Iσχυρό πλήγμα από τη δραματική πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης δέχτηκαν στο β΄ τρίμηνο του 2010 οι εμπορικές αλυσίδες. Παράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο για τον πλέον απογοητευτικό Μάιο της τελευταίας εικοσαετίας όσον αφορά στη ζήτηση και στις πωλήσεις ακόμη και αμυντικών κλάδων, ενώ αντίστοιχη εικόνα μεταφέρουν τόσο για τον Απρίλιο όσο και για τον Ιούνιο.

Αν και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει συγκεντρωτική και ασφαλής αποτύπωση της κατάστασης στο λιανικό εμπόριο το β΄ τρίμηνο του έτους, εντούτοις αρκετοί μιλούν για ένταση της κρίσης τους προσεχείς μήνες. Επίσης, σημειώνουν ότι η αύξηση των λιανικών πωλήσεων στο α΄ τρίμηνο της χρονιάς κατά 10% περίπου, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία, αποτελεί «μαγική εικόνα».

Σημειώνουν ότι στη συγκεκριμένη περίοδο υπήρξε συγκυριακή συγκέντρωση πολλών εορταστικών περιόδων με κορύφωση το Πάσχα, αλλά κυρίως αποδίδουν την καταγεγραμμένη αύξηση τζίρου στο «κίνημα των αποδείξεων», που «εξανάγκασε» κρυφό τζίρο να εμφανιστεί. Συμπληρώνουν, μάλιστα, ότι συγκριτικά και ο τζίρος του α΄ τριμήνου, παρά τη στατιστική απεικόνιση, ήταν μειωμένος σημαντικά.

Οι απόψεις, ωστόσο, συγκλίνουν στο ότι το β΄ τρίμηνο του 2010, και μετά την επιβολή των μέτρων τόσο του ΠΣΑ όσο και του μνημονίου, η ιδιωτική κατανάλωση υποχώρησε στο ναδίρ, δημιουργώντας ασφυκτικό περιβάλλον για σειρά επιχειρήσεις και ανησυχία στους ισχυρότερους της αγοράς.

--- Οι εταιρείες

* Στο πεντάμηνο της τρέχουσας χρήσης, οι πωλήσεις του ομίλου Sprider παρουσίασαν πτώση κατά 8% - 9%, σε αντίθεση με την οριακή αύξηση σε ποσοστό 3% περίπου που παρουσίασαν στο α΄ τρίμηνο του 2010. Η μείωση χαρακτηρίζεται αναμενόμενη, καθώς το α΄ τρίμηνο ενισχύθηκε από τις πασχαλινές πωλήσεις, οι οποίες πέρυσι είχαν εγγραφεί στο β΄ τρίμηνο του έτους, αλλά και ανεκτή αφού ο μέσος όρος της αγοράς ένδυσης συνεχίζει να υφίσταται πιέσεις, με αποτέλεσμα να παρουσιάζει υποχώρηση πωλήσεων κατά 20% - 30%.
 
Παρ’ όλα αυτά, η διοίκηση του ομίλου εκτιμά ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους η ζήτηση θα παραμείνει χαμηλή, εξαιτίας της κρίσης και της καταναλωτικής διάθεσης που βρίσκεται στο ναδίρ. Γι’ αυτόν τον λόγο συνεχίζει να ακολουθεί στρατηγική μείωσης του κόστους και συγκράτησης των επενδύσεών της καθώς και πιο ενεργή διαχείριση αποθεμάτων ώστε να αποφύγει τη δημιουργία απαξιωμένου στοκ, όπως συνέβη το 2009.

* Επιδείνωση των συνθηκών όσον αφορά στην κατανάλωση και στις αγορές όπου δραστηριοποιείται λιανικά προέβλεψε για το β΄ τρίμηνο της χρήσης και ο όμιλος Fourlis.

Σύμφωνα με τη διοίκησή του, τόσο τα έκτακτα μέτρα περιορισμού του εισοδήματος, η αρνητική καταναλωτική διάθεση, η αύξηση του ΦΠΑ, όσο και το γεγονός ότι στο φετινό β΄ τρίμηνο δεν περιλαμβάνονται οι πωλήσεις του Πάσχα (οι οποίες ενσωματώθηκαν στο α΄ τρίμηνο) θα επιδράσουν αρνητικά στην ανάπτυξη των πωλήσεων.

Ήδη, στο α΄ τρίμηνο του 2010 οι πωλήσεις τόσο της ΙΚΕΑ όσο και της Intersport σε συγκρίσιμη βάση (χωρίς την προσθήκη του νέου καταστήματος στη Λάρισα αλλά και των 7 νέων σημείων της αλυσίδας αθλητικών) ήταν πτωτικές (-1,5% για την ΙΚΕΑ). Η διοίκηση του ομίλου, ωστόσο, εκτιμά ότι επιτυγχάνει τους ποιοτικούς στόχους που έχει θέσει όσον αφορά στην αύξηση των μεριδίων αγοράς, στην υλοποίηση των επενδύσεών της και στη διατήρηση της χρηματοοικονομικής υγείας της σε συνδυασμό με τη διαφύλαξη των μικτών περιθωρίων κέρδους της.

* Μάχη για την περαιτέρω αύξηση των μεριδίων της σε μια φθίνουσα αγορά δίνει η εταιρεία Rilken, η οποία, αν και αναγνωρίζει την επιδείνωση των συνθηκών το 2010, εκτιμά ότι θα παρουσιάσει μεγαλύτερες αντιστάσεις από τον ανταγωνισμό.

Η διοίκησή της, ωστόσο, υπογραμμίζει ότι, παρά την αύξηση μεριδίων που πέτυχε το 2009, οι συνθήκες στην αγορά εμφανίζουν σημαντική επιδείνωση τους πρώτους μήνες του 2010, με κορύφωση τον Απρίλιο και τον Μάιο.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Rilken, το σύνολο της αγοράς καλλυντικών παρουσίασε κάμψη κατά 4,5% τον Μάιο, ενώ η πτώση στα ευρείας διανομής κυμαίνεται σε ποσοστό 7% - 8% και στα καλλυντικά επαγγελματικής χρήσης άγγιξε ακόμη και το 15%. Για την ίδια την εταιρεία, ο Μάιος αποδείχτηκε ο χειρότερος των τελευταίων ετών, αν και παραδοσιακά είναι ένας δυνατός εμπορικός μήνας. Η τάση, δε, σύμφωνα με τη διοίκηση της Rilken παραμένει αρνητική και τον Ιούνιο, ενώ επιπλέον η εταιρεία αναμένεται να σχηματίσει υψηλότερες προβλέψεις επισφαλειών στο β΄ τρίμηνο της χρήσης, εκτιμώντας ότι η κρίση ρευστότητας θα συνεχίσει να ταλαιπωρεί την αγορά.

** Αναδημοσίευση από το 641ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, 2 – 6 Ιουλίου 2010.