Στο δίλημμα «ή η χώρα θα εξαφανίσει το χρέος ή το χρέος τη χώρα» επιστρέφει, έπειτα από παλινωδίες πέντε μηνών, η κυβέρνηση καθώς υπό την εντεινόμενη πίεση της Κομισιόν και των αγορών οδηγείται σε νέο πακέτο μέτρων, με ανοιχτή ακόμη την πολιτική διαπραγμάτευση για κοινοτική βοήθεια και τον τρόπο με τον οποίο θα επιτηρείται η Ελλάδα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν ήδη «κλειδώσει» τα μέτρα για αύξηση του ΦΠΑ κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες καθώς και νέα αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης. Η διαπραγμάτευση παραμένει ανοιχτή στο σκέλος της περικοπής των δαπανών, όπου η κυβέρνηση παρουσιάζει εναλλακτικά σενάρια, προκειμένου να αποφύγει την ολοσχερή περικοπή του 14ου μισθού.

Ανοιχτό μένει ακόμη το θέμα της μορφής που θα έχει η κοινοτική βοήθεια. Η ελληνική κυβέρνηση, σύμφωνα με πρωτοκλασάτα στελέχη της, ζητά από την Ευρώπη να δεσμευτεί ότι θα παράσχει στήριξη, αν μετά και τη λήψη των νέων μέτρων οι αγορές δεν πειστούν και οι κερδοσκοπικές πιέσεις επιμείνουν.

Ζητά, δηλαδή, από την Ευρώπη είτε να προαναγγείλει μέτρα περιορισμού των περιθωρίων κερδοσκοπίας είτε να αποφασίσει τη δημιουργία μηχανισμού στήριξης στην περίπτωση όπου μια χώρα-μέλος της κινδυνεύει με αδυναμία αναχρηματοδότησης δανεισμού, ενώ δεν συντρέχει πρακτικά κίνδυνος πτώχευσης.

«Η Ελλάδα δεν ζητά χρήματα, αλλά τη θεσμοθέτηση ενός μηχανισμού στήριξης, όπως για παράδειγμα η παροχή εγγυήσεων», αναφέρουν πηγές του υπουργείου Οικονομίας που επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους. Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι οι ιδέες που πέφτουν στο τραπέζι από πλευράς Γερμανίας και Κομισιόν δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα.

«Αν γερμανικές και άλλες ευρωπαϊκές κρατικές τράπεζες αγοράσουν τις νέες εκδόσεις ελληνικού χρέους, η Ελλάδα αντιμετωπίζει, προσωρινά, μόνο το πρόβλημα άμεσης ρευστότητας», αναφέρουν χαρακτηριστικά, συμπληρώνοντας ότι η χώρα θα αναχρηματοδοτήσει μεν ομαλά τις λήξεις ομολόγων 23,5 δισ. ευρώ το δίμηνο Απριλίου - Μαΐου, αλλά τα spreads θα μείνουν σε υψηλά επίπεδα.

Σε μια τέτοια περίπτωση το κόστος χρηματοδότησης του πρωτογενούς ελλείμματος του προϋπολογισμού (όσα δανειστούμε για να ξοδέψουμε φέτος) θα μείνει υψηλό και ο προϋπολογισμός θα επιβαρυνθεί με επιπλέον κόστος για την εξυπηρέτησή του. Το βασικότερο, όμως, πρόβλημα είναι ότι θα παραμείνει υψηλό το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών με κίνδυνο να «πνιγεί» η οικονομία σε βαθύτερη ύφεση εκτροχιάζοντας τους στόχους της προσαρμογής.

Η πλέον πρόσφορη για την Ελλάδα λύση ήταν και παραμένει, σύμφωνα με τους ίδιους, να κρατήσει η ΕΚΤ ανοιχτές τις κάνουλες παροχής ρευστότητας με ενέχυρο ελληνικά κρατικά ομόλογα. Λύση που σκοντάφτει, προς το παρόν, στην αντίδραση των σκληροπυρηνικών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.


«Γεράκι» για την Ελλάδα η ΕΚΤ

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επιμένει στις επιφυλάξεις της για τα στατιστικά στοιχεία της Ελλάδας, σημειώνοντας ότι δεν συνάδουν με την εικόνα των καθαρών ταμειακών αναγκών που η ίδια παρακολουθεί.

Τα κλιμάκια ελεγκτών από Κομισιόν, ΕΚΤ και ΔΝΤ που βρέθηκαν την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα έλεγξαν μεταξύ άλλων και τον τρόπο με τον οποίο τηρούνται τα στοιχεία. Εξέλιξη που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο η Κομισιόν να ζητήσει τελικώς από το ΔΝΤ να πιστοποιεί τα ελληνικά στοιχεία καθώς η ευρωζώνη δεν διαθέτει επαρκή μηχανισμό και τεχνογνωσία για να το κάνει.

Σε μια τέτοια περίπτωση, πέραν του πλήγματος που θα δεχτεί η εικόνα της Ελλάδας ως ισότιμου μέλους της ευρωζώνης, το κόστος δανεισμού θα παραμείνει υψηλό και θα υποχωρεί σε αντιστοιχία με την ομαλή εκτέλεση του προϋπολογισμού και του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Πολιτικά το να στιγματιστεί η Ελλάδα ως «ειδική περίπτωση» στο πλαίσιο της ευρωζώνης ικανοποιεί τους σκληροπυρηνικούς του Βορρά, καθώς τιμωρείται παραδειγματικά ώστε να αποφευχθούν αντίστοιχες παρεκτροπές.