* Το νομοσχέδιο των έκτακτων οικονομικών μέτρων, η εισηγητική έκθεση και το μνημόνιο της Ελλάδας με Ε.Ε. - ΔΝΤ - ΕΚΤ δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".  
 
"Κρυφά" μέτρα 10,850 δισ. ευρώ την τριετία 2012 - 2014 ενσωματώνει το μνημόνιο που υπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση με την τρόικα Ε.Ε. - ΕΚΤ - ΔΝΤ σε αντάλλαγμα της οικονομικής βοήθειας των 110 δισ. ευρώ.

Το μνημόνιο ανοίγει παράλληλα "παράθυρο" απολύσεων στο Δημόσιο και μείωσης των επιδομάτων ανεργίας, φέρνει δεσμεύσεις για άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων έως το τέταρτο τρίμηνο του 2010 και βάζει τα δυο πόδια της κυβέρνησης σε… ένα παπούτσι, αφού ορίζει ότι για την αποδέσμευση κάθε δόσης του δανείου των 110 δισ. ευρώ προϋπόθεση θα είναι η χώρα να έχει περάσει τους ανά τρίμηνο ελέγχους της τρόικας.

Με νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, που κατατέθηκε επίσης χθες στη Βουλή, γίνεται πράξη το πρώτο μέρος του… δράματος, αφού προβλέπονται η μείωση μισθών, συντάξεων και επιδομάτων, η αύξηση του ορίου απολύσεων από το 2% στο 4%, η επιβολή έκτακτης εισφοράς τριετούς διάρκειας στις επιχειρήσεις με κέρδη πάνω από 100.000 ευρώ αλλά και φόρος 20% στις τηλεοπτικές διαφημίσεις.

Από το μνημόνιο, άλλωστε, προκύπτουν αύξηση των αντικειμενικών αξιών τόσο το 2011 όσο και το 2012, με πρόβλεψη αύξησης εσόδων 400 και 200 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, αλλά και ειδικός φόρος κατανάλωσης στα αναψυκτικά επίσης από το 2012, με πρόβλεψη αύξησης εσόδων κατά 300 εκατ. ευρώ.

Οι εκπλήξεις δεν σταματούν εδώ. Το 2011 έρχονται φόρος αυθαίρετων κτισμάτων με πρόβλεψη απόδοσης εσόδων 800 εκατ. ευρώ, τέλος διατήρησης ημιυπαίθριων με πρόβλεψη εσόδων 500 εκατ. ευρώ και πράσινα τέλη -χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις προς το παρόν- ύψους 300 εκατ. ευρώ.

Απολύσεις - επιδόματα

Ειδικότερα για τις απολύσεις και τη μείωση των επιδομάτων ανεργίας στο μνημόνιο αναφέρεται χαρακτηριστικά πρόβλεψη εξοικονόμησης 600 εκατ. ευρώ το 2012 από τη "μείωση της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα, πέραν της εφαρμογής του κανόνα μιας πρόσληψης ανά πέντε συνταξιοδοτήσεις". Για τα επιδόματα ανεργίας σημειώνεται πως από το 2012 θα χορηγούνται με κριτήριο "τα ελάχιστα απαιτούμενα μέσα διαβίωσης", εξοικονομώντας με αυτόν τον τρόπο 500 εκατ. ευρώ.


Άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων

Εντός του τέταρτου τριμήνου του 2010 η κυβέρνηση δεσμεύεται διά του μνημονίου να έχει προχωρήσει σε νομοθεσία για το άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, συμπεριλαμβανομένων:

- Του νομικού επαγγέλματος να άρει περιττούς περιορισμούς για ελάχιστη αμοιβή, την ουσιαστική απαγόρευση διαφήμισης, γεωγραφικούς περιορισμούς σχετικά με το πού μπορούν οι δικηγόροι να δρουν στην Ελλάδα.

- Του φαρμακευτικού επαγγέλματος σχετικά με τον περιορισμό του αριθμού των φαρμακείων και το ελάχιστο περιθώριο κέρδους.

- Του συμβολαιογραφικού επαγγέλματος σχετικά με την ελάχιστη αμοιβή, περιορισμό στον αριθμό των συμβολαιογράφων, γεωγραφικούς περιορισμούς σχετικά με το πού μπορούν οι συμβολαιογράφοι να δρουν και την ουσιαστική απαγόρευση διαφήμισης.

- Αρχιτεκτόνων σχετικά με την ελάχιστη αμοιβή.

- Μηχανικών σχετικά με την ελάχιστη αμοιβή.

- Ορκωτών λογιστών σχετικά με την ελάχιστη αμοιβή.


Πιο βαθιά το "μαχαίρι" για μισθούς - συντάξεις

Μεγαλύτερες απώλειες για μισθωτούς και συνταξιούχους που χάνουν τον 13ο και τον 14ο μισθό ή σύνταξη φέρνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που κατατέθηκε στη Βουλή, αφού χαμηλώνει τον πήχη αποδοχών των δικαιούχων σε 2.916 ευρώ για τους μισθωτούς και σε 2.433 ευρώ για τους συνταξιούχους από 3.000 και 2.500 που είχε αρχικά ανακοινωθεί.

Από το νομοσχέδιο προκύπτει ακόμα ότι χάνουν τα επιδόματα που έρχονται να αντικαταστήσουν τα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και επίδομα αδείας όσοι συνταξιούχοι του Δημοσίου ή του ιδιωτικού τομέα δεν έχουν συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας τους.

Οι διευκρινίσεις που ήρθαν με το νομοσχέδιο για το πώς ακριβώς θα περικοπούν ο 13ος και ο 14ος μισθός στο Δημόσιο αλλά και η 13η και η 14η σύνταξη στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα βάζουν το "μαχαίρι" πιο βαθιά.

Με το νομοσχέδιο άλλωστε έρχεται το τέλος του κατώτατου μισθού και των κλαδικών συμβάσεων, αλλά παρέχονται διαβεβαιώσεις ότι "τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται τουλάχιστον μέχρι τις 31/12/2010 δεν θίγονται από την παραμονή των υπαλλήλων στην υπηρεσία μετά την ανωτέρω ημερομηνία και τυχόν συνταξιοδοτικές μεταβολές δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους".


Το "μαχαίρι" στα επιδόματα

Στις διατάξεις του νομοσχεδίου προβλέπεται ότι:

1. Τα επιδόματα εορτών των Χριστουγέννων και του Πάσχα καθώς και το επίδομα αδείας ορίζονται στο ποσό των 500, 250 και 250 ευρώ αντίστοιχα για όλους τους δικαιούχους και καταβάλλονται μόνο εφόσον οι πάσης φύσεως μικτές τακτικές αποδοχές, επιδόματα και αμοιβές, συνυπολογιζομένων και των επιδομάτων εορτών και αδείας, δεν υπερβαίνουν κατά μήνα, υπολογιζόμενες σε δωδεκάμηνη βάση, τα 3.000 ευρώ. Σε περίπτωση που ξεπερνούν το όριο των 3.000 ευρώ, περικόπτονται τα επιδόματα αναλόγως. Δηλαδή, αν με την καταβολή των 1.000 ευρώ των επιδομάτων οι αποδοχές ξεπεράσουν τα 3.000 ευρώ, μειώνονται ανάλογα.

Το επίδομα εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα και το επίδομα αδείας που καταβάλλεται σε όλους τους συνταξιούχους, από το Δημόσιο ή τα ασφαλιστικά ταμεία κύριας ασφάλισης (εφόσον οι μηνιαίες τους αποδοχές δεν ξεπερνούν τα 2.500 ευρώ), καθορίζεται στο ύψος των 400 ευρώ για το επίδομα Χριστουγέννων και στα 200 ευρώ για το δώρο του Πάσχα και το επίδομα αδείας αντίστοιχα. Στο πεδίο εφαρμογής της διάταξης δεν εμπίπτουν οι ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ.

Τα επιδόματα αυτά όμως δεν χορηγούνται σε δικαιούχους που δεν έχουν υπερβεί το 60ό έτος της ηλικίας τους (εξαιρούνται όσοι λαμβάνουν πολεμική σύνταξη, ή σύνταξη λόγω ανικανότητας ή αναπηρίας ή έχουν συνταξιοδοτηθεί αναγκαστικά δυνάμει ειδικών διατάξεων, καθώς και οι δικαιούχοι εκ μεταβιβάσεως εφόσον είτε δεν έχουν υπερβεί το 18ο έτος της ηλικίας τους και εάν σπουδάζουν το 24ο έτος της ηλικίας τους, είτε είναι ανίκανοι για άσκηση οποιουδήποτε βιοποριστικού επαγγέλματος σε ποσοστό μεγαλύτερο του 67%).

"Ριγμένες" από το νομοσχέδιο είναι και οι άγαμες θυγατέρες που λαμβάνουν συντάξεις αφού προβλέπεται μη καταβολή των επιδομάτων.

Οι συντάξεις

Για την ανακοπή του κύματος μαζικής συνταξιοδότησης που καταγράφεται το τελευταίο διάστημα, στο νομοσχέδιο διευκρινίζεται ότι τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται τουλάχιστον μέχρι τις 31/12/2010 δεν θίγονται από την παραμονή των υπαλλήλων στην υπηρεσία μετά την ανωτέρω ημερομηνία και τυχόν συνταξιοδοτικές μεταβολές δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους.

Παράλληλα, παρέχεται η δυνατότητα σε όσους από τους υπαλλήλους του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ έχουν υποβάλει αίτηση παραίτησης από την 1η/1/2010 να την ανακαλέσουν μέσα σε έναν μήνα από τη δημοσίευση του νόμου. Η αίτηση ανακαλείται ανεξάρτητα από το στάδιο στο οποίο βρίσκεται, ακόμα και αν έχει εκδοθεί διαπιστωτική πράξη λύσης της υπαλληλικής σχέσης.

Απογραφή δημοσίων υπαλλήλων

Με το ίδιο νομοσχέδιο προβλέπονται απογραφή του πάσης φύσεως προσωπικού στο Δημόσιο και στα ΝΠΔΔ και η πληρωμή των συγκεκριμένων υπαλλήλων υποχρεωτικά μέσω τραπεζικού λογαριασμού από την Ενιαία Αρχή Πληρωμής. "Μετά την απόφαση ημερομηνία έναρξης καταβολής των πάσης φύσεως αποδοχών από την Ενιαία Αρχή Πληρωμής μέσω τραπεζικού λογαριασμού απαγορεύεται και είναι απολύτως άκυρη η με διαφορετικό τρόπο καταβολή των πάσης φύσεως αποδοχών και εν γένει αμοιβών του πρώτου εδαφίου προς το προσωπικό του Δημοσίου και των ΝΠΔΔ".

Το τέλος του κατώτατου μισθού

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, άνεργοι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ ηλικίας μέχρι 24 ετών δύνανται να εργαστούν σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και γενικά εργοδότες, συνάπτοντας σύμβαση απόκτησης εργασιακής εμπειρίας διάρκειας μέχρι 12 μηνών. Κατά τη διάρκεια της σύμβασης αυτής, οι ακαθάριστες αποδοχές τους αντιστοιχούν στο 80% του κατώτατου βασικού μισθού ή βασικού ημερομισθίου όπως ορίζεται κάθε φορά από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας και ασφαλίζονται στους κλάδους σύνταξης, ασθενείας σε είδος και επαγγελματικού κινδύνου του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ενώ οι σχετικές ασφαλιστικές εισφορές αποδίδονται στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ από τον ΟΑΕΔ.

Μετά το πέρας της σύμβασης αυτής είναι δυνατή η συνέχιση της απασχόλησής τους και η ένταξη σε προγράμματα του ΟΑΕΔ, εφόσον η σύμβαση απόκτησης εργασιακής εμπειρίας μετατραπεί σε σύμβαση εργασίας. Με απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, ύστερα από γνώμη του διοικητικού συμβουλίου του ΟΑΕΔ, μπορεί να καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.

Και το τέλος των κλαδικών συμβάσεων

Οι όροι των ειδικών ομοιοεπαγγελματικών - επιχειρησιακών συμβάσεων εργασίας μπορούν να αποκλίνουν έναντι των αντίστοιχων όρων κλαδικών συμβάσεων εργασίας καθώς και των γενικών εθνικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας και οι όροι των λλαδικών συμβάσεων εργασίας μπορούν να αποκλίνουν έναντι των αντίστοιχων όρων γενικών εθνικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Με απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης μπορεί να ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου αυτής.

Αύξηση απολύσεων

Με προεδρικά διατάγματα που εκδίδονται ύστερα από πρόταση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, έπειτα από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινοτικού Δικαίου, για τις ανάγκες εφαρμογής του προγράμματος του προηγούμενου άρθρου ρυθμίζονται θέματα που αφορούν:

α) Στη διαδικασία προσφυγής στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας.

β) Στην αύξηση σε 4% του ορίου απολύσεων, στις περιπτώσεις ομαδικών απολύσεων.

γ) Σον καθορισμό του ύψους και στον τρόπο καταβολής της αποζημίωσης του απολυομένου.

δ) Στα μέτρα αποτροπής απολύσεων εργαζομένων μεγάλης ηλικίας που βρίσκονται στο στάδιο πριν από τη συνταξιοδότησή τους, ανεξάρτητα αν πρόκειται για ομαδικές απολύσεις ή μεμονωμένες.

ε) Στον καθορισμό των όρων απασχόλησης και στο κατώτατο ημερομίσθιο των νέων ηλικίας κάτω των 25 ετών που εισέρχονται στην αγορά εργασίας για πρώτη φορά.

στ) Στον καθορισμό των εν γένει όρων απασχόλησης και ασφάλισης των απασχολουμένων σε συμβάσεις μαθητείας, η διάρκεια των οποίων δεν μπορεί να είναι ανώτερη του έτους.

ζ) Στον καθορισμό της ανώτατης διάρκειας των συμβάσεων ορισμένου χρόνου.


* Το νομοσχέδιο των έκτακτων οικονομικών μέτρων, η εισηγητική έκθεση και το μνημόνιο της Ελλάδας με Ε.Ε. - ΔΝΤ - ΕΚΤ δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".