Ούριο άνεμο φυσάει για τις, λίγες, ελληνικές επιχειρήσεις με… ανοιγμένα πανιά στο εξωτερικό η αποδυνάμωση του ευρώ έναντι του δολαρίου κατά το τρέχον β΄ τρίμηνο του έτους, καθώς καθιστά ανταγωνιστικότερα τα προϊόντα τους στις δολαριακές αγορές και ταυτόχρονα για κάποιες περιπτώσεις διευρύνει και τα περιθώρια κέρδους.

Το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα καταγράφει πτώση κατά περίπου 11,5% έναντι του δολαρίου από το τέλος Μαρτίου, ως αποτέλεσμα των ανησυχιών για την επίπτωση στην ανάπτυξη από τα μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας στην ευρωζώνη αλλά και των επιπτώσεων στις ευρωπαϊκές τράπεζες από ενδεχόμενη αναδιάρθρωση χρέους χωρών-μελών της ευρωζώνης.

Κατά τη διάρκεια του περασμένου Μαρτίου το ευρώ διαπραγματευόταν ακόμη γύρω στο 1,37 δολάριο (14/3) με 1,35 δολάριο (31/3), ενώ στις 4/6 έφτανε σε νέο χαμηλό τεσσάρων ετών υποχωρώντας ως το 1,18 δολάριο.

Το «αδύναμο» ευρώ έρχεται την κατάλληλη στιγμή για να βοηθήσει από την πλευρά του στην τόνωση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η πτώση της τιμής του ευρώ έναντι του δολαρίου κατά 10% ενισχύει το ΑΕΠ της ευρωζώνης κατά 1%.

Ενίσχυση την οποία καρπώνεται κυρίως η Γερμανία και ακολούθως οι υπόλοιπες εξαγωγικές δυνάμεις της Ευρώπης. Στην Ελλάδα η θετική επίδραση, πέραν του τουρισμού, περιορίζεται στις εξαγωγές τσιμέντων, βιομηχανικών ορυκτών, μεταλλευμάτων, μπετόβεργας, φύλλων αλουμινίου και πλαστικών ειδών για αγροτικές χρήσεις ή για έργα.

Με τις τιμές των ναύλων να διατηρούνται σε ικανοποιητικά επίπεδα, οι εξαγωγές προς τις αγορές της Βόρειας Αμερικής έχουν ανακάμψει σημαντικά, ενώ τα ελληνικά προϊόντα κερδίζουν και πάλι μερίδια αγοράς στις αγορές της Μέσης Ανατολής και της Β. Αφρικής.

Οι περισσότερο ωφελημένες από την αποδυνάμωση του ευρώ είναι οι βιομηχανίες που έχουν τα κόστη τους σε ευρώ αλλά διενεργούν τις πωλήσεις τους με βάση το δολάριο. Τα ναυπηγεία (Νεώριο) και οι εταιρίες πρώτων υλών για μεταλλουργίες (Μυτιληναίος και δευτερευόντως S&B) βλέπουν τα κόστη τους να υποχωρούν, ενώ η ενδυνάμωση του δολαρίου ενισχύει τις πωλήσεις τους.

Η δεύτερη κατηγορία που επηρεάζεται θετικά είναι οι επιχειρηματικοί όμιλοι που διαθέτουν ισχυρή δραστηριότητα σε χώρες εκτός ευρωζώνης (Coca Cola, Τιτάν, ΟΤΕ, S&B, Frigoglass, Folli Follie, Σαράντης κ.ά.) καθώς θα εγγράψουν θετικές συναλλαγματικές διαφορές.

Η πιο ισχυρή επίδραση όμως είναι η ενίσχυση των εξαγωγών. Τσιμέντα (Τιτάν, ΑΓΕΤ Ηρακλής), πλαστικά (Πλαστικά Κρήτης, Πλαστικά Θράκης), ορυκτά για βιομηχανική χρήση (S&B), σιδερόβεργες, μεταλλικοί σωλήνες (Σιδενόρ, Σωληνουργεία Κορίνθου), είδη συσκευασίας και επαγγελματικής ψύξης (Μαΐλλης, Frigoglass) που παράγονται στην Ελλάδα καθίστανται ανταγωνιστικότερα στις αγορές της Αμερικής, της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής ενισχύοντας τις εξαγωγές.

--- Τι κάνουν οι μεγάλες επιχειρήσεις

Tο «ισχυρό» δολάριο επιδρά θετικά στην αξία των πωλήσεων που διενεργεί ο όμιλος Τιτάν στις ΗΠΑ, αγορά η οποία αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη για την εγχώρια τσιμεντοβιομηχανία μετά την ελληνική. Βασικό ζητούμενο, βέβαια, στις ΗΠΑ παραμένει η ενίσχυση της αγοράς κατοικιών, ώστε να ανακάμψει έπειτα από μία τριετία η ζήτηση τσιμέντου. 

Έπειτα από ένα κακό α΄ τρίμηνο λόγω άσχημων καιρικών συνθηκών, οι διοικήσεις των μεγάλων τσιμεντοβιομηχανιών που δραστηριοποιούνται στην αγορά των ΗΠΑ διατύπωσαν την εκτίμηση ότι η ζήτηση για τσιμέντο θα ανακάμψει στο υπόλοιπο της χρήσης.

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι για κάθε μονάδα βάσης που αποδυναμώνεται το ευρώ έναντι του δολαρίου η επίπτωση στο net profit της Τιτάν φτάνει στο 0,5%. Επίπτωση που αντισταθμίζεται από το ότι η Τιτάν διατηρεί το μεγαλύτερο μέρος του δανεισμού της σε δολάρια. Ταυτόχρονα, η αποδυνάμωση του ευρώ έναντι του δολαρίου ενισχύει και τις εξαγωγές τσιμέντου από την Ελλάδα σε αγορές της Μέσης Ανατολής και της αν. Ευρώπης οι οποίες κράτησαν στο α΄ τρίμηνο τα μεγέθη της μητρικής.

Θετική είναι η επίδραση της υποτίμησης του ευρώ στη Σιδενόρ, που αποτελεί την τελευταία διετία και το δυνατό χαρτί του ομίλου Βιοχάλκο. Η Σιδενόρ αγοράζει πρώτες ύλες (σκραπ) σε δολάριο, έχει αυξήσει όμως σημαντικά τις εξαγωγές της στη Μέση Ανατολή για να αντισταθμίσει την άπνοια της οικοδομής στην Ελλάδα και την πτώση στα Βαλκάνια. Η δε άνοδος του δολαρίου θα ενισχύσει τα κέρδη από αποτίμηση αποθεμάτων σε τρέχουσα αξία.

Η Σωληνουργεία Κορίνθου εξάγει το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της σε δολαριακές αγορές και επομένως ευνοείται από την αποδυνάμωση του ευρώ. Βασικό της πρόβλημα παραμένει βέβαια η «κοιλιά» στα μεγάλα έργα υποδομών ενέργειας (αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου).

Στον αντίποδα, η ΕΛΒΑΛ πλήττεται καθώς αγοράζει πρώτες ύλες σε δολάριο και πουλάει σε ευρώ. Στις άλλες εταιρίες του ομίλου Βιοχάλκο η αποδυνάμωση του ευρώ δεν έχει σημαντικά οφέλη ή επιπτώσεις.

Δυνατό β΄ τρίμηνο σε πωλήσεις και κέρδη αναμένεται να εμφανίσει η S&B, χάρη και στην υποχώρηση του ευρώ που καθιστά ανταγωνιστικότερα τα προϊόντα της και διευρύνει τα περιθώρια κέρδους. Η S&B, η οποία πραγματοποιεί το 90% του τζίρου της εκτός Ελλάδος, κράτησε σταθερές τις τιμές της κατά τη διάρκεια της κρίσης, ενώ μείωσε σημαντικά τα κόστη της εξασφαλίζοντας ετήσιο όφελος της τάξης των 10 εκατ. ευρώ.

Η υποχώρηση του ευρώ διευρύνει τα περιθώρια κέρδους της στις δολαριακές αγορές (ΗΠΑ, Μέση Ανατολή) όπου διενεργεί μεγάλες εξαγωγές.

Στην περίπτωση της Coca Cola 3E η αποδυνάμωση του ευρώ αυξάνει το κόστος προμήθειας πρώτης ύλης από τη μητρική, όπως και τα royalties, επίπτωση που εν μέρει αντισταθμίζεται από την αύξηση της αξίας πωλήσεων θυγατρικών που δραστηριοποιούνται σε χώρες εκτός ευρωζώνης.

Στη Folli Follie το αδύναμο ευρώ εκτιμάται ότι θα επηρεάσει θετικά την αξία των ενοποιημένων πωλήσεων, των EBITDA και ΕΒΙΤ στην Άπω Ανατολή, όχι όμως τους όγκους και τα περιθώρια, καθώς διαθέτει τοπική παραγωγή.

Σημαντική θετική επίδραση έχει στην Πλαστικά Κρήτης η αποδυνάμωση του ευρώ έναντι του δολαρίου. Οι εξαγωγές της μητρικής στις ΗΠΑ και στη Μέση Ανατολή το δίμηνο Απριλίου - Μαΐου έχουν ενισχυθεί, ενώ ταυτόχρονα διευρύνονται τα περιθώρια κέρδους καθώς αγοράζει πρώτες ύλες σε ευρώ.

Ενίσχυση των εξαγωγών της εμφανίζει και η Hellas Can, θυγατρική του ομίλου Crown Cork & Seal, κυρίως προς τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Β. Αφρικής.

Η αποδυνάμωση του ευρώ καθιστά ανταγωνιστικότερα τα ελληνικά προϊόντα και στην εγχώρια αγορά έναντι των εισαγόμενων από δολαριακές αγορές ή από την Άπω Ανατολή και την ανατολική Ευρώπη.

Αυξήσεις επέρχονται και στα εισαγόμενα από τις ΗΠΑ ή την Άπω Ανατολή ηλεκτρικά, ηλεκτρονικά και τηλεπικοινωνιακά προϊόντα, καθώς και σε έτοιμα ή ημιέτοιμα υλικά για συναρμολόγηση που εισάγονται από χώρες εκτός Ε.Ε. Βέβαια, τόσο στα ηλεκτρικά - ηλεκτρονικά προϊόντα όσο και στα αυτοκίνητα δεν υπάρχει ελληνικός ανταγωνισμός και ο μοναδικός ωφελημένος είναι οι ευρωπαϊκές εταιρίες.

--- Ποιες πλήττονται

Στον αντίποδα, η άνοδος του δολαρίου έναντι του ευρώ ανεβάζει τα κόστη για όσες βιομηχανίες αγοράζουν πρώτες ύλες σε δολάριο και πουλούν τα προϊόντα τους κατά κύριο λόγο στη ζώνη του ευρώ. Ταυτόχρονα, ανεβάζει το κόστος μαζούτ για τις ακτοπλοϊκές εταιρίες και για τη ΔΕΗ στον βαθμό που λειτουργεί τις μονάδες μαζούτ.

Εταιρίες λιανικής όπως η Jumbo, που εισάγει κατά κύριο λόγο από την Κίνα, ή η Sprider βλέπουν τα κόστη τους να αυξάνονται, διαθέτουν όμως τη δυνατότητα διαφοροποίησης του μίγματος των αγορών προϊόντων ώστε να απορροφήσουν το επιπλέον κόστος.