Προτάσεις-σοκ για ριζικές αλλαγές στη φιλοσοφία και στη λειτουργία του Αναπτυξιακού Νόμου κατέθεσαν επιχειρήσεις, ανοίγοντας, πριν από την ολοκλήρωση της κατάρτισης του νέου σχεδίου νόμου, ανεπίσημα τη διαβούλευση για το θέμα τόσο μεταξύ του επιχειρηματικού κόσμου όσο και με την κυβέρνηση.

Ξεφεύγοντας από τη λογική των αναπτυξιακών νόμων των τελευταίων 15 ετών, η πρόταση της ad hoc ομάδας εργασίας, που συνέστησε η Πρωτοβουλία, εισηγείται αλλαγές που σοκάρουν ακόμη και μέρος του επιχειρηματικού κόσμου, καθώς προϋποθέτουν διαφορετική νοοτροπία διοίκησης και επιχερηματικής δραστηριότητας.

Η έγκριση των αιτήσεων, κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας, η εισαγωγή φορολογικών κινήτρων ως δυνατότητα επιλογής αντί των επιχορηγήσεων και η κλιμάκωση των επιχορηγήσεων ανάλογα με τα επιθυμητά χαρακτηριστικά της επένδυσης αποτελούν προτάσεις- τομές που αντανακλούν την ανάγκη φυγής σε ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο.

Παράλληλα προτείνονται:

- Η απλοποίηση της διαδικασίας αξιολόγησης και εγκρίσεων επενδυτικών προτάσεων, ώστε να ολοκληρώνεται μέσα σε ένα τρίμηνο.

- Η θέσπιση κοινών διαδικασιών για κάθε τομέα που επιδέχεται κρατική ενίσχυση (νόμος-πλαίσιο).

- Απλοποιημένος και αποκεντρωμένος τρόπος παρακολούθησης της υλοποίησης της επένδυσης.

- Πρόβλεψη της διαδικασίας επικαιροποίησης ή αλλαγής του Αναπτυξιακού Νόμου.

Στόχοι όλων των παραπάνω είναι η δραστική μείωση του χρόνου αξιολόγησης και έγκρισης, που σήμερα ξεπερνά και τον ενάμιση χρόνο, στους τρεις μήνες και η ταχύτερη υλοποίηση και αδειοδότηση λειτουργίας. "Το να έχω την άδεια στο χέρι συνιστά σήμερα υψηλότερο bonus και από την ίδια την επιχορήγηση", σημειώνει επιχειρηματίας που συμμετέχει στην πρωτοβουλία.

Η πρόταση είναι σε γνώση του υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, κύκλοι του οποίου μιλώντας στο Euro2day σημειώνουν ότι κινείται εντός της διακηρυγμένης πολιτικής της κυβέρνησης για ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο. Οι ίδιοι συμπληρώνουν ότι εισηγείται ενδιαφέρουσες αλλαγές στη διαγωνιστική διαδικασία και στα επιθυμητά χαρακτηριστικά των επενδύσεων.

Τα προτεινόμενα κριτήρια για τη διαγωνιστική διαδικασία

Η δέσμη προτάσεων της ad hoc ομάδας εργασίας αφορά στη θέσπιση ειδικών κριτηρίων στη διαγωνιστική διαδικασία αξιολόγησης. Δηλαδή, να δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα και επομένως υψηλότερος συντελεστής για τις επενδύσεις που περιλαμβάνουν τα εξής χαρακτηριστικά:

- Ιδιαίτερη βαρύτητα στην ανάλυση κόστους - οφέλους και στο πολλαπλασιαστικό όφελος της επένδυσης για την οικονομία.

- Προάγουν την πράσινη οικονομία, αναπτύσσοντας συνέργιες με τον υφιστάμενο παραγωγικό ιστό (π.χ., ενεργειακή αυτονομία μονάδων).

- Προάγουν την έρευνα και την τεχνολογία. Για τις επενδύσεις αυτές προτείνεται η θέσπιση ειδικότερων κριτηρίων και συντελεστών αξιολόγησης, ώστε να προκρίνονται στη διαγωνισιτκή διαδικασία. Για παράδειγμα, στην τεχνολογία να επιχορηγούνται ή να δίνονται υψηλότερα φορολογικά κίνητρα σε επενδύσεις γενετικής, micro ή άλλες επιθυμητές δραστηριότητες. Στην καινοτομία να επιβάλλονται κριτήρια (ποσοτικά και ποιοτικά) για την προώθηση της έρευνας και ανάπτυξης που είτε αγοράζεται είτε υλοποιείται.

- Προάγουν την εξωστρέφεια, τις εξαγωγές ή την υποκατάσταση εισαγωγών.

- Μετεγκατάσταση επιχειρήσεων σε οργανωμένες βιομηχανικές περιοχές και σε επιχειρηματικά πάρκα.

Θέσπιση φοροαπαλλαγών για επενδύσεις

Η δέσμη προτάσεων της Πρωτοβουλίας αφορά στη θέσπιση και φορολογικών κινήτρων εκτός των επιχορηγήσεων. Να μπορούν δηλαδή οι επιχειρήσεις να επιλέγουν αν θα λάβουν επιχορήγηση ή αν θα έχουν φορολογική έκπτωση μέσω του σχηματισμού αφορολόγητου αποθεματικού.

Η δέσμη εισηγείται τη δυνατότητα σχηματισμού ειδικού αφορολόγητου αποθεματικού πριν από τη διενέργεια της επένδυσης. Να μπορεί, δηλαδή, μια επιχείρηση να σχηματίζει αφορολόγητο αποθεματικό δύο ή τρία χρόνια πριν από την υλοποίηση της επένδυσης. Το ύψος της φοροαπαλλαγής θα πρέπει να είναι ισοδύναμου αποτελέσματος με την επιχορήγηση.

Ταυτόχρονα, προτείνονται η δυνατότητα σχηματισμού αφορολόγητου αποθεματικού μετά την υλοποίηση της επένδυσης καθώς και η επιδότηση ανακυκλούμενων πιστώσεων. Η δυνατότητα σχηματισμού αφορολόγητου αποθεματικού πριν ή μετά την υλοποίηση της επένδυσης αφορά κυρίως στις μεγάλες επιχειρήσεις.

Για τις νέες εταιρίες προτείνεται η έγκριση της ενίσχυσης να παρέχεται πριν από τη συγκέντρωση του κεφαλαίου, ώστε να διευκολύνεται σε μια περίοδο ισχνής ρευστότητας η εξασφάλιση ίδιων και ξένων πόρων για τη χρηματοδότηση της επένδυσης.

Τέλος, προτείνει τη δυνατότητα παροχών εις είδος όπως η βιομηχανική γη για την εγκατάσταση της προς υλοποίηση επένδυσης.

Διαδικασίες-εξπρές για την έγκριση των αιτήσεων

Η μελέτη εισηγείται την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και έγκρισης της αίτησης εντός τριμήνου. Για να επιτευχθεί αυτό προτείνει την ανάθεση της πρώτης αξιολόγησης των αιτήσεων σε δύο πιστοποιημένους ελεγκτικούς οίκους. Η αξιολόγηση θα διενεργείται εντός ενός μήνα και εν συνεχεία και πάλι εντός μήνα θα πρέπει να δίνεται ή όχι η έγκριση από τη γνωμοδοτική επιτροπή.

Τέλος, εντός μήνα θα πρέπει να εγκρίνεται η επένδυση και από το υπουργείο. Με τον τρόπο αυτόν ο χρόνος αξιολόγησης επένδυσης θα μειωθεί σε ένα τρίμηνο, όσο δηλαδή προβλέπει και η υφιστάμενη νομοθεσία, αλλά σπάνια έως ποτέ εφαρμόζεται. Σημειώνεται ότι με την υφιστάμενη διαδικασία υπάρχουν αιτήσεις επενδυτικών προγραμμάτων που εκκρεμούν περισσότερο από έναν χρόνο. Αιτήσεις που πιθανώς να περάσει και ενάμιση χρόνος μέχρι να εγκριθούν.

Επίσης, προτείνεται η δυνατότητα αδειοδότησης κατευθείαν από τις ΒΙ.ΠΕ. για τις επιχειρήσεις βεβαίως που εγκαθίστανται σε οργανωμένες βιομηχανικές περιοχές. Αυτή η δυνατότητα προϋποθέσει να παραχωρηθούν αρμοδιότητες από σειρά υπουργείων στις ΒΙ.ΠΕ., ώστε να δίνουν οι τελευταίες όλες τις απαιτούμενες άδειες.

Η πρόταση της Πρωτοβουλία εισηγείται διαφορετικές διαδικασίες αξιολόγησης - παρακολούθησης επενδύσεων για τις επενδύσεις άνω των 50 εκατ. ευρώ ή πάνω από 150 θέσεις εργασίας για όσες κινούνται μεταξύ 500 χιλ. ευρώ και 50 εκατ. ευρώ και τέλος για τις επενδύσεις από 250 έως 500 χιλ. ευρώ.

Επιπλέον εισηγείται

- Να υπολογίζονται οι ανάγκες κεφαλαίου κίνησης στο κόστος επένδυσης και να καλύπτονται κατά αναλογία από ίδια συμμετοχή.

- Η φορολογική απαλλαγή να μπορεί να μεταβιβάζεται στους μετόχους.

- Το άθροισμα της ίδιας συμμετοχής και της επιχορήγησης να φτάνει τουλάχιστον το 50% του κόστους επένδυσης.

Η πρόταση της πρωτοβουλίας έχει αναρτηθεί στο Διαδίκτυο (development-forum.gr) ώστε να ανοίξει ο προβληματισμός και ο διάλογος μεταξύ των επιχειρήσεων για την κατεύθυνση του νέου Αναπτυξιακού. Προς την ίδια κατεύθυνση έχουν διενεργηθεί ήδη επαφές με σειρά μεγάλων επιχειρήσεων, ενώ θα πραγματοποιηθεί ημερίδα στις 26 Απριλίου υπό την αιγίδα του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου (μέλη του είναι όλα τα επιμελητήρια της χώρας). 

* Το πλήρες κείμενο της πρότασης της ad hoc ομάδας εργασίας δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".