Τα πρώτα deals διάσωσης δρομολογούν, πλέον, οι τράπεζες αποκτώντας τον έλεγχο «προβληματικών», εδώ και μερικά χρόνια, επιχειρήσεων, ενώ την ίδια στιγμή επιδεικνύουν -έστω και με καθυστέρηση- αντανακλαστικά για το ante portas κύμα νέων «κανονιών» που φέρνει η κρίση.

Η συμφωνία μετοχοποίησης χρεών και αναδιάρθρωσης δανεισμού της Μαΐλλης αποτελεί το πρώτο deal διάσωσης (distressed deal) που διενεργούν οι ελληνικές τράπεζες, μετά το ξέσπασμα της δημοσιονομικής κρίσης. Και, όπως φαίνεται, θα ακολουθήσουν και άλλα, καθώς, όπως πληροφορείται το Euro2day, στο τελικό στάδιο βρίσκεται και η συμφωνία διάσωσης της Cardico.

Βάσει της συμφωνίας, η οποία αναμένεται να επικυρωθεί από τις συμμετέχουσες τράπεζες και τους ομολογιούχους εντός των επόμενων 10 - 20 ημερών, οι πιστωτές της Μαΐλλης μετατρέπονται σε μετόχους καθώς λόγω της μετοχοποίησης χρεών ύψους 74,9 εκατ. ευρώ θα βρεθούν να ελέγχουν ποσοστό άνω των δύο τρίτων του μετοχικού κεφαλαίου της εισηγμένης.

Οι τράπεζες θα αποκτήσουν, έτσι, τον έλεγχο της Μαΐλλης, επιδιώκοντας turn around με στόχο την επιστροφή του ομίλου στην κερδοφορία. Παρά το γεγονός ότι οι λεπτομέρειες για τη διάρκεια των δανείων, τα επιτόκια και τις περιόδους χάριτος θα ανακοινωθούν με την υπογραφή της οριστικής συμφωνίας, εκτιμάται ότι με την περίοδο χάριτος που θα δοθεί για το κοινοπρακτικό δάνειο των 116,8 εκατ. ευρώ ο όμιλος μπορεί να εξασφαλίσει θετικές ταμειακές ροές τα επόμενα χρόνια.

Με την κεφαλαιοποίηση χρεών τα δάνειά του θα μειωθούν περίπου στα 180 εκατ. ευρώ, ενώ δεν υπάρχει προγραμματισμός για νέες μεγάλες επενδύσεις. Εφόσον η Μαΐλλης πετύχει χάρη και στα προγράμματα εξορθολογισμού στα κόστη της να «παράγει» κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων της τάξης των 25 εκατ. ευρώ, μπορεί, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, να επιστρέψει σε ικανοποιητικά επίπεδα free cash flow.

Η περίπτωση της Μαΐλλης αποτελεί ενδιαφέρον πείραμα για τις τράπεζες, καθώς θα κληθούν να «τρέξουν» με management της επιλογής τους τη δεύτερη μεγαλύτερη στον κλάδο της βιομηχανία παγκοσμίως, και κυρίως έναν όμιλο που είχε «ανδρωθεί» γύρω από την ισχυρή προσωπικότητα του ιδρυτή και ως σήμερα βασικού μετόχου του.

Η εμπειρία τους δε από αντίστοιχες κινήσεις είναι ελάχιστη. Είχαν προηγηθεί, την τελευταία τριετία, οι μετοχοποιήσεις χρεών στην ΑΕΓΕΚ και στην Altec. Στη μεν ΑΕΓΕΚ τα αξιόλογα περιουσιακά της στοιχεία (Αστακός, ΕΛΠΕΤ - Βαλκανική, Κτήμα Μέρλιν και μικρότερης αξίας ακίνητα) πέρασαν στις τράπεζες μειώνοντας τον δανεισμό της, ενώ η είσοδος του ομίλου Μαρούλη ως στρατηγικού επενδυτή διευκόλυνε το ικανοποιητικά εξελισσόμενο μέχρι στιγμής εγχείρημα. Στη δε Altec το εγχείρημα συνεχίζει να παρουσιάζει σημαντικές δυσκολίες.

Η μετοχοποίηση χρεών της Μαΐλλης και η επικείμενη αντίστοιχη συμφωνία για την Cardico δείχνουν, όμως, ότι το τραπεζικό σύστημα υπό την πίεση της κρίσης και της έλλειψης ρευστότητας είναι αποφασισμένο να σώσει τις απαιτήσεις του μετατρεπόμενο σε ιδιοκτήτη προβληματικών επιχειρήσεων προκειμένου να μη δει τα κόκκινα δάνεια να αυξάνονται.

Αναζητούν στρατηγικούς για το νέο κύμα «προβληματικών»

Την ίδια στιγμή, και μπροστά στο διαφαινόμενο «τσουνάμι» νέων προβληματικών που δημιουργεί η κρίση, οι τράπεζες αρχίζουν, έστω και με καθυστέρηση, να επεξεργάζονται λύσεις εισόδου στρατηγικών επενδυτών.

Προτεραιότητα έχουν οι επιχειρήσεις των κλάδων που στενάζουν λόγω του συνδυασμού μεγάλων καθυστερήσεων πληρωμών από το Δημόσιο και πτώσης του τζίρου τους. Κατασκευαστικές εταιρίες, κλινικές, φαρμακευτικές και φαρμακαποθήκες αντιμετωπίζουν εντεινόμενα προβλήματα ρευστότητας, ενώ στο κόκκινο λόγω της σημαντικής μείωσης των πωλήσεων βρίσκονται και οι κλάδοι λιανεμπόριο - real estate - μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Στον κλάδο της υγείας ήδη υπήρξε το πρώτο δείγμα με την έναρξη αποκλειστικών διαπραγματεύσεων μεταξύ Ιασώ και Κέντρου Αποκατάστασης Φιλοκτήτης για την είσοδο του πρώτου στο μετοχικό κεφάλαιο του δεύτερου μέσω σύστασης εταιρίας συμμετοχών.

Η Εθνική Τράπεζα, που αποτελεί και τον μεγαλύτερο πιστωτή της Φιλοκτήτης, ενώ συνεργάζεται στενά εδώ και χρόνια με τον όμιλο Ιασώ, ανέλαβε ρόλο συμβούλου της Ιασώ Α.Ε.

Στρατηγικούς επενδυτές αναζητούν οι τράπεζες και για κάποιες μικρομεσαίας δυναμικότητας κλινικές στην Αθήνα και στην επαρχία που έχουν «βουλιάξει» λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων πληρωμών από τα ταμεία. Ταυτόχρονα, πιέζουν τις μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου που βαρύνονται από δυσθεώρητο δανεισμό σε σχέση με τα ετήσια EBITDA τους για πωλήσεις ακινήτων ή άλλων αξιόλογων assets και μειώσεις στα κόστη, χωρίς, προς το παρόν, ιδιαίτερο αποτέλεσμα.

Αντίστοιχους καρπούς έχει αποδώσει και η πίεση προς κατασκευαστικές εταιρίες με υψηλό δανεισμό, ενώ αναπτύσσεται πλέον και προβληματισμός από πλευράς τραπεζών για το αν πρέπει να προχωρήσουν σε δραστικότερες λύσεις, καθώς παρατηρούν εντεινόμενες πωλήσεις παγίων σε τιμές κάτω του κόστους.

Προς το παρόν, οι όποιες δραστικές λύσεις καθυστερούν λόγω του διαρκώς αυξανόμενου όγκου των προβλημάτων από πλευράς επιχειρήσεων και των συγκρούσεων μεταξύ των τραπεζών για το πώς θα μοιραστούν τα νέα βάρη αλλά και οι νέες εξασφαλίσεις.

Τριβές που εκτιμάται ότι θα μειωθούν σε σημαντικό βαθμό εφόσον προχωρήσουν οι συγχωνεύσεις μεταξύ μεγάλων τραπεζών. Ήδη παρατηρούνται προσπάθειες δημιουργίας κλίματος αμοιβαίας κατανόησης και από κοινού εξεύρεσης λύσεων μεταξύ τραπεζών που έχουν μεγάλη δανειακή έκθεση σε ανταγωνιστικές εταιρίες του ίδιου κλάδου.

«Εφόσον τα προβλήματα ενταθούν, όπως αναμένεται, οι τράπεζες θα επιβάλουν αναγκαστικές συγχωνεύσεις ώστε να σταματήσουν αιματηροί ανταγωνισμοί που διαπιστώνονται σήμερα σε σειρά κλάδους», σημειώνει κορυφαίο τραπεζικό στέλεχος.