Στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας παραπέμπεται για οριστική κρίση το θέμα της συνταγματικότητας ή μη του μέτρου της έκτακτης εισφοράς.

Το β΄ τμήμα, πάντως, του ανωτάτου ακυρωτικού δικαστηρίου κατά πλειοψηφία έκρινε αντισυνταγματική τη ρύθμιση του άρθρου 18 του Ν. 3578/2009 για την έκτακτη εισφορά η οποία υπολογίστηκε επί των εισοδημάτων που είχαν αποκτηθεί την 1η.1.2008.

Στο σκεπτικό της απόφασής τους οι σύμβουλοι Επικρατείας επικαλούνται το άρθρο78 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο «απαγορεύεται απολύτως η αναδρομική φορολόγηση πέραν του οικονομικού έτους του προηγούμενου της επιβολής του φόρου».

Περαιτέρω επισημαίνεται ότι «προκειμένου περί φορολογίας εισοδήματος, νόμος που δημοσιεύεται κατά τη διάρκεια ορισμένου (ημερολογιακού) έτους (π.χ. 2009), δεν επιτρέπεται να υπαγάγει σε φόρο εισοδήματα που έχουν προκύψει πέραν του (ημερολογιακού ομοίως) έτους του αμέσως προηγούμενου της δημοσιεύσεώς του, τουτέστιν, στο πιο πάνω παράδειγμα, εισοδήματα που έχουν προκύψει πριν από το (ημερολογιακό) έτος 2008».

Στο παρελθόν, τόσο η Ολομέλεια του ανωτάτου δικαστηρίου όσο και κάποια τμήματα είχαν κρίνει συνταγματικές νομοθετικές διατάξεις περί επιβολής έκτακτων εισφορών. Οι εν λόγω αποφάσεις χαρακτηρίστηκαν «παρωχημένες» από το Β΄ τμήμα του ΣτΕ και επισημάνθηκε ότι η νομολογία αυτή δεν δεσμεύει τους συμβούλους Επικρατείας στο καθήκον τους, δηλαδή στη μη εφαρμογή συνταγματικού νόμου.

Οι μειοψηφήσαντες σύμβουλοι Επικρατείας υποστήριξαν ότι κατά την τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος «δεν υπήρξε οποιαδήποτε πρόβλεψη για την περίπτωση διαφαινόμενου πλήρους δημοσιονομικού εκτροχιασμού».

Ωστόσο, «το άρθρο 78 παράγραφος 2 του Συντάγματος, που απαγορεύει την αναδρομική επιβολή "φόρου ή άλλου οικονομικού βάρους", παρά τη γενικόλογη αναφορά και σε "έκτακτες συνθήκες" που έγιναν κατά την ψήφισή του, δεν αντιμετώπισε και, συνεπώς, δεν αποκλείει, σε μια τέτοια περίπτωση, την αναδρομική επιβολή έκτακτης εισφοράς στους πλουσιότερους πολίτες».