Φορολόγηση των εθνικών κληροδοτημάτων αλλά και «πέρασμα» στο Δημόσιο των κληρονομιών που παραμένουν επί δεκαετίες στα αζήτητα εξετάζει το υπουργείο Οικονομικών.

Το πρώτο βήμα για τις αλλαγές στη νομοθεσία σχετικά με τα εθνικά κληροδοτήματα και τις σχολάζουσες κληρονομιές έγινε με απόφαση του υπουργού Οικονομικών με την οποία ορίστηκαν τα μέλη ειδικής επιτροπής «για τη μελέτη και τη σύνταξη σχεδίου νόμου του Κώδικα Εθνικών Κληροδοτημάτων και αναμόρφωσης των σχολαζουσών κληρονομιών».

Σύμφωνα με την απόφαση, η επιτροπή θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει το έργο της έως τις 20 Φεβρουαρίου 2011, ώστε να αναμορφωθεί το νομικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των εθνικών κληροδοτημάτων και μέχρι σήμερα εξακολουθεί να ρυθμίζεται από νόμο του 1939!

Τα εθνικά κληροδοτήματα ανέρχονται σε 9.800 και μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται το Ζάππειο, η Ακαδημία Αθηνών, η Εθνική Βιβλιοθήκη, το Πολυτεχνείο, το Αστεροσκοπείο, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο αλλά και το 1/8 των μετοχών της Εθνικής Τράπεζας που κληροδότησε ο ιδρυτής της Γεώργιος Σταύρου σε τρεις πολίτες των Ιωαννίνων, όμως κατέληξε να το διαχειρίζεται η Μητρόπολη Ιωαννίνων και με άγνωστο τρόπο στο διάβα των ετών -από το 1868 έως σήμερα- οι μετοχές από το 1/8 συρρικνώθηκαν στο 1/230 του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας, συνιστώντας ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αδιαφανών διαδικασιών διαχείρισης.

Το υπουργείο Οικονομικών αρχικά θα επιχειρήσει να προχωρήσει στην πλήρη καταγραφή τους ώστε σε επόμενο στάδιο να μπορεί να επιβάλει στις διοικήσεις τους την υποβολή αναλυτικών οικονομικών στοιχείων διαχείρισης. Στο τραπέζι, όμως, έχουν πέσει και προτάσεις για την επιβολή φόρου στην κινητή και ακίνητη περιουσία των εθνικών κληροδοτημάτων αλλά και για τη δέσμευση από το Δημόσιο κληρονομιών που παραμένουν χρόνια και χρόνια στα αζήτητα.

Το ενδεχόμενο επιβολής φόρου στα εθνικά κληροδοτήματα έχει αφήσει ανοιχτό, ήδη από τον περασμένο Απρίλιο, ο ίδιος ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου, όταν απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή είχε πει πως «η κινητή και ακίνητη περιουσία που ανήκει στα κληροδοτήματα δεν μπορεί να είναι αντικείμενο άμεσης αξιοποίησης από το κράτος, μπορεί όμως, από την άλλη, να φορολογηθεί με συντελεστή 3 τοις χιλίοις, ακριβώς όπως κάνουμε και για την Εκκλησία».

Πηγές του υπουργείου Οικονομικών, πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, αναδεικνύουν τα οικονομικά οφέλη που θα μπορούσαν να προκύψουν στη σημερινή κρίσιμη δημοσιονομική συγκυρία και από τη δέσμευση από το Δημόσιο καταθέσεων που προέρχονται από κληρονομιές και παραμένουν στα αζήτητα ακόμα και για διάστημα 20 ή 30 ετών.
 
Πληθώρα τέτοιων καταθέσεων λιμνάζει στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, εξηγεί αρμόδιο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών που δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να τεθεί χρονικό όριο για την αποδοχή κληρονομιών (π.χ. 3 χρόνια) πέραν του οποίου οι σχολάζουσες κληρονομιές θα περνούν απευθείας στο Δημόσιο.

Με τον τρόπο αυτόν εκτιμάται ότι θα ασκηθεί και πίεση στους κληρονόμους ώστε να αποδέχονται σε σύντομο χρονικό διάστημα τις κληρονομιές τους και να αποδίδουν τους αναλογούντες φόρους προς όφελος των δημοσίων εσόδων.