Στον καθορισμό, χωρίς καθυστέρηση, των όρων διεξαγωγής των… play off της συγκέντρωσης του τραπεζικού συστήματος πρέπει, πλέον, να προχωρήσει η κυβέρνηση μετά την κίνηση της Πειραιώς να ανοίξει την… αυλαία του πρωταθλήματος, καταθέτοντας προσφορά για την εξαγορά των ΑΤΕ και Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου.

Με «ατού» μια συνδυαστική προσφορά, συνολικού ύψους 701 εκατ. ευρώ, για τις δύο κρατικές τράπεζες ο όμιλος Πειραιώς «πετάει την μπάλα» των εξελίξεων στα... πόδια της κυβέρνησης.

Η τελευταία καλείται τώρα να αποφασίσει αν θα αποδεχτεί τη διαδικασία που δρομολογεί η προσφορά της Πειραιώς ή αν θα χρησιμοποιήσει το κλίμα και τη δυναμική της κίνησης Σάλλα για να δρομολογήσει η ίδια διαδικασία αποκρατικοποίησης.

Οι αποφάσεις της θα καθορίσουν τη στάση της Πειραιώς και των άλλων τραπεζών που παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, περιμένοντας τους όρους του παιχνιδιού για να δουν αν και με ποιον τρόπο θα συμμετάσχουν.

Τα πρώτα μηνύματα από τις ανεπίσημες αντιδράσεις τραπεζιτών και τις επίσημες δηλώσεις βουλευτών δεν δείχνουν να ευνοούν την υιοθέτηση της διαδικασίας που δρομολογεί η προσφορά της Πειραιώς. Τόσο οι τραπεζίτες όσο και βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος θεωρούν ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει σε αποκρατικοποιήσεις βάσει των διαδικασιών που προβλέπει ο σχετικός νόμος (3049 του 2005).

Με δεδομένο, πάντως, ότι η κυβέρνηση το τελευταίο δίμηνο πιέζει συστηματικά για συγκέντρωση του τραπεζικού κλάδου, πίεση στην οποία ανταποκρίθηκε η Πειραιώς, είναι πιθανόν η κίνηση της Πειραιώς να αποτελεί το εναρκτήριο λάκτισμα διαδικασίας συνδυαστικής πώλησης των ΑΤΕ και Τ.Τ.

«Πρόκειται για καθαρά πολιτική απόφαση την οποία θα λάβει ο πρωθυπουργός», εκτιμούν πρωτοκλασάτα στελέχη της κυβέρνησης υπενθυμίζοντας τις ειδικές συνθήκες για την οικονομία και τη χώρα. Η κυβέρνηση δείχνει διάθεση να πάρει την… πάσα από την Πειραιώς και να ακολουθήσει τη διαδικασία διερεύνησης συνδυασμένων προσφορών για την πώληση «πακέτο» των ΑΤΕ και Πειραιώς.

«Αν οι αντιδράσεις είναι ισχυρές, τότε θα "υποχρεωθεί" να ακολουθήσει τις "θεσμοθετημένες" διαδικασίες, αν και δύσκολα θα επιλέξει τη λύση της διενέργειας ξεχωριστών διαγωνισμών για την πώληση των δύο τραπεζών», εκτιμούν παράγοντες που επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους.

Το ατού της συνδυαστικής προσφοράς

Το μεγάλο πλεονέκτημα της προσφοράς που έχει υποβάλει η Πειραιώς είναι η συνδυαστική μορφή της. Προσφέρει 329 εκατ. ευρώ για το 33,04% του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου (3,47 ευρώ ανά μετοχή), τιμή αντίστοιχη της μέσης τιμής εξαμήνου, και 372 εκατ. ευρώ για το 77,31% της ΑΤΕ, το οποίο ενέχει discount της τάξης του 70% σε σχέση με τη μέση τιμή εξαμήνου (1,41 ευρώ ανά μετοχή).

Παρότι η προσφορά για την ΑΤΕ δείχνει χαμηλή, πρέπει να συνυπολογιστεί ότι, όπως έχει γράψει το Euro2day, η τράπεζα χρειάζεται αμέσως νέα κεφαλαιακή ενίσχυση ύψους 1 δισ. ευρώ. Κεφάλαια που θα τα αντλήσει μέσω Δημοσίου από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Ουσιαστικά, η πρόταση της Πειραιώς ανέρχεται σε 701 εκατ. ευρώ, συν 1 δισ. ευρώ (τα κεφάλαια που θα χρειαστεί η ΑΤΕ), και εκεί ακριβώς έγκειται το δυνατό της σημείο. Η Πειραιώς εμφανίζεται πρόθυμη να πάρει τη «νύφη» του Τ.Τ. και να πληρώσει και «προίκα», αγοράζοντας μαζί και την ΑΤΕ για την οποία δεν έχουν ενδιαφερθεί στο παρελθόν -πρόσφατο ή απώτερο- παρά μόνο hedge funds ή τράπεζες εκτός Ε.Ε.

Αν η κυβέρνηση ανταποκριθεί στην πάσα της Πειραιώς και αποφασίσει να πουλήσει «πακέτο» την ΑΤΕ με το Τ.Τ., τότε δύσκολα θα υπάρξει ενδιαφέρον και από άλλη ελληνική τράπεζα, εκτιμούν τραπεζικά στελέχη. Στον αντίποδα, αν επιλέξει ξεχωριστή διαδικασία, τότε για το Τ.Τ. θα εκδηλωθεί ενδιαφέρον και από άλλες τράπεζες.

Οι πρώτες αντιδράσεις των άλλων παικτών

Το ενδιαφέρον της αγοράς εστιάζεται, ως εκ τούτου, στους όρους και βεβαίως στο έπαθλο του αγώνα και επομένως στις αποφάσεις της κυβέρνησης.

Η πρώτη αντίδραση κύκλων της Eurobank, της Alpha Bank και της Εθνικής συμπυκνώνεται στη φράση «παρακολουθούμε τις εξελίξεις και συνεχίζουμε τη δουλειά μας» (να σημειωθεί ότι η Εθνική και η Eurobank ελέγχουν ποσοστό 6,1% στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο έκαστη). Όλοι τους όμως σημειώνουν την ανάγκη να ακολουθηθεί πιστά το θεσμικό πλαίσιο για τις αποκρατικοποιήσεις.  

Δηλώνουν, δηλαδή, έμμεσα ότι η κυβέρνηση πρέπει να αποφύγει την απευθείας αποδοχή της προσφοράς από την Πειραιώς και να υπάρχει πρόσληψη συμβούλου αποκρατικοποίησης με διερεύνηση ενδιαφέροντος αγοραστών ή και διενέργεια διαγωνισμού. Διαδικασία που όπως σημειώνουν έχει το μειονέκτημα ότι απαιτεί μήνες.

Η πιο συντετμημένη διαδικασία, αλλά λιγότερο διαφανής, είναι η διερεύνηση ενδιαφέροντος αφού ξεκαθαρίσει η κυβέρνηση ότι πουλά την ΑΤΕ και το Τ.Τ. κατά μόνας ή «πακέτο».

Μετρημένη ήταν και η πρώτη αντίδραση του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο, αφού επιβεβαίωσε την προσφορά, δήλωσε ότι εξετάζεται «στο πλαίσιο των προβλεπόμενων θεσμοθετημένων διαδικασιών με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον».

Αφήνει όμως και ένα παράθυρο ανοιχτό θέτοντας ως γνώμονα εξέτασης της προσφοράς της Πειραιώς «τη βιωσιμότητα των συγκεκριμένων τραπεζών» αλλά και το δέον γενέσθαι για το σύνολο του τραπεζικού συστήματος.