Η βαθύτερη ύφεση στην οποία έχει εισέλθει η χώρα μας μπορεί να προσφέρει ένα ανέλπιστο δώρο στην ελληνική κυβέρνηση, που φαίνεται πως καλοβλέπει τη χαλάρωση της ερμηνείας του Συμφώνου Σταθερότητας ως προς την προσαρμογή σε περιόδους κρίσης και να ζητήσει παράταση για τη μείωση του ελλείμματος στο 3%, πέραν του 2012.

Όπως όλα δείχνουν, το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει να φτάσει πάνοπλο στο Εurogroup του Μαΐου, ώστε να αποδείξει ότι από την πλευρά της η Ελλάδα έχει πράξει τα μέγιστα σε μέτρα και μεταρρυθμίσεις και πως οποιαδήποτε απόκλιση από τους στόχους, ειδικά στα έσοδα, οφείλεται στη μεγαλύτερη του αναμενομένου ύφεση.

Βάσει της αναθεώρησης του Συμφώνου Σταθερότητας και συγκεκριμένα του άρθρου 104 (7), όταν μια χώρα-μέλος εισέρχεται σε ύφεση λόγω κρίσης, μπορεί να διαπραγματευτεί επιπλέον χρόνο για δημοσιονομική προσαρμογή, ώστε να μη στεγνώσει η αγορά και πληγεί η πραγματική οικονομία της. Η χαλαρότητα της ερμηνείας του συγκεκριμένου άρθρου επισφραγίστηκε με πολιτική απόφαση των υπουργών Οικονομίας της Ε.Ε. στο Ecofin της Πράγας το 2009.

Ήδη η Ελλάδα έχει λάβει 3 χρόνια παράταση με βάση την εκτίμηση για μικρή αρνητική ανάπτυξη (-0,3%) φέτος. Το επιχείρημά της πλέον είναι ότι, εάν η ύφεση είναι βαθύτερη (ήδη η Κομισιόν κάνει λόγο για 2,2% βάσει των μέχρι τώρα στοιχείων), δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί ο στόχος του ελλείμματος του 3% μέσα σε τρία χρόνια: Για να γίνει αυτό, χρειάζονται βαρύτατα φοροεισπρακτικά μέτρα και το 2011 και το 2012, κάτι που δεν μπορεί να αντέξει ούτε η οικονομία, ούτε η κοινωνία, αλλά ούτε η κυβέρνηση.

Προϋπόθεση για να λάβει μια χώρα την επιπλέον παράταση είναι να αποδείξει ότι από την πλευρά της έχει πάρει όλα τα αναγκαία μέτρα για τη δημοσιονομική προσαρμογή - κάτι που φαίνεται πως η Ελλάδα πληροί. Η κυβέρνηση αναμένεται άλλωστε να καταθέσει επισήμως στα μέσα Μαΐου και τις διαρθρωτικές αλλαγές που σχεδιάζει στον ευρύτερο οικονομικό τομέα.

Υπό τον φόβο λοιπόν να δημιουργηθεί ένας φαύλος κύκλος στην ελληνική οικονομία, όπου η ύφεση θα φέρνει ασφυξία και η ασφυξία ύφεση, δεν αποκλείεται καθόλου η Κομισιόν να υποβάλει θετική πρόταση προς το Eurogroup ώστε να μεγαλώσει ο χρόνος παράτασης κατά ένα ή περισσότερα χρόνια, ανάλογα με τη βαθύτητα της ύφεσης.

Οι πρώτες εξελίξεις για την πιθανή παράταση αναμένεται να διαφανούν κατά τα συμβούλια υπουργών Οικονομίας της Ε.Ε. του Μαΐου, όπου θα γίνει η πρώτη επίσημη αξιολόγηση της χώρας μας, και του Ιουνίου, όπου θα αποτυπωθεί η πορεία του προϋπολογισμού κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους.