Τακτική "κατενάτσιο" με σκοπό τη διαφύλαξη της ρευστότητάς τους ακολουθούν εδώ και μερικούς μήνες οι ελληνικές τράπεζες, με αποτέλεσμα να έχουν... θωρακίσει, προς το παρόν, τους ισολογισμούς τους, αλλά την ίδια στιγμή δέχονται σκληρό pressing σε επίπεδο αποτιμήσεων.

Η αίσθηση ότι τα spreads των ομολόγων θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα και οι φήμες που κυκλοφόρησαν στην αγορά και αναπαράχθηκαν στο εξωτερικό, για κόψιμο γραμμών χρηματοδότησης από μεγάλες ξένες τράπεζες, πυροδότησαν χθες έναν νέο γύρο ισχυρών ρευστοποίησεων στους τραπεζικούς τίτλους.

Ο τραπεζικός δείκτης υποχώρησε σε νέο χαμηλό 10 μηνών, συμπαρασύροντας σε αντίστοιχες επιδόσεις τον FTSE-20 και τον Γενικό Δείκτη. Πτώση κατέγραψαν οι τίτλοι της ΕΤΕ κατά 8,51% κλείνοντας στα 12,90 ευρώ, της EFG Eurobank σε ποσοστό 9,01% στα 5,05 ευρώ, της Alpha Bank κατά 5,4% στα 5,96 ευρώ και της Πειραιώς σε ποσοστό 5,41% στα 5,25 ευρώ.

Κορυφαία τραπεζικά στελέχη αλλά και κύκλοι της Τράπεζας της Ελλάδος, με τους οποίους επικοινώνησε το Euro2day, δηλώνουν κατηγορηματικά ότι οι γραμμές δανεισμού με ενέχυρο ομόλογα του ελληνικού δημοσίου στη διατραπεζική αγορά παραμένουν ανοιχτές, δεν χρησιμοποιούνται όμως λόγω του "μαξιλαριού" ρευστότητας που έχουν δημιουργήσει οι τράπεζες.

"Πρόβλημα ρευστότητας, με την έννοια ότι μία ελληνική τράπεζα δε δύναται να δανειστεί, δεν υπάρχει", αναφέρει κορυφαίος τραπεζίτης, συμπληρώνοντας ότι η εκτίναξη του κόστους δανεισμού λόγω της αύξησης των spreads αποτρέπει την προσφυγή, τουλάχιστον τη δεδομένη χρονική περίοδο, στον δανεισμό.

Οι εκδόσεις ομολογιακών δανείων κατά την περίοδο Μαΐου - Οκτωβρίου 2009, οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και η διατήρηση των χορηγήσεων, σε αρκετές περιπτώσεις, κάτω και από τα επίπεδα των εκταμιεύσεων νέων δανείων, δίνουν προς το παρόν στις τράπεζες την ευχέρεια να μην προσφεύγουν σε πολυετή δανεισμό από το εξωτερικό.

"Δεν δανειζόμαστε, δεν δανείζουμε"

Η τακτική "κατενάτσιο" που ακολουθούν οι τράπεζες συμπυκνώνεται στην φράση  "δεν δανειζόμαστε γιατί το κόστος είναι ανεπίτρεπτο, δεν δανείζουμε" και εντάσσεται στη στρατηγική για προτεραιότητα διαφύλαξης της ρευστότητας που έχουν υιοθετήσει ήδη από την όξυνση της χρηματοοικονομικής κρίσης.

Κορυφαίο στέλεχος της τραπεζικής αγοράς τόνιζε στο euro2day ότι μεσούσης της κρίσης προέχει ο ισολογισμός και μόνο, με θυσία την κερδοφορία. Συμπλήρωνε, μάλιστα, ότι σήμερα οι ελληνικές τράπεζες είναι σε καλύτερη κατάσταση σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2009, καθώς τότε προέρχονταν από έτος χορηγήσεων, ενώ το 2009 ο δανεισμός "είχε ουσιαστικά παγώσει".

Στο ερώτημα για πόσο χρονικό διάστημα μπορούν να αντέξουν, όλοι συμφωνούν ότι η πίεση στα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου δεν θα συνεχιστεί επ' αόριστον, την ώρα μάλιστα που οι πιέσεις έχουν διαχυθεί στα πορτογαλικά και στα ισπανικά ομόλογα, απειλώντας όλο το "μαλακό υπογάστριο" της ευρωζώνης.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, έστω και με καθυστέρηση, θα υποχρεωθούν να λάβουν μέτρα ώστε να ξεφουσκώσουν τις κερδοσκοπικές κινήσεις στην αγορά των πιστωτικών ομολόγων, εκτιμά στέλεχος ξένης επενδυτικής τράπεζας, το οποίο σημειώνει ότι σε αντίθετη περίπτωση η Ελλάδα κινδυνεύει να αναδειχθεί "Lehman της Ευρώπης" με υψηλό κόστος για όλο το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα.

Βίαιη ανατιμολόγηση των ελληνικών τραπεζών

Η περίοδος είναι ιδιαίτερα δύσκολη, διότι το τεράστιο πρόβλημα του ελληνικού δημοσίου απειλεί να εκτοξεύσει το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών και μέσω αυτών των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.

Η χρηματιστηριακή αγορά αντιστοιχίζει ταχύτατα τις αποτιμήσεις των τραπεζών στην παραπάνω απειλή. "Εφόσον η τιμή της μετοχής της Εθνικής έφθασε ως τα 9 ευρώ εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, δεν θα μπορούσε να αποτιμάται στα 16 ευρώ ενόσω η Ελλάδα κινδυνεύει με αδυναμία δανεισμού", αναφέρει χαρακτηριστικά τραπεζικό στέλεχος, συμπληρώνοντας ότι σε περίπτωση ευρωπαϊκής λύσης οι τιμές θα αντιδράσουν σαν ελατήρια.

Αυτήν τη στιγμή οι αγορές προεξοφλούν ότι το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας θα καταστεί και τραπεζικό εντείνοντας την κρίση ρευστότητας, εξ ου και η εκτίναξη των ανοιχτών θέσεων πώλησης επί των τραπεζικών τίτλων. Μόνο επί του τίτλου της Alpha Bank υπάρχουν short θέσεις που αντιστοιχούν σε 18,4 εκατομμύρια μετοχές(!), ενώ επί των μετοχών της ΕΤΕ και της EFG Eurobank οι ανοιχτές θέσεις πώλησης φθάνουν στα 8 και στα 7 εκατ. μετοχές αντίστοιχα.