Η βαθιά ύφεση στην οποία εισέρχεται η χώρα μας εξελίσσεται σε... άσο στο μανίκι της κυβέρνησης!

Η οξύτητά της μπορεί τελικά να δώσει ανάσα στην Ελλάδα από τις ασφυκτικές πιέσεις της Ε.Ε. καθώς το Αναθεωρημένο Σύμφωνο Σταθερότητας το επιτρέπει.

Σήμερα το βράδυ στη συνεδρίαση του Eurogroup, εκτός από την επίσημη ενημέρωση για τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση, ο κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου θα ενημερώσει τους εταίρους του ότι η οικονομία φέτος (σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία) παρουσιάζει ύφεση -1,2% από -0,3% που ήταν η πρόβλεψη στο ΠΣΑ.

Από την πλευρά της, η Κομισιόν την ανέβασε επισήμως στο -2,25%. Οι αναθεωρήσεις αυτές δεν είναι καθόλου τυχαίες χρονικά και έχουν τη σημασία τους, καθώς η κυβέρνηση προορίζεται (και έχει το δικαίωμα) να ζητήσει επιπλέον παράταση για μείωση του ελλείμματος στο 3%.

Όπως εξηγούν κοινοτικοί αξιωματούχοι, η Ελλάδα μπορεί να κάνει χρήση της χαλάρωσης της ερμηνείας του άρθρου 104 (7), σύμφωνα με το οποίο "η παράταση για μείωση του ελλείμματος μπορεί να αυξηθεί σε περιπτώσεις μη προβλέψιμης επιδείνωσης των οικονομικών συνθηκών (όπως μια κρίση) που θα έχουν επιπτώσεις στην υλοποίηση του προϋπολογισμού".

Η αναθεώρηση του συγκεκριμένου άρθρου αποφασίστηκε το 2006 και η χαλάρωση της ερμηνείας του επισφραγίστηκε με απόφαση του Ecofin τον Απρίλιο του 2009 στην Πράγα, με τη συμμετοχή και των κεντρικών τραπεζιτών της Ε.Ε.

Προϋπόθεση για χρήση του άρθρου είναι η χώρα-μέλος να έχει λάβει προηγουμένως όλα τα απαραίτητα μέτρα προς την εξυγίανση, κάτι το οποίο η Ελλάδα έχει κάνει, σύμφωνα με τις δημόσιες τοποθετήσεις τόσο της Κομισιόν όσο και της ΕΚΤ και του Eurogroup.

Ήδη η Ελλάδα έχει λάβει 3 χρόνια προθεσμία για μείωση του ελλείμματος, όμως η απόφαση ήταν βασισμένη πάνω σε πρόβλεψη για αρνητική ανάπτυξη φέτος -0,3 με -0,8% του ΑΕΠ. Οι ανεπίσημες προβλέψεις που τοποθετούν την ύφεση μέχρι και -4% μπορεί να της δώσουν άλλα 2 επιπλέον χρόνια, που είναι η βασική επιδίωξη της χώρας μας.

Αυτό αναμένεται να δώσει ανάσα στην κυβέρνηση, η οποία τώρα παίζει το χαρτί της ασφυξίας της πραγματικής οικονομίας, των κοινωνικών αντιδράσεων και των κυλιόμενων απεργιών, για να ζητήσει ηπιότερη πίεση από την Ε.Ε. Και φαίνεται πως τα καταφέρνει καθώς κατά τις συνεδριάσεις του Eurogroup και του Ecofin σήμερα και αύριο οι όποιες πιέσεις αναμένεται να μείνουν στο παρασκήνιο, ενώ στο προσκήνιο οι εταίροι μας θα ακολουθήσουν τη γραμμή της πολιτικής στήριξης.

Πίσω από τις κλειστές πόρτες του Eurogroup, ο επίτροπος κ. Όλι Ρεν θα καταθέσει την αξιολόγησή του για τα ελληνικά μέτρα, που θα επικεντρώνεται κυρίως γύρω από τις ανησυχίες για τους "φιλόδοξους" στόχους στα έσοδα. Αναμένονται οι πάγιες πιέσεις για άμεση εφαρμογή των αλλαγών σε ασφαλιστικό, υγεία και εργασιακό, που κατά την Κομισιόν αποτελούν τα χρόνια προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, τα οποία απορροφούν και μεγάλο μέρος των κρατικών δαπανών.

Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών με τις απεργιακές κινητοποιήσεις όσο και οι ενδοκυβερνητικές διαφωνίες έχουν ενισχύσει τις ανησυχίες της Ε.Ε. και γι' αυτόν τον λόγο "οι πιέσεις προς την Ελλάδα για να μην υπάρξει παρέκκλιση από τους στόχους θα εξελίσσονται παρασκηνιακά", αναφέρει υψηλά ιστάμενος αξιωματούχος.

Ήδη η Κομισιόν προορίζει να στείλει τρεις τοποπαρατηρητές στη χώρα μας, οι οποίοι θα ελέγχουν τη λειτουργία τριών τομέων: τη γρήγορη καταγραφή των στοιχείων, την ομαλή είσπραξη των εσόδων και την άμεση απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων.

Στο προσκήνιο αναμένεται να τηρήσει στάση αναμονής μέχρι η Κομισιόν να έχει στα χέρια της τα πλήρη στοιχεία του πρώτου τριμήνου και να τοποθετηθεί επισήμως στις 17 Μαΐου. Από το περιβάλλον του επιτρόπου κ. Ρεν αναφέρεται ότι "τον Μάιο η αξιολόγηση της Κομισιόν θα επικεντρωθεί στην ανταγωνιστικότητα και στις μεταρρυθμίσεις". Δηλαδή, οι πιέσεις θα επικεντρωθούν στις αλλαγές στο εργασιακό (εργασία-λάστιχο), στο ασφαλιστικό και στον τομέα της υγείας.

Το πακέτο στήριξης

Οι πυρετώδεις διαβουλεύσεις για την τελική μορφή του πακέτου στήριξης προς την Ελλάδα αναμένεται να συνεχιστούν μέχρι την τελευταία στιγμή, ακόμα και κατά τη συνεδρίαση του Eurogroup. Φαίνεται πως τα διάφορα βέτο που προέβαλαν χώρες εκτός της ευρωζώνης αναγκάζουν τους ιθύνοντες να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο στήριξης που θα προέρχεται μόνο από τις 16 χώρες της ευρωζώνης.

Οι τελευταίες πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι η πρωτοβουλία βρίσκεται στο τελικό στάδιο και θα έχει μορφή εγγυήσεων και δανείων και το ύψος της θα αποσαφηνιστεί σήμερα στο Eurogroup. Ο ξένος Τύπος αναφέρει ότι είναι περίπου 25 δισεκατομμύρια ευρώ, ωστόσο δεν αφήνεται να διαρρεύσουν περισσότερες λεπτομέρειες λόγω της ρευστότητας της κατάστασης.

Υπογραμμίζεται ότι το όποιο πακέτο διάσωσης θα τεθεί σε λειτουργία μόνο έπειτα από επίσημο αίτημα της Ελλάδας.

Πηγές από το Λουξεμβούργο αναφέρουν: "Παράλληλα με την άμεση βοήθεια από τους '16', ο μηχανισμός για την έκδοση ευρωομολόγου φαίνεται πως συνεχίζει να δουλεύει καθώς θεωρείται η πιο αξιόπιστη απάντηση στους κερδοσκόπους. Η προοπτική αυτή απαιτεί περισσότερο χρόνο γιατί ο μηχανισμός είναι πολύπλοκος. Η συμμετοχή θα είναι και πάλι σε επίπεδο των '16', ανάλογα με τη συνεισφορά της κάθε χώρας στον κοινοτικό προϋπολογισμό, ενώ το επιτόκιο θα είναι το μέσο επίπεδο των '16' την ημέρα της έκδοσης".

Οι κοινοτικοί αξιωματούχοι παρακολουθούν τη συμπεριφορά της αγοράς με ιδιαίτερη προσοχή.

"Η ήπια αντίδραση των αγορών στο Πορτογαλικό Πρόγραμμα Σταθερότητας, που κρίθηκε ανεπαρκές και φτωχό σε δημοσιονομικά μέτρα, μας εξέπληξε και δημιουργεί φόβους ότι οι κερδοσκοπικές κινήσεις στοχεύουν σε συγκεκριμένες χώρες όπως η Ελλάδα", αναφέρει χαρακτηριστικά κοινοτικός αξιωματούχος.

Ωστόσο, πέρα από αυτά που συζητούνται σε επίπεδο ευρωζώνης, εξακολουθεί να υπάρχει η πιθανότητα παρασκηνιακής αγοράς ελληνικών κρατικών ομολόγων από μεγάλες τράπεζες του εξωτερικού και ιδιαίτερα από γαλλικές και γερμανικές. Η εναλλακτική αυτή έχει πολλούς οπαδούς στο κυβερνητικό στρατόπεδο, καθώς "το ζητούμενο είναι να υποχωρήσουν τα spreads χωρίς περαιτέρω θυσίες", αναφέρει στέλεχος της κυβέρνησης.

"Όλα θα κριθούν από το πώς θα οριστικοποιηθεί το πακέτο στήριξης. Δηλαδή, με ποιους όρους θα συνοδεύεται και σε ποιες δεσμεύσεις θα αναγκαστεί να υποκύψει η Ελλάδα", συμπληρώνει η κυβερνητική πηγή.