* Οι πίνακες που αφορούν στη διάρθρωση της εγχώριας αγοράς στον κλάδο δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".

Νέα φάση συγκέντρωσης προοιωνίζονται οι συνθήκες στην εγχώρια αγορά ηλεκτρικών ειδών, καθώς από τη μία πλευρά ο ανταγωνισμός εντείνεται και προκαλεί πιέσεις στους ανεξάρτητους και μικρότερους παίκτες, ενώ από την άλλη η καταναλωτική ύφεση καθιστά πιο μικρή την πίτα που μοιράζονται οι εταιρίες.
 
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η συνολική πίτα της αγοράς αγγίζει πλέον τα 2 δισ. ευρώ για τις λευκές και μαύρες συσκευές, ενώ εκτοξεύεται στα 4 δισ. ευρώ μαζί με τις περιφερειακές, τις μικρές οικιακές συσκευές αλλά και τους οικιακούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές.

Η συνολική εγχώρια φαινομενική κατανάλωση (σε τεμάχια) λευκών ηλεκτρικών οικιακών συσκευών ακολούθησε ανοδική πορεία το χρονικό διάστημα 1993 - 2008. Το 2009, ωστόσο, ως αποτέλεσμα των συνεπειών της οικονομικής ύφεσης, η συνολική κατανάλωση μειώθηκε σημαντικά (κατά 12,5%) σε σχέση με το 2008, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της ICAP.

Η κατηγορία των ψυγείων - ψυγειοκαταψυκτών - καταψυκτών καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της συνολικής κατανάλωσης (26%) για το 2009, ενώ ακολουθούν τα πλυντήρια ρούχων (21%) και οι ηλεκτρικές κουζίνες (20%).

Όσον αφορά στην εξέλιξη των πωλήσεων του κλάδου για το τρέχον έτος, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι η καθοδική πορεία θα συνεχιστεί, ενώ το ποσοστό μείωσης προβλέπεται πως θα είναι μεγαλύτερο στην κατηγορία των εντοιχιζόμενων συσκευών. Σύμφωνα με στοιχεία της GfK Market Analysis, στο πεντάμηνο της φετινής χρονιάς η πτώση πωλήσεων στα δίκτυα λιανικής που συνεργάζονται μαζί της ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 6% - 7%, ποσοστό που εκτιμάται ότι θα γίνει οριακά διψήφιο μαζί με τα στοιχεία Ιουνίου.

--- Οι κινήσεις των εταιριών

Σε αυτό το περιβάλλον, αρκετές από τις επιχειρήσεις στη λιανική ηλεκτρικών διεκδικούν κέρδη μεριδίων ή βελτίωση της θέσης τους εν μέσω κρίσης. Κάποιες στρέφονται σε πιο δραστικό "νοικοκύρεμα" προκειμένου να βγουν ισχυρότερες, ενώ άλλες προχωρούν σε επενδύσεις, εκτιμώντας ότι στην κρίση πρέπει να απαντάς επιθετικά.

Σύμφωνα πάντως με εκτιμήσεις, η ύφεση οδηγεί αναπόφευκτα σε ισχυροποίηση των μεγαλύτερων παικτών, που διαθέτουν πόρους για να στηρίξουν τη λειτουργία τους αλλά και διαπραγματευτική ισχύ όσον αφορά στις προμήθειες, προκειμένου να βγουν στον ανταγωνισμό με καλύτερες τιμές προς τον τελικό καταναλωτή.

Ήδη, οι δύο μεγάλοι παίκτες της αγοράς ανακοίνωσαν επενδυτικά προγράμματα με σκοπό τη βελτίωση της παρουσίας τους. Έτσι, η Dixons επενδύει στην αναβάθμιση της Κωτσόβολος διαθέτοντας 15 εκατ. ευρώ για την ανακαίνιση καταστημάτων και τη δημιουργία νέων.

Παράλληλα, διακρίνοντας την τάση, η Dixons αποφάσισε τη μετατροπή της ομόσταβλης αλυσίδας Electroworld σε ηλεκτρονικό κατάστημα, εκτιμώντας ότι η δημιουργία φυσικού δικτύου δεν θα ήταν αποδοτική. Ήδη τέσσερα καταστήματα της φίρμας μετατράπηκαν σε Κωτσόβολος, η οποία παραμένει ηγετική αλυσίδα με 101 σημεία πώλησης και τζίρο άνω των 430 εκατ. ευρώ.

Η Media Saturn ολοκληρώνει τη χρήση του 2010 με νέες επενδύσεις, που αναμένεται να κυμανθούν στα 45 - 60 εκατ. ευρώ, με στόχο τη δημιουργία τριών νέων σημείων του δικτύου Saturn. Έτσι, στο τέλος του τρέχοντος έτους το δίκτυο θα αριθμεί 5 σημεία πανελλαδικά, ενώ το "αδελφό" δίκτυο Media Markt ελέγχει ήδη 8 καταστήματα.

Οι συνολικές πωλήσεις των δύο αλυσίδων του ομίλου το 2009 ανήλθαν στα 270 εκατ. ευρώ, κατατάσσοντάς τον στη δεύτερη θέση στην εγχώρια αγορά όσον αφορά στον τζίρο. Το 2010, οι ενδείξεις από τα καταστήματα του ομίλου είναι μικτές, αλλά κατά μέσο όρο σημειώνεται ελαφρά κάμψη πωλήσεων, η οποία ωστόσο είναι μικρότερη από την πτώση που υφίσταται συνολικά η λιανική αγορά ηλεκτρικών.

Η ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ "ΜΙΚΡΩΝ"

Έπειτα από εντατικό πρόγραμμα περιστολής δαπανών, η Ηλεκτρονική αποφάσισε να αποχωρήσει από τη Σερβία, ενώ έχει παγώσει τα σχέδια για επέκταση στη Βουλγαρία και στην Αλβανία.
 
Το εγχώριο δίκτυό της αναδιαρθρώνεται, καθώς κάποια καταστήματα κλείνουν, άλλα μεταφέρονται και ορισμένα ανανεώνονται. Από την άλλη πλευρά, η αλυσίδα Κορασίδη, με 28 καταστήματα, παρουσιάζει προβλήματα επιβίωσης, καθώς μετά την απόσυρση της MIG παλεύει με παλιά και νέα χρέη.

Οι Κασσάνδρες της αγοράς ψιθυρίζουν ότι έως τα μέσα του 2011 ο αριθμός των συνεταιρισμών στην Ελλάδα θα περιοριστεί σημαντικά. Όπως εκτιμάται, σήμερα στη χώρα μας υπάρχουν περισσότερα από 1.500 καταστήματα ηλεκτρικών ειδών και σημεία πώλησης.

Η πίτα είναι ουσιαστικά μοιρασμένη στους συνεταιρισμούς που περιλαμβάνουν αλυσίδες όπως Electronet, Expert, Εικόνα Ήχος, ΣΕΗΟΣ, Euronics κ.ά., οι οποίοι κατέχουν μερίδιο της τάξεως του 45,3%, με βάση τη συνολική αξία των πωλήσεων.

Τα ανεξάρτητα καταστήματα ηλεκτρικών φτάνουν τα 500 σε ολόκληρη την Ελλάδα, αλλά το μερίδιό τους ανέρχεται σε 3,7%, ενώ το 3,5% της πίτας αφορά στα μεγάλα πολυκαταστήματα, όπως Praktiker, Makro, Leroy Merlin κ.λπ., τα οποία διαθέτουν και αυτά μικρότερη γκάμα ηλεκτρικών.

Σημειώνεται ότι πέρυσι δύο συνεταιρισμοί ηλεκτρικών συσκευών οδηγήθηκαν σε λουκέτο: η Magnet Electric με 110 σημεία πώλησης σε όλη τη χώρα και με μερίδιο αγοράς περίπου 5% χρεοκόπησε, ενώ έκλεισε και ο μικρότερος σε μέγεθος συνεταιρισμός ΑΚΗΣ με δραστηριότητα στη βόρειο Ελλάδα.

* Οι πίνακες που αφορούν στη διάρθρωση της εγχώριας αγοράς στον κλάδο δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".

** Επικαιροποιημένη αναδημοσίευση από το 645ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ", 30 Ιουλίου - 3 Αυγούστου 2010.