Απόσυρση της διάταξης για την παρακράτηση φόρου 8% στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και για φόρο υπεραξίας για αγοραπωλησίες μετοχών σε διάστημα μικρότερο των 12 μηνών (έναντι 3 μηνών που προβλεπόταν αρχικά) φέρνουν οι αλλαγές της τελευταίας στιγμής που ανακοίνωσε σήμερα στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών, κ. Γ. Παπακωνσταντίνου.

Οι 23 συνολικά αλλαγές αφορούν παράλληλα σε τεκμήρια, φορολόγηση μηχανικών και φόρο πολυτελείας (εξαιρούνται από τον φόρο 10% χρυσά κοσμήματα αξίας χαμηλότερης των 1.000 ευρώ) κι επίσης καθιερώνεται κλίμακα φορολόγησης των μπόνους τραπεζικών στελεχών και εξαιρείται της φορολόγησης η αποζημίωση ηθικής βλάβης.

Αναλυτικά, ο υπουργός ανακοίνωσε αλλαγές σύμφωνα με τις οποίες:

1. Οι βραχυχρόνιες χρηματιστηριακές συναλλαγές επί των κερδών των οποίων επιβάλλεται φορολόγηση ορίζεται από 3 μήνες στους 12 μήνες.

2. Εξαιρούνται από τον φόρο πολυτελείας τα χρυσά κοσμήματα αξίας κάτω από 1.000 ευρώ ανά τεμάχιο προκειμένου να διευκολυνθεί η εγχώρια βιοτεχνία στον χώρο αυτό.

3. Δεν θα γίνεται παρακράτηση 8% στις επιχειρήσεις.

4. Δεν γίνεται παρακράτηση 20% σε ελεύθερους επαγγελματίες για συναλλαγές έως 300 ευρώ.

5. Δεν θα φορολογείται η αποζημίωση για ηθική βλάβη.

6. Αυξάνεται το ποσό της μείωσης του φόρου στα 3.000 ευρώ για τους διαζευγμένους και εν διαστάσει που καταβάλλουν διατροφή.

7. Αυξάνεται η έκπτωση από τον φόρο για όσους έχουν συνάψει ιδιωτική ασφάλιση από 1.000 σε 1.200 ευρώ για τον άγαμο και σε 2.400 ευρώ για οικογένεια.

8. Βελτιώνεται η ετήσια αντικειμενική δαπάνη για την κύρια κατοικία, έτσι ώστε το πρώτο κλιμάκιο μέχρι τα 80 πρώτα τ.μ. να είναι 30 αντί 60 ευρώ. Η ρύθμιση αυτή αποσκοπεί στην αποφυγή επιβάρυνσης των χαμηλών εισοδημάτων από το τεκμήριο της κατοικίας. Αντίστοιχα, προστίθεται κλιμάκιο για πάνω από τα 300 τ.μ. κατοικίας (300 ευρώ ανά τ.μ.) για την εφαρμογή των κριτηρίων ώστε τα τεκμήρια να προσεγγίζουν το πραγματικό εισόδημα όσων κατέχουν τέτοια κατοικία.

9. Αυξάνεται η αντικειμενική δαπάνη για τα μεγάλου κυβισμού αυτοκίνητα με την προσθήκη κλιμακίων (για πάνω από 2.000 κυβικά και μέχρι 3.000 προστίθενται 500 ευρώ ανά 100 κ.εκ. και για πάνω από 3.000 κ.εκ. 700 ευρώ ανά 100 κ.εκ.).

10. Η αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει από τη φοίτηση τέκνων στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση προσδιορίζεται στο ποσό που πραγματικά καταβάλλει ο φορολογούμενος όπως προκύπτει από τη σχετική απόδειξη παροχής υπηρεσιών.

11. Αποσυνδέεται από την αντικειμενική δαπάνη η χρήση μιας οικιακής βοηθού προκειμένου να μην αποτελέσει η ρύθμιση κίνητρο για μαύρη εργασία και για να μη δημιουργήσει δυσλειτουργία στην πολιτική που πρόκειται να εφαρμόσει στον τομέα αυτόν το υπουργείο Εργασίας.

12. Εξορθολογίζονται και γίνονται πιο αυστηρές οι ρυθμίσεις για την αντικειμενική δαπάνη σκαφών αναψυχής και αεροπλάνων. Λαμβάνεται ιδιαίτερη πρόνοια για τα ιστιοφόρα και για τα σκάφη παραδοσιακής ναυπηγικής.

13. Προκειμένου για συνταξιούχους που έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας, οι αντικειμενικές δαπάνες εφαρμόζονται μειωμένες κατά 30%.

14. Μειώνονται οι συντελεστές φορολόγησης των ναυτικών από 9% και 6% σε 6% και 3%.

15. Βελτιώνεται η ρύθμιση για τη φορολόγηση των ομόρρυθμων εταιριών προκειμένου να εμποδιστεί η καταστρατήγησή της με την αποφυγή φορολόγησης του ποσοστού των εταίρων στην κλίμακα.

16. Ορίζεται ότι και για τους μηχανικούς καθώς και για τα άλλα ελευθέρια επαγγέλματα που μπαίνουν στον λογιστικό προσδιορισμό οι ζημίες μπορούν να μεταφέρονται και σε επόμενες χρήσεις όταν προκύπτει αρνητικό εισόδημα (μέσα στα επόμενα 5 χρόνια).

17. Βελτιώνεται και ρυθμίζεται με κλίμακα η φορολόγηση των μπόνους στελεχών των τραπεζών προκειμένου να μην επιβαρυνθούν χαμηλόβαθμα και μεσαία στελέχη υπέρμετρα.

18. Προσδιορίζεται σε ποσοστό επί της εργοστασιακής αξίας το εισόδημα που προστίθεται στα στελέχη εταιριών από τη χρήση αυτοκινήτου που τους παραχωρεί η επιχείρηση. Το ποσοστό αρχίζει από 15% για τα χαμηλότερης αξίας και φτάνει το 30% για τα ακριβά αυτοκίνητα.

19. Ορίζεται ότι δεν θίγονται οι διατάξεις για τις πολιτιστικές χορηγίες του Ν. 3525/2007, τροποποιείται ωστόσο η σχετική διάταξη ώστε το ποσοστό του εισοδήματος που τυγχάνει απαλλαγής να μην υπερβαίνει το 10%.

20. Βελτιώνονται και αυστηροποιούνται οι διατάξεις για τις ενδοομιλικές συναλλαγές των άρθρων 39 και 39 Α του ΚΦΕ.

21. Βελτιώνεται νομοτεχνικά η διάταξη για τον ειδικό φόρο επί των πλοίων αναψυχής.

22. Προστίθενται διατάξεις προκειμένου να καταστεί δυνατή η άμεση επιβολή προστίμου από τα ελεγκτικά όργανα, όταν κατά τη διάρκεια ελέγχου διαπιστώνονται προφανείς παραβάσεις (π.χ. μη έκδοση δελτίου παροχής υπηρεσιών ή απόδειξης) οι οποίες λόγω της φύσης τους προκύπτουν από αντικειμενικά δεδομένα, η ακρόαση του φορολογουμένου δεν είναι απαραίτητη και το πρόστιμο που επιβάλλεται είναι δεδομένο ως προς το ύψος του. Οι διατάξεις αυτές πιστεύουμε θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά στη φοροαποφυγή λόγω της δυνατότητας άμεσης επιβολής προστίμου.

23. Ορίζεται ότι το ποσοστό του φόρου που καταβάλλεται όταν ασκείται προσφυγή στα διοικητικά δικαστήρια ανέρχεται σε 25% (από 10% που είναι σήμερα). Η ρύθμιση αυτή κρίνεται αναγκαία για λόγους δημόσιου συμφέροντος, εν όψει της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας.

-----Τα νέα τεκμήρια μετά τις αλλαγές

Ακίνητα: Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη, που εκτιμάται με βάση τις δαπάνες συντήρησης, τις πάγιες καταναλώσεις και τις δαπάνες λειτουργίας και ορίζεται με βάση τα τετραγωνικά μέτρα της ιδιοκατοικούμενης ή μισθωμένης κύριας κατοικίας, ορίζεται κλιμακωτά, για τα πρώτα 80 τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής με 30 ευρώ (από 60) το τετραγωνικό, για τα επόμενα από 81 μέχρι και 200 τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής με 80 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, για τα επόμενα από 201 έως και 300 τ.μ. με 150 ευρώ και για τα πλέον των 300 τ.μ. με 300 (από 200) ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.
 
Για τον υπολογισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης των βοηθητικών χώρων της κύριας κατοικίας ορίζεται ποσό 30 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται προκειμένου για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης, σύμφωνα με τον αντικειμενικό προσδιορισμό των ακινήτων, από 2.800 ευρώ έως 4.999 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο κατά ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) και για περιοχές με τιμή ζώνης από 5.000 ευρώ και άνω το τετραγωνικό μέτρο κατά ποσοστό εβδομήντα τοις εκατό (70%).

Όλα τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται προκειμένου για μονοκατοικίες κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%). Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη, που υπολογίζεται με βάση τα τετραγωνικά μέτρα μιας ή περισσότερων ιδιοκατοικούμενων ή μισθωμένων δευτερευουσών κατοικιών καθώς και των βοηθητικών χώρων αυτών, ορίζεται ως τo ένα δεύτερο (1/2) της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης όπως αυτή ορίζεται στην πρώτη περίπτωση.

Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη, που υπολογίζεται με βάση το κόστος τελών κυκλοφορίας, ασφαλίστρων, καυσίμων και συντήρησης επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης, ορίζεται ως εξής:

αα) Για τα αυτοκίνητα μέχρι χίλια διακόσια (1.200) κυβικά εκατοστά σε τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ και ββ) για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των χιλίων διακοσίων (1.200) κυβικών εκατοστών προστίθενται τριακόσια (300) ευρώ ανά εκατό (100) κυβικά εκατοστά μέχρι τα δύο χιλιάδες (2.000) κυβικά εκατοστά και 500 (από 400) ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά για πάνω από 2.000 κυβικά εκατοστά. Παράλληλα, προστίθεται και νέο κλιμάκιο για Ι.Χ. κυβισμού άνω των 3.000 κυβικών, όπου το τεκμήριο αυξάνεται κατά 700 ευρώ ανά 100 κυβικά.

Τα παραπάνω ποσά ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης από κάθε αυτοκίνητο μειώνονται ανάλογα με την παλαιότητά του, η οποία υπολογίζεται από το έτος πρώτης κυκλοφορίας του στην Ελλάδα, κατά ποσοστό ως εξής:

αα) Είκοσι τοις εκατό (20%) για χρονικό διάστημα πάνω από (5) και μέχρι δέκα (10) έτη.

ββ) Σαράντα τοις εκατό (40%) για χρονικό διάστημα πάνω από δέκα (10) έτη.

Τα δίδακτρα:  Έπειτα από παρατηρήσεις βουλευτών, το υπουργείο Οικονομικών απέσυρε την αρχική διάταξη που καθιέρωνε τεκμήριο 2.000 ευρώ ανά μαθητή που φοιτά σε ιδιωτικό νηπιαγωγείο, 4.000 ευρώ για ιδιωτικό δημοτικό και 6.000 ευρώ για ιδιωτικό γυμνάσιο - λύκειο και δέχτηκε η αντικειμενική δαπάνη που σχετίζεται με δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων να προσδιορίζεται με βάση την απόδειξη δαπανών που προσκομίζει ο φορολογούμενος.

Οικιακές βοηθοί: Με βάση τις τελικές ρυθμίσεις, η απασχόληση ενός οικιακού βοηθού δεν συνιστά τεκμήριο προκειμένου να μην καθιερωθεί κίνητρο μαύρης εργασίας. Για την απασχόληση περισσότερων του ενός οικιακού βοηθού, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό το τεκμήριο παραμένει σε 8.000 ευρώ ανά απασχολούμενο.

Σκάφη αναψυχής: Αυστηρότερα τεκμήρια καθιερώνονται για τα μεγάλα και ακριβά σκάφη αναψυχής, ενώ καθιερώνονται και συντελεστές μείωσης της τεκμαρτής δαπάνης ανάλογα με την παλαιότητα. Συγκεκριμένα, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη με βάση σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης, κυριότητας ή κατοχής του φορολογουμένου, της συζύγου του ή των προσώπων που τους βαρύνουν εκτιμάται με βάση το κόστος τελών ελλιμενισμού, ασφαλίστρων, καυσίμων, συντήρησης και πρακτόρευσης και ορίζεται ανάλογα με τα μέτρα ολικού μήκους του σκάφους ως εξής:

αα) Για μηχανοκίνητα σκάφη ανοιχτού τύπου, ταχύπλοα και μη, ολικού μήκους μέχρι 5 μέτρα στο ποσό των 3.000 ευρώ και για πάνω από 5 μέτρα στα 4.000 ευρώ.

ββ) Για ιστιοφόρα ή μηχανοκίνητα ή μικτά σκάφη με χώρο ενδιαίτησης, ολικού μήκους μέχρι 7 μέτρα, στο ποσό των 8.000 ευρώ (από 7.500). Για μεγαλύτερα σκάφη καθιερώνεται κλίμακα αύξησης των τεκμηρίων σύμφωνα με την οποία για σκάφη πάνω από 7 και έως 10 μέτρα προστίθενται 2.000 ευρώ ανά μέτρο, από 10 έως 12 μέτρα προστίθενται 5.000 ευρώ ανά μέτρο, από 12 έως 15 μέτρα 10.000 ευρώ ανά μέτρο, από 15 έως 18 μέτρα προστίθενται 15.000 ευρώ ανά μέτρο, από 18 έως 22 μέτρα προστίθενται 20.000 ευρώ ανά μέτρο και για σκάφη μήκους άνω των 22 μέτρων προστίθενται 35.000 ευρώ ανά επιπλέον μέτρο.

Τα παραπάνω ποσά μειώνονται κατά 50% αν πρόκειται για ιστιοφόρο και ανάλογα με την παλαιότητα σε ποσοστό 10% προκειμένου για σκάφη ηλικίας 5 έως 10 ετών και κατά 20% για σκάφη ηλικίας άνω των 10 ετών.

Για σκάφη με μόνιμο πλήρωμα ναυτολογημένο για ολόκληρο ή για μέρος του έτους στην παραπάνω δαπάνη προστίθεται και η αμοιβή του πληρώματος. Τα σκάφη επαγγελματικής χρήσης δεν λαμβάνονται υπόψη για την αντικειμενική δαπάνη. Οι διατάξεις της περίπτωσης γ΄, εκτός αυτών που αναφέρονται στην ακινησία και την παλαιότητα των αυτοκινήτων, εφαρμόζονται ανάλογα και στην περίπτωση αυτή.

Αεροσκάφη: Στα αεροσκάφη το υπουργείο Οικονομικών εγκαταλείπει το αρχικό σχέδιο για τεκμήρια ανάλογα με το βάρος και καθιερώνει τεκμήρια ανάλογα με την ιπποδύναμη του κινητήρα, ενώ εισάγει και τεκμήριο για ανεμόπτερα ύψους 8.000 ευρώ. Μετά τις αλλαγές για αεροσκάφη και ελικόπτερα το τεκμήριο ανέρχεται σε 65.000 ευρώ για τους πρώτους 150 ίππους ισχύος του κινητήρα και αυξάνεται κατά 500 ευρώ για κάθε επιπλέον ίππο. Για τζετ καθιερώνεται τεκμήριο 200 ευρώ ανά λίμπρα ώθησης. Για τα ελικόπτερα ως ελάχιστη δαπάνη ορίζεται αυτή της αντίστοιχης κατηγορίας αεροσκαφών μειωμένη κατά ποσοστό 20%, ενώ σε αεροσκάφη και ελικόπτερα εφαρμόζονται οι συντελεστές παλαιότητας που εφαρμόζονται και στα Ι.Χ.

Πισίνες: Χωρίς νέες διορθώσεις, τα τεκμήρια για τις πισίνες προσδιορίζονται με βάση την επιφάνεια και ορίζονται σε 100 ευρώ το τετραγωνικό για πισίνες μέχρι 60 τ.μ. και σε 150 ευρώ το τετραγωνικό για επιφάνεια πάνω από 60 τ.μ. Για εσωτερικές πισίνες τα παραπάνω ποσά διπλασιάζονται.

Παράλληλα, εξακολουθεί να ισχύει η αρχική ρύθμιση για ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη του φορολογουμένου 3.000 ευρώ για τον άγαμο και 5.000 ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση, ενώ για το θέμα των συνταξιούχων (αρχικά εξαιρούνταν των τεκμηρίων) ορίζεται πως για όσους έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους τα τεκμήρια εφαρμόζονται μειωμένα κατά 30%.