Φυγή προς τα εμπρός επιδιώκει η κυβέρνηση ενεργοποιώντας πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων 1,5 - 2,5 δισ. ευρώ, στον απόηχο της βελτίωσης του κλίματος μετά το ξεκαθάρισμα του ευρωμηχανισμού στήριξης.

Ο ειδικός γραμματέας αποκρατικοποιήσεων κ. Γ. Χριστοδουλάκης σε στενή συνεργασία με τον υπουργό Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου και τον υφυπουργό κ. Φ. Σαχινίδη έχει καταρτίσει έναν μακροσκελέστατο κατάλογο αποκρατικοποιήσεων, ο οποίος θα τεθεί σε προσεχή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου και ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου θα κάνει τις τελικές επιλογές.

Βασική αρχή του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων είναι πως "δίκτυα και υποδομές παραμένουν υπό δημόσιο έλεγχο", αίσθηση όμως προκαλεί η δήλωση κορυφαίου στελέχους του υπουργείου σύμφωνα με την οποία "στο μέτωπο των τραπεζών όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά".

Η ίδια πηγή όταν ερωτάται αν η διατύπωση αυτή περιλαμβάνει και ενδεχόμενη πλήρη αποκρατικοποίηση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου δηλώνει με νόημα πως "τίποτα δεν αποκλείεται, αλλά τις τελικές αποφάσεις θα τις λάβει ο πρωθυπουργός".

Προσθέτει παράλληλα όμως πως "το κράτος δεν θέλει να είναι τραπεζίτης, θέλει να έχει λόγο στο σύστημα υπό την έννοια της διακριτικής παρεμβατικότητας όπου χρειάζεται, αλλά στην παρούσα συγκυρία ο τραπεζικός τομέας είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος χώρος και εργαλείο διαχείρισης της κρίσης".

Με τον τρόπο αυτόν απομακρύνει το ενδεχόμενο τυχόν άμεσων κινήσεων στις τράπεζες όπου το Δημόσιο έχει ευθεία συμμετοχή (Τ.Τ., ΑΤΕ, Τράπεζα Αττικής και Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων), αλλά δεν απορρίπτει συνολικά ακόμα και πλήρη αποκρατικοποίηση του Τ.Τ.

Οι άμεσες κινήσεις

Παρότι οι επιλογές αποκρατικοποιήσεων είναι πολλές, πιο εύκολες θεωρούνται οι κινήσεις που έχουν να κάνουν με νέες μετοχοποιήσεις ήδη εισηγμένων επιχειρήσεων.

Υπό αυτήν την έννοια, στην πρώτη θέση των πιθανών επιλογών συγκαταλέγονται η ΕΥΑΘ και η ΕΥΔΑΠ όπου το ποσοστό του Δημοσίου ανέρχεται σε 74,02% και 61,33% αντίστοιχα. Μετά τον διαχωρισμό σε εταιρία παγίων και σε εταιρία διαχείρισης, στο υπουργείο Οικονομικών συζητούν το ενδεχόμενο νέων μετοχοποιήσεων έως 23% για την ΕΥΑΘ και μέχρι 10% για την ΕΥΔΑΠ με την παραχώρηση του management σε ιδιώτες, αλλά με το Δημόσιο να διατηρεί σε κάθε περίπτωση το 51% στην εταιρία παγίων.

Στο σφυρί άλλωστε θα βγουν συνολικά οι συμμετοχές του Δημοσίου σε καζίνο, καθώς δεν υπάρχει κανένας λόγος το Δημόσιο να μπλέκεται με καζίνο, όπως τονίζεται αρμοδίως.

Σε κάθε τομέα όμως από όπου θα αποχωρεί το Δημόσιο θα καθιερώνεται νέος ρυθμιστικός φορέας.

Σε πλήρη αποκρατικοποίηση θα προχωρήσει το Δημόσιο για τη ΛΑΡΚΟ -όπου θεωρείται ευνοϊκό το περιβάλλον δεδομένης της ανόδου της τιμής του νικελίου-, ενώ για τον ΟΠΑΠ όπου είχαν τεθεί στο τραπέζι και προτάσεις για την πλήρη αποκρατικοποίηση του οργανισμού προς το παρόν δεν φαίνεται να αναλαμβάνονται πρωτοβουλίες πλην της ανανέωσης των αδειών του και τον εξορθολογισμό των στοιχημάτων μέσω Internet.

Και σε αυτό το μέτωπο προετοιμάζεται η δημιουργία ειδικής ρυθμιστικής αρχής για να βάλει τάξη στο διαδικτυακό τζόγο. Όσον αφορά στη ΔΕΠΑ, αν και τίποτα δεν έχει οριστικοποιηθεί, η κυβέρνηση θεωρεί ότι δεν υπάρχει λόγος να έχει υπό κρατικό έλεγχο το μάνατζμεντ της επιχείρησης. Αυτό που δεν συζητάει είναι να πουληθεί το δίκτυο.

Το στοίχημα του ΟΣΕ

Πολλές ελπίδες άντλησης εσόδων αλλά και παράλληλης εξοικονόμησης δαπανών εναποτίθενται στο στοίχημα του ΟΣΕ ο οποίος παρουσιάζει ετήσια ελλείμματα της τάξεως του 1 δισ. ευρώ.

Οι αποφάσεις θεωρούνται ειλημμένες και αφορούν στην είσοδο στρατηγικού επενδυτή στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ με παράλληλη εκχώρηση του management.

Επίσης, η κυβέρνηση θα προχωρήσει και στην αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ΟΣΕ (εκτιμάται σε περίπου 2 δισ. ευρώ), θέτοντας σε προτεραιότητα την παραχώρηση σε ιδιώτες των σταθμών Λαρίσης και Θεσσαλονίκης για την εμπορική τους εκμετάλλευση και την ανάπτυξή τους.

Ο επενδυτής που θα εισέλθει στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ αναμένεται να έχει οφέλη κυρίως από τη διαχείριση της γραμμής Αθήνας - Θεσσαλονίκης. Για τις υπόλοιπες σιδηροδρομικές γραμμές η κυβέρνηση σχεδιάζει να τις επιδοτήσει όπως έχει γίνει για τα ακριτικά αεροπορικά δρομολόγια.

Πάντως, προς το παρόν, το οικονομικό όφελος του Δημοσίου δεν έχει εκτιμηθεί, καθώς αυτήν την περίοδο έχουν αναλάβει δράση οι χρηματοοικονομικοί και νομικοί σύμβουλοι που θα ετοιμάσουν την ιδιωτικοποίηση.

Στην κυβέρνηση αυτήν τη στιγμή δεν συζητούν καμία αλλαγή στο καθεστώς που διέπει τον ΟΤΕ και τη ΔΕΗ, όμως δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να παραχωρηθεί το μάνατζμεντ της ΔΕΠΑ σε κάποιον επενδυτή, χωρίς πάντως να θιγούν τα δικαιώματα του Δημοσίου σε ό,τι αφορά το δίκτυό της.

Αλλαγές δεν συζητούνται στην παρούσα φάση και στο μέτωπο των ΕΛΠΕ, ενώ πολλές ελπίδες εναποτίθενται σε ένα νέο φιλόδοξο σχέδιο αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου.

Ανεπίσημες εκτιμήσεις ανεβάζουν το ύψος της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου σε 300 - 500 δισ. ευρώ και αρχικά σχεδιάζεται η συχγώνευση της Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου, της Εταιρείας Τουριστικών Ακινήτων, των Ολυμπιακών Ακινήτων και των ακινήτων των υπουργείων.

Η δημιουργία ενιαίας διαχειριστικής αρχής των ακινήτων αυτών αποτελεί το πρώτο βήμα και στη συνέχεια προκρίνεται η επιλογή ακινήτων-"φιλέτων" τα οποία θα αξιοποιούνται από κοινού με ιδιώτες, θα συνιστούν ανεξάρτητη εταιρία και ενδεχομένως θα εισάγονται στο Χ.Α.