Στους επόμενους δύο μήνες δεσμεύτηκε η ΡΑΕ να "διορθώσει" μια σειρά κακώς κειμένων στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και για τον λόγο αυτόν το ΥΠΕΚΑ αποφάσισε τη μετάθεση της 5ης μέρας αναφοράς, που έχει να κάνει με την εκκαθάριση των συναλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας και την καλύτερη απεικόνιση των στοιχείων που καθορίζουν τη λειτουργία της.

Έτσι, ενώ η 5η μέρα αναφοράς επρόκειτο να ξεκινήσει από τις 3 Μαΐου, η εφαρμογή της, ύστερα από εισήγηση της ΡΑΕ, αλλά και αίτημα που υποστήριξαν ιδιώτες παραγωγοί, πάει για την 1η Ιουλίου.

Η αναβολή αυτή φαίνεται ότι διευκολύνθηκε, εν πολλοίς, και από τη δημόσια διαβούλευση που είναι σε εξέλιξη αυτήν τη στιγμή για την επανεξέταση των βασικών ρυθμιστικών μέτρων και κανόνων που διέπουν τη λειτουργία της χονδρεμπορικής αγοράς, με στόχο να επικρατήσουν συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού. Η διαβούλευση ολοκληρώνεται στις 14 Μαΐου και θα υπάρξει συνεπώς διάστημα μόλις ενάμιση μηνός προκειμένου να θεσμοθετηθούν οι όποιες αλλαγές αποφασιστούν.

Οι ιδιώτες παραγωγοί ενέργειας, που έχουν δημιουργήσει πρόσφατα και σύνδεσμο, κάνουν λόγο για στρέβλωση της χονδρεμπορικής αγοράς, το οποίο βεβαίως αναγνωρίζει και η ΡΑΕ, που μιλά για ρυθμιστικές αβεβαιότητες, με κύριο παράγοντα πρόκλησης τη συμπεριφορά της ΔΕΗ.

Πιο συγκεκριμένα, οι ιδιώτες επισημαίνουν ότι στη διαδικασία εκκαθάρισης των συναλλαγών παρατηρείται υστέρηση της εκ των υστέρων οριακής τιμής του συστήματος (ex post) σε σχέση με την εκ των προτέρων (ex ante) κατά 4 - 5 ευρώ ανά MWh, με συνέπεια να σημειώνεται απώλεια γι' αυτούς της τάξης των 20 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. Οι ιδιώτες παραγωγοί αποδίδουν ευθύνες στη ΔΕΗ για την κατάσταση αυτή στη χονδρεμπορική αγορά, όπως εμφανίζεται σήμερα, δεδομένου, όπως λένε, ότι η δημόσια επιχείρηση προβαίνει σε εικονικές δηλώσεις δυναμικότητας και διαθεσιμότητας στη διάρκεια της ημέρας, κάνοντας χρήση τόσο των λιγνιτικών μονάδων όσο και των νερών.

Το αποτέλεσμα είναι να μην είναι δυνατή η σαφής εκτίμηση της ΟΤΣ, όμως αυτό προσδοκάται να διορθωθεί με την 5η μέρα αναφοράς.

Παρ' όλα αυτά, σύμφωνα με τον ισχύοντα κώδικα συναλλαγών, οι ιδιώτες παραγωγοί καλύπτονται σήμερα από τον ισχύοντα μηχανισμό μεταβλητού κόστους καυσίμων συν ποσοστό 5% σε ημερήσια βάση. Αν εφαρμοζόταν από τις 3 Μαΐου η 5η μέρα αναφοράς αυτός ο μηχανισμός θα έπρεπε να καταργηθεί.

Εν όψει λοιπόν της διαβούλευσης για την εφαρμογή νέων ρυθμιστικών κανόνων στη χονδρεμπορική αγορά, ζητήθηκε μέσω του συνδέσμου των ιδιωτών παραγωγών η αναβολή της 5ης μέρας αναφοράς, ώστε να διαμορφωθούν σταθεροί κανόνες που θα ισχύουν για όλους.

Οι ιδιώτες παραγωγοί, πάντως, υποστηρίζουν την ανάγκη να εφαρμοστούν ακόμη και ποινικές ευθύνες για τις δηλώσεις φορτίων. Σε κάθε περίπτωση, οι επιμέρους προτάσεις θα κατατεθούν έως τις 14 Μαΐου, ενώ από την πλευρά των ιδιωτών παραγωγών διατυπώνεται η εκτίμηση ότι η 5η μέρα αναφοράς δεν θα πάρει άλλη αναβολή.