Mεγάλες ανακατατάξεις, οι οποίες οδηγούν σε μεγαλύτερη συγκέντρωση μεριδίων στα χέρια λίγων και ισχυρών προοιωνίζονται οι τελευταίες εξελίξεις στο ευρύτερο λιανεμπόριο, οι οποίες σφραγίστηκαν αφενός με ηχηρές αποχωρήσεις παικτών και αφετέρου με τη διαρκή συρρίκνωση της μεσαίας επιχειρηματικότητας.

Τόσο η δεδομένη ύφεση στην κατανάλωση όσο και ο ισχυρός ανταγωνισμός σε επίπεδο τιμών, υπηρεσιών και οργάνωσης διαμορφώνουν ένα περιβάλλον ασφυκτικό, το οποίο επιδεινώνεται και από την έλλειψη ρευστότητας των επιχειρήσεων, όπως και από τις κλειστές στρόφιγγες των τραπεζών όσον αφορά στις νέες χρηματοδοτήσεις.

Πέραν ωστόσο των μικρομεσαίων ελληνικών επιχειρήσεων, οι αλλαγές στον χάρτη της αγοράς αγγίζουν και το «βαρύ» πυροβολικό, των μεγάλων εγχώριων και πολυεθνικών αλυσίδων.

Οι «έξοδοι» της Aldi και της Fnac, η οικονομική αδυναμία της Atlantic, ο κίνδυνος λουκέτου στη Ράδιο Κορασίδη, τα προβλήματα αρκετών αλυσίδων στον χώρο του οικιακού εξοπλισμού και επίπλου και η επικράτηση των πολυκαταστημάτων και των εμπορικών κέντρων αλλά και οι δυσχέρειες αρκετών αλυσίδων ένδυσης είναι στοιχεία που προδιαγράφουν μεγάλες αλλαγές στην αγορά τους επόμενους μήνες.

Σε αυτό το περιβάλλον αρκετοί θεωρούν πως ο ανταγωνισμός θα κορυφωθεί ώστε οι ισχυροί παίκτες να αρπάξουν τα μερίδια των υπό κατάρρευση αλυσίδων, και επίσης ότι το 2011 η εικόνα της αγοράς θα είναι εντελώς διαφορετική.

Για παράδειγμα, η αλυσίδα Public, εν μια νυκτί απέκτησε δύο νέα καταστήματα σε κομβικά σημεία (στο The Mall Athens και στη Γλυφάδα) και τον αντίστοιχο τζίρο, μετά την αποχώρηση της Fnac, παραμένοντας ουσιαστικά ο μοναδικός παίκτης στη συνδυαστική αγορά ψυχαγωγίας.

Οι προβλέψεις της κάνουν λόγο για αύξηση τζίρου το 2010, χωρίς καν την προσθήκη των δύο νέων σημείων, η οποία σαφώς θα διευρυνθεί από τη συγκεκριμένη εξέλιξη όπως και από το γεγονός ότι η αλυσίδα θα ενισχυθεί με ένα ακόμη κεντρικό κατάστημα στη Θεσσαλονίκη, εντός του πολυκαταστήματος Notos Com, στη Στοά Χιρς, το οποίο εγκαινιάζεται το φθινόπωρο.

Μεγάλες απώλειες

Οι επιχειρήσεις από τον χώρο του επίπλου και του οικιακού εξοπλισμού δίνουν μάχη επιβίωσης αφού η αγορά καταγράφει απώλειες έως και 40% σε επίπεδο πωλήσεων. Σε αυτό το περιβάλλον ακόμη και μεγάλες αλυσίδες όπως η Neoset προχωρούν σε κλείσιμο καταστημάτων αλλά και ολόκληρων δικτύων. Ήδη η όμιλος Neoset έχει κλείσει το ιστορικό σήμα «Νεοκατοικείν» και έχει περιορίσει το ομώνυμο. Πληροφορίες αναφέρουν δε πως το εργοστάσιο της εταιρείας λειτουργεί με προσωπικό ασφαλείας, το οποίο παραμένει στη θέση του μην τυχόν προκύψει κάποια επιπλέον παραγγελία.

Αναδιαρθρώσεις κάνει και η Sato, η οποία μετά το κλείσιμο της αλυσίδας Maison Coloniale έκλεισε επίσης καταστήματα της Bo Concept και μεταβίβασε σε τρίτους όσα απέμειναν. Η εταιρεία ποντάρει αφενός στη φίρμα Sato αλλά και στο δίκτυο ΕΝΤΟΣ, για το οποίο εκτιμά ότι θα κερδίσει μερίδια λόγω των ανταγωνιστικών του τιμών, εν μέσω κρίσης.

Στάση αναμονής για την περαιτέρω επέκταση της Habitat κρατάει η Yalco, αφού τόσο η κρίση στην εγχώρια αγορά όσο και οι εξελίξεις στη μητρική Habitat (πουλήθηκε πρόσφατα σε fund που ειδικεύεται σε αναδιαρθρώσεις χρεών) προκαλούν αβεβαιότητα για νέες τυχόν επενδύσεις.

Ενισχυμένη, παρά το γεγονός ότι έχει υποστεί πιέσεις στην τρέχουσα συγκυρία, εμφανίζεται η ΙΚΕΑ του ομίλου Fourlis, η οποία υπολογίζεται ότι έχει κερδίσει ήδη μερίδιο 2,5% της αγοράς. Αν και προβλέπει σταθερές πωλήσεις για το 2010, εκτιμά ότι μεσοπρόθεσμα θα ενισχυθεί, ενώ ταυτόχρονα θα ωφεληθεί από την προσθήκη ενός ακόμη καταστήματος στην Ελλάδα (στα Ιωάννινα) που ανοίγει στα τέλη του 2010.


---Ρωγμές στην αγορά ένδυσης

Στην αγορά ένδυσης ήδη ακούγονται οι πρώτοι τριγμοί για παραδοσιακές αλυσίδες, οι οποίες αντιμετωπίζουν προβλήματα από τράπεζες και προμηθευτές, όπως ο όμιλος Γλου. Η συγκεκριμένη εταιρεία έχει κλείσει καταστήματα του δικτύου της, ενώ έχασε και δύο σήματα ένδυσης που αντιπροσώπευε. Πρόκειται για τα Quiksilver και Roxy τα οποία ανέλαβε η εισαγωγική και εμπορική Shop & Trade.

Πέρα από τις επιμέρους ανακατατάξεις, σημαντική είναι η ενίσχυση των εμπορικών κέντρων και των πολυχώρων, που είτε αναπτύσσονται θετικά είτε σημειώνουν πτώση μικρότερη του μέσου όρου της αγοράς, επιβεβαιώνοντας την τάση υπέρ των μεγάλων concepts.

Συγκεκριμένα, το Attica στο κέντρο της Αθήνας παρουσιάζει μείωση των πωλήσεων που ανέρχεται σε περίπου 8% στο εξάμηνο του έτους, στη βάση του ιδιαίτερα υποτονικού δευτέρου τριμήνου.

Όσον αφορά στο δεύτερο πολυκατάστημα, στο Golden Hall, παρουσιάζει άνοδο του κύκλου εργασιών κατά 23% συγκριτικά με το περυσινό εξάμηνο. Για το σύνολο της τρέχουσας χρήσης η διοίκηση των πολυκαταστημάτων αναμένει αύξηση πωλήσεων σε ποσοστό 20% περίπου για το κατάστημα στο Golden Hall και μείωση τζίρου κατά 10% περίπου για το σημείο πώλησης του κέντρου.

Ικανοποιητική χαρακτηρίζεται η αγοραστική κίνηση στα πολυκαταστήματα Notos Galleries, δεδομένης της τρέχουσας συγκυρίας. Ο όμιλος Notos Com τον Σεπτέμβριο θα εγκαινιάσει ένα ακόμη πολυκατάστημα Notos Galleries στη Θεσσαλονίκη, στη Στοά Χιρς, σε αντικατάσταση του σημείου που λειτουργούσε εδώ και 77 χρόνια. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το νέο σημείο, με εμπορικούς χώρους συνολικού εμβαδού 7.500 τ.μ., πρόκειται να συνεισφέρει στο 30% περίπου του συνολικού τζίρου των έξι πολυκαταστημάτων. Περαιτέρω, στο τέλος του έτους υπολογίζεται ότι οι πωλήσεις των Notos Galleries δύνανται να αυξηθούν σε ποσοστό 15% συγκριτικά με πέρυσι.
 
** Αναδημοσίευση από το 646ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ", 6 - 10 Αυγούστου 2010.