Χαριστική βολή για κατανάλωση οι νέοι φόροι

Πολλαπλά… κατάγματα στο διαθέσιμο εισόδημα, αλλά και τις επιχειρήσεις τόσο του εμπορίου όσο και της βιομηχανίας, επιφέρουν σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς οι νέες αυξήσεις εμμέσων φόρων (ΕΦΚ, ΦΠΑ) που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας.

Αν και αρκετοί σημειώνουν ότι για τις ακριβείς οικονομικές επιπτώσεις χρειάζεται να προηγηθεί η εξειδίκευση των μέτρων εν τούτοις δηλώνουν ότι το νέο χαράτσι θα πλήξει κυρίως τη μεσαία τάξη.

Για τις επιχειρήσεις η μετάταξη προϊόντων στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ (η ακριβής λίστα με τα προϊόντα δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμα) δημιουργεί προβλήματα στις εξαγωγές, οι οποίες αποτελούν την μοναδική σανίδα σωτηρίας στην παρούσα φάση. Ο κίνδυνος είναι ορατός για την αγορά των τροφίμων και έρχεται σε μια συγκυρία κατά την οποία συνολικά οι παραγγελίες στις βιομηχανίες από την Ελλάδα έχουν υποχωρήσει κατά περίπου 26% (στοιχεία Μαρτίου) αλλά από το εξωτερικό σημειώνουν αύξηση 14%.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι η αγορά θα πρέπει να επιζήσει το υπόλοιπο του 2011 χωρίς τα 2,55 δισ. ευρώ που η κυβέρνηση προσδοκά ότι θα εισπράξει ως επιπλέον έσοδα από το πακέτο μέτρων που ανακοίνωσε προχθές.

Αυτό που δεν είναι βέβαιο είναι το εάν θα καταφέρει το κράτος να εισπράξει τα όσα προβλέπει. Τα παραδείγματα από τις προηγούμενες αυξήσεις φόρων είναι ενδεικτικά:

• Ο ειδικός φόρος στα καύσιμα οδήγησε την τιμή της αμόλυβδης στο υψηλότερο επίπεδο πανευρωπαϊκα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις εταιρειών πετρελαιοειδών, το τίμημα ήταν η μείωση της κατανάλωσης σε διψήφιο ποσοστό το 2011, και το κλείσιμο περίπου 1.000 πρατηρίων κυρίως στην περιφέρεια.

• Στα τσιγάρα, όπου η κυβέρνηση προανήγγειλε αλλαγή στον τρόπο φορολόγησης οι πωλήσεις έχουν μειωθεί κατά περίπου 15% και ταυτόχρονα οι εναπομείναντες καταναλωτές έχουν στραφεί στα φθηνότερα σήματα και τα στριφτά. Τα τελευταία αντιστοιχούν πλέον στο 11% της συνολικής κατανάλωσης.

• Στην αγορά αυτοκινήτων η προαναγγελθείσα αύξηση των τελών κυκλοφορίας απειλεί να βαθύνει ακόμα περισσότερο την κρίση. Ηδη Το πρώτο τετράμηνο της φετινής χρονιάς ταξινομήθηκαν μόλις 35.457 καινούργια επιβατικά αυτοκίνητα, νούμερο μειωμένο κατά 50,6% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010 (71.813 αυτοκίνητα). Εκτιμάται ότι το Μαϊο οι πωλήσεις δεν θα φτάσουν καν στο μισό αυτών του αντίστοιχου μήνα του 2010.

Επιχειρηματίες υπενθυμίζουν πως, σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, αύξηση της φορολογίας κατά 1 ποσοστιαία μονάδα επιφέρει μείωση 1,5% στις πωλήσεις. Ήδη και χωρίς τα νέα μέτρα που έπεσαν στο τραπέζι προχθές να έχουν λάβει σάρκα και οστά η αγορά στενάζει. Η πτώση της κατανάλωσης σε βασικά καταναλωτικά προϊόντα όπως τα τρόφιμα –ανελαστική δαπάνη- ξεπερνά σε κάποιες κατηγορίες ακόμη και το 25%.

Η νέα «μαύρη τρύπα» στην κατανάλωση θεωρείται δεδομένη σύμφωνα με επιχειρηματίες, οι οποίοι ωστόσο σημειώνουν ότι στην παρούσα συγκυρία, οι ισχυρές επιχειρήσεις όσο και αν πληγούν θα κερδίσουν μερίδιο, σε μια αγορά που θα ξεκαθαρίζει και θα συρρικνώνεται.

Πρόσφατα εξάλλου ο πρόεδρος της Coca Cola 3E κ. Γιώργος Δαυΐδ από το βήμα της ετήσιας τακτικής γενικής συνέλευσης της εταιρείας είχε κτυπήσει το καμπανάκι στην κυβέρνηση. Τότε ο κ. Δαυΐδ είχε αναφέρει μεταξύ των άλλων ότι ο μόνος τρόπος βελτίωσης της οικονομίας και αύξησης των κρατικών εσόδων είναι η εφαρμογή των εξαγγελθεισών διαρθρωτικών αλλαγών που απαιτούν οι περιστάσεις.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τον κλάδο και στην επιβολή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στα προϊόντα, ο κ. Δαυίδ είχε αναφέρει ότι τέτοια φορολογικά μέτρα δεν θα αποδώσουν. Ο ίδιος είχε εκτιμήσει ότι η επιβολή ΕΦΚ ή αύξηση του ΦΠΑ στα προϊόντα του κλάδου θα οδηγήσει σε πτώση της ζήτησης και σε αύξηση του πληθωρισμού, ενώ θα επιφέρει ζημιά στον κλάδο και άνοδο της ανεργίας.

Από την πλευρά του ο Αριστοτέλης Παντελιάδης διευθύνων σύμβουλος της ΜΕΤΡΟ σε δήλωσή του στο Euro2day σημείωσε «Είναι προφανές ότι κάθε ενέργεια που μειώνει το διαθέσιμο εισόδημα του καταναλωτή ή αυξάνει τις τιμές των προϊόντων έχει αρνητική επίπτωση στην κατανάλωση.

Τα μέτρα όμως, αυτά που αποφασίστηκαν ή άλλα ισοδύναμα, ήταν αναπόφευκτα, αφού δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι μείωσης του ελλείμματος. Αυτό που μπορεί να διορθώσει κάπως την αρνητική πορεία της αγοράς, και δυστυχώς δεν βλέπω να συμβαίνει, είναι η λήψη κάποιων παράλληλων αναπτυξιακών μέτρων, η αποπληρωμή των χρημάτων που το Δημόσιο χρωστά στους ιδιώτες και η άρση των γραφειοκρατικών και νομοθετικών εμποδίων στην άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Είναι πάντως γεγονός ότι όσο περισσότερο πιέζεται οικονομικά ο καταναλωτής, τόσο στρέφεται προς πιο οικονομικές λύσεις, μια από τις οποίες είναι και τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Τα τελευταία δυο χρόνια τα προϊόντα αυτά αναπτύσσονται ταχύτατα, και αυτή η τάση αναμένεται να συνεχιστεί».

Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος του ΣΕΛΠΕ, κ. Αντώνης Μακρής χαρακτηρίζει τα μέτρα ως «μία από τα ίδια», μόνο που εφαρμόζονται σε χειρότερη χρονική στιγμή και εφόσον η αγορά έχει αποστραγγιστεί από κάθε ρευστότητα. Σημειώνει δε ότι με αυτή την τακτική, χάνεται και κάθε ευκαιρία να συγκεντρωθούν φόροι από την εσωτερική αγορά.

--- Αντιδρά η ΓΣΕΒΕΕ

Χαριστική βολή για την οικονομία χαρακτηρίζει την αύξηση του ΦΠΑ και η ΓΣΕΒΕΕ. Η Συνομοσπονδία εκτιμά ότι με δεδομένη την αδυναμία μετακύλισης, έστω και μέρους, της αύξησης των συντελεστών ΦΠΑ από τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, το μέτρο αυτό θα έχει ραγδαίες συνέπειες στη βιωσιμότητα των κλυδωνιζόμενων εταιρειών. Υπολογίζεται ότι το κόστος της αύξησης του ΦΠΑ από 13% σε 18% μόνο για τα είδη διατροφής θα ανέλθει σε 1,5 δισ. €, ενώ σε περίπτωση μετάταξης στο 23% θα ξεπεράσει τα 2,2 δισ. €.

Επιπρόσθετα, αν εφαρμοστεί και το σενάριο για μείωση του αφορολόγητου ποσού στις 6.000 ή 8.000 €, τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα της κοινωνίας θα οδηγηθούν στην απόλυτη εξάντληση. Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι η απονέκρωση της αγοράς και η έκρηξη των λουκέτων. Η ανεργία, επομένως, όχι μόνο δεν θα ανακοπεί, αλλά εντός 2-3 μηνών θα ξεπεράσει ακόμα και το 20%.

--- Αντίδραση από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών

Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών εκφράζει την έντονη διαμαρτυρία των επαγγελματιών μελών του για την εξαγγελία νέων φορολογικών μέτρων που προτίθεται να επιβάλει η κυβέρνηση βυθίζοντας ανεπιστρεπτί την οικονομία της χώρας.

Οπως επισημαίνει η μετάταξη προϊόντων και υπηρεσιών στον υψηλό συντελεστή Φ.Π.Α., οι περαιτέρω αυξήσεις των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης, η επιβολή ΕΦΚ στα νερά και αναψυκτικά, η μείωση - κατάργηση των αφορολογήτων ποσών, η επιβολή έκτακτων εισφορών και οι περικοπές μισθών των εργαζομένων, μόνο καταστροφικές συνέπειες μπορεί να έχουν αφού ισοπεδώνουν την αγοραστική δύναμη εκατομμυρίων Ελλήνων χωρίς να προσδιορίζουν αναπτυξιακή διαδικασία.