Η νέα αρχιτεκτονική στην ευρωζώνη ωφελεί την Ελλάδα, αφού επιβάλλει μακροπρόθεσμη πειθαρχία χωρίς βραχυχρόνιους περιορισμούς σε σχέση με τους ήδη υπάρχοντες στο μνημόνιο, αναφέρει η Εurobank Οικονομία και Αγορές. 

Αναλυτικότερα, η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank EFG, στην οποία προΐσταται ο καθηγητής κ. Γκίκας Χαρδούβελης, εξέδωσε σήμερα το δεύτερο τεύχος του έκτου τόμου της περιοδικής έκδοσης Οικονομία και Αγορές.

Στο τεύχος αυτό φιλοξενείται το άρθρο του κ. Γκίκα Χαρδούβελη με τίτλο: «Η ελληνική και ευρωπαϊκή κρίση και η νέα αρχιτεκτονική της ευρωζώνης». Στη μελέτη εξετάζονται τα προβλήματα που οδήγησαν στην ελληνική και ευρωπαϊκή κρίση, ενώ σκιαγραφείται και η εκκολαπτόμενη νέα αρχιτεκτονική της ευρωζώνης.

Το 2010 το πείραμα του ενιαίου νομίσματος πιέστηκε έντονα από τις αγορές. Έτσι, από τον Μάιο του 2010, οι πολιτικές ηγεσίες διαπραγματεύονται τον κοινό παρονομαστή στη διακυβερνητική τους συνεργασία. Μετά τη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου του 2010, υπάρχει ήδη συμφωνία στις αρχές του πορίσματος Van Rompuy, που συνεπάγεται στενότερο έλεγχο στα δημοσιονομικά εκάστου κράτους-μέλους της ευρωζώνης, μεγαλύτερη έμφαση στη μείωση του δημοσίου χρέους, έλεγχο στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών κάθε χώρας, αλλά και την αρχή της «αντίστροφης ψηφοφορίας».

Υπάρχει, επίσης, συμφωνία για τη μελλοντική προσαρμογή της Συνθήκης της Λισαβόνας ώστε να επιτρέπεται η δημιουργία μόνιμου ταμείου διάσωσης των χωρών υπό προϋποθέσεις. Το ζήτημα έκδοσης κοινού ευρωομολόγου έχει μπει προς το παρόν στο ψυγείο, αλλά δεν αποκλείεται το θέμα να επανέλθει με διαφορετική ίσως μορφή, μέσω των δυνατοτήτων παρέμβασης που θα έχει το κοινό ταμείο EFSF.

Σήμερα οι κύριοι χρηματοδότες της ευρωζώνης, που είναι η Γερμανία και η Γαλλία, με διαπραγματευτικά όπλα τη μεγέθυνση του EFSF και τον βαθμό ευελιξίας του ώστε να αντιμετωπίζει κρίσεις, επιμένουν σε ένα Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας για τις χώρες της ευρωζώνης, που να περιέχει κοινά αποδεκτούς περιορισμούς στην πολιτική μισθών και εισοδημάτων, στο ασφαλιστικό ή στη φορολογική πολιτική. Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί η λεπτομερής τελική κατάληξη των παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων, η οποία πιθανόν να επεκταθεί και πολύ πέραν του Μαρτίου.

Το τελικό αποτέλεσμα, που αναγκαστικά θα είναι ένα υποσύνολο των επιμέρους προτάσεων, αναμένεται να ενισχύσει τη συνοχή της ευρωζώνης σε σχέση με το υπάρχον πλαίσιο και να παρέχει περισσότερες εγγυήσεις για το απρόσκοπτο μέλλον του κοινού νομίσματος.

Η Ελλάδα στη δεκαετία που πέρασε όχι μόνον δεν προχώρησε σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, που ήταν για την οικονομία της μέσα στην ΟΝΕ μια πολιτική-μονόδρομος, αλλά απεναντίας, σταδιακά φούσκωσε το κράτος με δαπάνες και υπαλλήλους, χωρίς αντίστοιχη βελτίωση των υπηρεσιών του. Τα εσωτερικά και εξωτερικά ελλείμματα επιδεινώθηκαν. Η διεθνής κρίση έφερε την ύφεση στην Ελλάδα και τον πανικό στις αγορές, αφού ξεσκέπασε το εγχώριο δημοσιονομικό πρόβλημα, το οποίο γιγαντώθηκε εν μέσω εγχώριας ύφεσης. Η διεθνής κρίση έσπασε τη φούσκα μιας περιόδου ελληνικής ανάπτυξης με δανεικά και υψηλές απαιτήσεις της ελληνικής κοινωνίας για ένα βιοτικό επίπεδο που δεν μπορούσε να στηρίξει η εγχώρια παραγωγή.

Σήμερα η συζήτηση στην Ελλάδα έχει επικεντρωθεί στις ευρωπαϊκές πολιτικές αποφάσεις του Μαρτίου, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν και μια μικρή ελάφρυνση του τεράστιου δημοσιονομικού χρέους ή και του τρόπου αποπληρωμής του. Η οποιαδήποτε ελάφρυνση είναι ευπρόσδεκτη, αλλά δεν αλλάζει την οικονομική πορεία που αναγκαστικά θα πρέπει να ακολουθήσει η χώρα μας για να βγει από την κρίση και να επανέλθει σε ισόρροπους ρυθμούς ανάπτυξης και ευημερίας.

Στην Ελλάδα το 2010 ξεκίνησε ήδη μια μεγάλη προσαρμογή, με γνώμονα τη σταδιακή μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και την αναμόρφωση των δομών της οικονομίας. Η οικονομία δεν μπορεί πλέον να κινείται στη βάση της προ ΟΝΕ εξυγίανσης και το 2020 το κράτος αναμένεται να αποτελεί μικρότερο κλάσμα της οικονομίας από ό,τι το 2009.

Η πρόκληση είναι συνεπώς μεγάλη, καθώς ο ιδιωτικός τομέας καλείται να συμπληρώσει το κενό της σταδιακής απόσυρσης του δημόσιου τομέα από την παραγωγή υπηρεσιών, χωρίς ταυτόχρονες σημαντικές παράπλευρες απώλειες στην απασχόληση και στο βιοτικό επίπεδο.

Πράγματι, το κράτος εκλογικεύει σταδιακά τη λειτουργία του, μειώνοντας τη σπατάλη και τη γραφειοκρατία και προχωρώντας σε σοβαρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις (ασφαλιστικό, εργασιακό, δημοσιονομικό, κλειστά επαγγέλματα, παραοικονομία κ.λπ.). Ο ιδιωτικός τομέας καλείται να γίνει πιο εξωστρεφής και περισσότερο ανταγωνιστικός, με έμφαση στην ποιότητα των προσφερόμενων προϊόντων και υπηρεσιών, αλλά και ο δημόσιος τομέας πιο λειτουργικός.

Η νέα αρχιτεκτονική στην ευρωζώνη ωφελεί την Ελλάδα, αφού επιβάλλει μακροπρόθεσμη πειθαρχία χωρίς βραχυχρόνιους περιορισμούς σε σχέση με τους ήδη υπάρχοντες στο μνημόνιο.

Η Ελλάδα χάνει μία δεκαετία ανάπτυξης λόγω της δικής της κρίσης και βρίσκεται στο ξεκίνημα αναδιάρθρωσης της οικονομίας καθώς και αλλαγής κουλτούρας. Οι κίνδυνοι για την Ελλάδα είναι μεγάλοι, αλλά ελέγξιμοι. Βεβαίως, η αλλαγή στη δομή της οικονομίας και η αλλαγή κουλτούρας στον πληθυσμό παίρνουν χρόνο. Χρειάζεται υπομονή και ελαφρά αισιοδοξία.