΑ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΑΓΟΡΕΣ

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

ΕΡΓΑΛΕΙΑ

SPECIALS

BLOGS

Δήλωση Απορρήτου και Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα