Τα νέα δεδομένα μετά τις ελπίδες για εύρεση ευρωπαϊκής λύσης για τα δημοσιονομικά της Ελλάδας - Οι "ευπαθείς" κλάδοι, τα αρνητικά σενάρια και οι προσδοκίες για rebound.


Σε εύρεση ευρωπαϊκής λύσης προσδοκούν οι Έλληνες επιχειρηματίες μέσα στους προσεχείς μήνες για το δημόσιο χρέος της χώρας, ώστε να αποκτήσουν μεγαλύτερη ορατότητα για το μέλλον της οικονομίας και να αρχίσουν να σχεδιάζουν τις επόμενες κινήσεις τους πάνω σε στερεότερες βάσεις.

Στο μέτωπο των τραπεζών, για παράδειγμα, ερώτημα είναι αν τελικά οι ελληνικοί όμιλοι θα προχωρήσουν σε νέες αυξήσεις κεφαλαίου, απευθυνόμενοι στους μετόχους τους, ή αν θα χρησιμοποιήσουν τα 10 δισ. του ταμείου στήριξης του μνημονίου (με έκδοση προνομιούχων μετοχών). Αυτό βέβαια θα εξαρτηθεί από το αν τελικά θα υπάρξει "κούρεμα" στα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου και μάλιστα πάνω από 25%. Σε διαφορετική ωστόσο περίπτωση, οι τράπεζες θα διαθέτουν πλεονάζοντα εποπτικά κεφάλαια.

Απέναντι σε αυτήν την αβεβαιότητα, πάντως, το σύνολο των τραπεζών τηρεί στάση αναμονής και καταφεύγει σε κάποιες κινήσεις που ενισχύουν τη ρευστότητα και την κεφαλαιακή επάρκεια.

Έτσι, προς αυτήν την κατεύθυνση: α) η Εθνική Τράπεζα θα προχωρήσει στην πώληση μειοψηφικού ποσοστού της στη Finansbank, β) η Eurobank θα ρευστοποιήσει την πλειοψηφία της θυγατρικής της Polbank και θα απορροφήσει τη Δίας ΑΕΕΧ, γ) η Marfin-Λαϊκή, πέρα από την υλοποιούμενη ΑΜΚ, σχεδιάζει την έκδοση ΜΟΔ, ενώ επίσης πούλησε την πλειοψηφία της θυγατρικής της στην Αυστραλία, δ) η Εμπορική Τράπεζα υπέγραψε προσύμφωνο για να πουλήσει (και να επαναμισθώσει) έπειτα από διαγωνισμό ακίνητά της σε ελληνοαμερικανικό fund κ.λπ.

Από την εξέλιξη μάλιστα του προαναφερόμενου διαγωνισμού φαίνεται και η διστακτικότητα των ελληνικών ομίλων να τοποθετηθούν στην εγχώρια αγορά ακινήτων, ακόμη και αν πρόκειται για σημαντικά ακίνητα με εξασφαλισμένη ροή ενοικίων, όπως αυτά της Εμπορικής Τράπεζας.

Συγκεκριμένα, για τα ίδια ακίνητα ενδιαφέρθηκαν, μεταξύ άλλων, και ελληνικές ΑΕΕΑΠ, οι οποίες διέθεταν την απαιτούμενη ρευστότητα και μάλιστα υπερτερούσαν σημαντικά έναντι του ελληνοαμερικανικού fund που υπερίσχυσε στον διαγωνισμό, στο μέτωπο της φορολογίας (ευνοϊκό θεσμικό πλαίσιο). Παρ' όλα αυτά, οι "χαμηλές" προσφορές που έδωσαν είχαν ως αποτέλεσμα να χάσουν τη δουλειά, τουλάχιστον επί του παρόντος…

Γενικότερα, πολλοί είναι οι παράγοντες του χώρου των ακινήτων που βλέπουν πως υπάρχουν κάποιες επιλεκτικές ευκαιρίες για τοποθετήσεις στην εγχώρια αγορά, ωστόσο διστάζουν να αγοράσουν φοβούμενοι τη γενικότερη επιδείνωση στο μέτωπο της οικονομίας. Ωστόσο, οι ίδιοι, καθώς φοβούνται τη "συντηρητική" υποχώρηση των αποτιμήσεων (και) των καλών εμπορικών ακινήτων μέσα στο 2011 (κατά 10% - 15% περίπου), είναι εκείνοι που δεν αποκλείουν να έρθουν τα πάνω-κάτω σε περίπτωση όπου επιτευχθεί μια καλή λύση για την ελληνική οικονομία σε επίπεδο Ευρώπης.

"Οι περισσότεροι προσδοκούσαν αρχή της ανάκαμψης για την αγορά ακινήτων μέσα στο 2010, γεγονός που φυσικά δεν επιβεβαιώθηκε. Τώρα, που όλοι βλέπουν περαιτέρω πτώση, ίσως να δούμε -κάτω βέβαια από προϋποθέσεις- και μια θετική έκπληξη", ανέφερε χαρακτηριστικά στέλεχος εισηγμένης εταιρίας του συγκεκριμένου χώρου.

Ο… απρόβλεπτος δημόσιος τομέας

Έντονος προβληματισμός επίσης επικρατεί και στους κλάδους στους οποίους οφείλονται μεγάλα ποσά από τον δημόσιο τομέα, όπως ο κατασκευαστικός, η ιδιωτική υγεία, η πληροφορική κ.ά.

"Αν το Δημόσιο εξακολουθεί να πληρώνει, ή καλύτερα να μην πληρώνει, με τους ρυθμούς του 2010, τότε πολύ δύσκολα θα τη βγάλουμε καθαρή", δήλωσε στο Euro2day.gr υψηλόβαθμο στέλεχος εισηγμένης εταιρίας, διευκρινίζοντας ότι οι τράπεζες είναι πλέον ιδιαίτερα φειδωλές στο να δανείζουν μεγάλα ποσά με κάλυμμα τις απαιτήσεις από το ελληνικό δημόσιο. Και αυτό γιατί την ώρα όπου έχουν μεγάλα ανοίγματα σε κρατικά ομόλογα, καλούνται μέσω των δανειοδοτήσεων αυτών να αυξήσουν ακόμη περισσότερο την έκθεσή τους προς το ελληνικό δημόσιο.

Από την άλλη πλευρά, όμως, η τρόικα φαίνεται να πιέζει την ελληνική κυβέρνηση να μειώσει δραστικά την περίοδο αποπληρωμής του Δημοσίου προς τις επιχειρήσεις και, αν τελικά συμβεί αυτό, σε κάποιον βαθμό θα δοθούν απρόσμενες ανάσες σε σημαντικό ποσοστό της αγοράς.

Στον κλάδο της πληροφορικής τα παράπονα των στελεχών είναι εντονότατα: "Ας μας πουν τελικά ποια από τα έργα θα τρέξουν στα σίγουρα, ώστε να δούμε και εμείς με τη σειρά μας τι προσωπικό θα διατηρήσουμε και πώς θα διαπραγματευτούμε το όλο θέμα με τις τράπεζες. Αυτό που γίνεται σήμερα είναι να ακούμε πολλά και μέχρι τώρα να μην έχει προκηρυχτεί τίποτα"…

Όσον αφορά στον κατασκευαστικό κλάδο, οι μικρομεσαίες εταιρίες έχουν ουσιαστικά μείνει με πολύ χαμηλό ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων, ενώ οι μεγάλες θα κληθούν μέσα στους επόμενους μήνες όχι μόνο να δουν αν το Δημόσιο έχει τελικά τα χρήματα να προκηρύξει νέες μεγάλες συμβάσεις αλλά και να επαναδιαπραγματευτούν(!) τους όρους των ήδη υπογεγραμμένων έργων που ανέλαβαν στο παρελθόν…

Είναι προφανές ότι σε ένα τόσο ευμετάβλητο περιβάλλον είναι πολύ δύσκολο να προβλέψει κάποιος με ασφάλεια πώς θα πάνε τα πράγματα μέσα στο 2011, καθώς τα σενάρια είναι πολλά και οδηγούν σε νούμερα με πολύ μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ τους.

Το εμπόριο

Σε ανάλογο τέμπο κινούνται και οι εκτιμήσεις των στελεχών του εμπορικού κλάδου, τα οποία παραδέχονται πως το κλίμα στην αγορά επιδεινώνεται μήνα με τον μήνα και αναμένουν ένα... ματωμένο πρώτο φετινό εξάμηνο. Ωστόσο, επισημαίνουν ότι σε πολλές κατηγορίες προϊόντων η κατανάλωση υποχώρησε πολύ περισσότερο απ’ ό,τι τα εισοδήματα των καταναλωτών εξαιτίας του κλίματος αστάθειας και του φόβου που επικρατεί για το μέλλον. 

Και συμπληρώνουν ότι, αν μέσα στους επόμενους μήνες επιτευχθεί μια σχετικά καλή πολιτική λύση του θέματος στην Ευρώπη, τότε θα ξέρουμε λίγο-πολύ πού θα είναι ο "πάτος του βαρελιού" και αυτό θα ωθήσει σε μικρή έστω κατανάλωση άτομα που σήμερα έχουν παγώσει τις αγορές τους.