Ποιες εταιρείες της Σοφοκλέους ωφελούνται από τις ευνοϊκές προοπτικές του τουρισμού και γιατί υποδέχονται με προβληματισμό τις αισιόδοξες εκτιμήσεις που μιλούν ακόμη και για διψήφιο ποσοστό βελτίωσης σε σύγκριση με την περυσινή χρονιά.

Μπορεί η αναμενόμενη φετινή τόνωση του τουριστικού ρεύματος να έχει χαροποιήσει τις διοικήσεις των ελληνικών εταιρειών, πλην όμως σε καμιά περίπτωση δεν είναι σε θέση να αλλάξει ριζικά το κλίμα του γενικότερου προβληματισμού, που προέρχεται από τη γενικότερη πορεία της οικονομίας.

Το μόνο βέβαιο είναι πως οι κρατήσεις εμφάνιζαν από την αρχή του έτους ανοδική πορεία, ενώ στη συνέχεια, η αναταραχή στις χώρες της Βόρειας Αφρικής, φαίνεται να τόνωσαν ακόμη περισσότερο τη ζήτηση για ελληνικούς προορισμούς, ιδίως αν συνεκτιμηθεί το γεγονός ότι το 2009 αποτελεί μια χρονιά με πολύ χαμηλή βάση σύγκρισης.

Θετικά επίσης αναμένεται να επηρεάσουν και άλλοι παράγοντες, όπως για παράδειγμα η μείωση του ΦΠΑ στις τουριστικές επιχειρήσεις, αλλά και η κίνηση για μηδενισμό τελών σε όλα τα αεροδρόμια της χώρας πλην εκείνου της Αθήνας, με στόχο να έρθουν περισσότερες αεροπορικές πτήσεις στην Ελλάδα.

Έτσι, υπάρχουν «φωνές» που μιλούν για πολύ μεγάλη ποσοστιαία αύξηση τουριστών από το εξωτερικό, ενώ αντίθετα υπάρχουν και μετριοπαθέστερες εκτιμήσεις που βλέπουν μια τόνωση του τουριστικού ρεύματος από το εξωτερικό μεταξύ του 5% και του 10%.

--- Ποιοι ωφελούνται

Το μόνο βέβαιο είναι ότι από μια άνοδο του τουριστικού ρεύματος ωφελείται το σύνολο της οικονομίας και όλες σχεδόν οι εισηγμένες εταιρείες της Σοφοκλέους.

Μεταξύ των εισηγμένων που φαίνεται να επηρεάζονται περισσότερο, είναι:

• Οι ακτοπλοϊκές εταιρείες (Attica Συμμετοχών, Μινωικές Γραμμές, ΑΝΕΚ, ΝΕΛ).
• Οι αεροπορικές εταιρείες (Olympic Air που είναι θυγατρική της MIG και Aegean Airlines).
• Η εταιρεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων Autohellas.
• Ο Όμιλος Κυριακούλη που δραστηριοποιείται κυρίως στο θαλάσσιο τουρισμό (σκάφη αναψυχής και διαχείριση μαρίνων).
• Οι εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών (Revoil, ΕΛΙΝΟΪΛ, Cyclon, ΕΚΟ και BP που είναι θυγατρικές των Ελληνικών Πετρελαίων, Avin και Shell που είναι θυγατρικές της Motor Oil), οι οποίες θα δουν πιθανότατα τη ζήτηση για καύσιμα να αυξάνεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες στις τουριστικές περιοχές.
• Εισηγμένες εταιρείες που διαθέτουν ξενοδοχειακές μονάδες (Καράτζης, Δάιος), που εκμεταλλεύονται καζίνο (Τεχνική Ολυμπιακή -κατέχει και το Πόρτο Καρράς- Vivere), κ.α.

--- Παραμένει ο προβληματισμός

Ακόμη όμως και στις περιπτώσεις των εταιρειών που αναμένεται να ευνοηθούν σε σημαντικό βαθμό από την τόνωση του τουριστικού ρεύματος, το κλίμα του προβληματισμού εξακολουθεί να κυριαρχεί στις διοικήσεις τους, εξ’ αιτίας της γενικότερης κατάστασης που επικρατεί στην ελληνική οικονομία.

Συγκεκριμένα, παράγοντες όπως η συνεχιζόμενη πτώση της εγχώριας ζήτησης, η άνοδος στα επιτόκια χορηγήσεων, η συνεχιζόμενη στενότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, αλλά και η άνοδος στις τιμές των καυσίμων, ψαλιδίζουν δραστικά τις προσδοκίες των ελληνικών εταιρειών για το 2011.

H διοίκηση της Autohellas υποστηρίζει ότι «για το 2011 τα μηνύματα από τις διεθνείς τουριστικές εκθέσεις του Λονδίνου και του Βερολίνου είναι για πρώτη φορά μετά από αρκετό καιρό, θετικά, με εκτίμηση για αύξηση των αφίξεων σε υψηλά μονοψήφια ποσοστά, δημιουργώντας έτσι συγκρατημένη αισιοδοξία.

Όσον αφορά τις μακροχρόνιες μισθώσεις, αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω ο ρυθμός ανάπτυξης καθώς όλο και περισσότερες εταιρείες συνεχίζουν να προσπαθούν να μειώσουν τα λειτουργικά τους έξοδα, συμπεριλαμβανομένων και των εταιρικών στόλων».

Η διοίκηση της ΑΝΕΚ πιστεύει ότι οι δυσμενείς παράγοντες που επηρέασαν αρνητικά τον κλάδο πέρυσι, «θα συνεχίζουν να επηρεάζουν την αγορά –κυρίως στις γραμμές εσωτερικού- και το 2011, δεδομένου ότι η κρίση αναμένεται να εκδηλωθεί εντονότερα στη χώρα μας. Το γεγονός ότι κάποιες σημαντικές αγορές-τροφοδότες του εξωτερικού, όπως η Γερμανία, αρχίζουν να δείχνουν σημάδια οικονομικής ανάκαμψης, αποτελεί ένα θετικό μήνυμα για την πορεία των κρατήσεων το 2011 στις γραμμές της Αδριατικής».

Γενικότερα, η διοίκηση της ΑΝΕΚ παραδέχεται ότι το 2011 αναμένεται να είναι μια δύσκολη χρονιά για τον κλάδο της επιβατηγού ναυτιλίας, ότι η αναμενόμενη ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος θα επιδράσει θετικά στις πωλήσεις της τρέχουσας χρήσης, ωστόσο δηλώνει πως οποιαδήποτε εκτίμηση είναι επισφαλής, δεδομένου ότι οι τιμές των καυσίμων αποτελούν το σπουδαιότερο παράγοντα κόστους.

Σύμφωνα με την Aegean Airlines, η κάμψη της εγχώριας ζήτησης θα συνεχίσει να επηρεάζει έντονα το δίκτυο εσωτερικού και επιπλέον κατά τους χειμερινούς μήνες, όταν οι αφίξεις ξένων επισκεπτών στη χώρα μας είναι περιορισμένες και το δίκτυο εξωτερικού.

Οι ενδείξεις για την τουριστική περίοδο είναι θετικές αλλά είναι πρώιμο να διαμορφωθούν τελικές εκτιμήσεις. Επιπλέον, σε ότι αφορά το ανταγωνιστικό περιβάλλον, παρατηρείται αύξηση της προσφερόμενης χωρητικότητας ξένων αερομεταφορέων χαμηλού κόστους σε απευθείας πτήσεις προς νησιωτικούς τουριστικούς προορισμούς.

Δεδομένης της διαφαινόμενης περαιτέρω κάμψης της ζήτησης καθώς και της περαιτέρω επιβάρυνσης του κόστους καυσίμων είναι πιθανόν και το 2011 να είναι ζημιογόνο, παρά τη συνεχιζόμενη βελτίωση της παραγωγικότητας της εταιρείας.

Παρά την αναμενόμενη άνοδο του τουρισμού, σημαντική πτώση στη ζήτηση πετρελαίου αναμένουν για το 2011 οι παράγοντες του κλάδου. Ορισμένοι από αυτούς -μετά το περυσινό -11% έως -12%- προβλέπουν μια νέα υποχώρηση γύρω στο 15% (πχ ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΛΙΝΟΪΛ κ. Ι. Αληγιζάκης) , πλην όμως υπάρχουν και εκείνοι (πχ αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Motor Oil κ. Πέτρος Τζανετάκης) που μιλούν για ένα -8% έως -10%.